روي موج خبري 3: تشکلهاي دوستدار ميراث فرهنگي؛ امکاني در خطر
روز پنجشنبه شهر تاريخي يزد شاهد گردهمايي بزرگ تشکلهاي غيردولتي دوستدار ميراث فرهنگي بود. در نخستين روز از اين گردهمايي درباره مشکلات تشکلها بحث و تبادل نظر صورت گرفت و به مشکلاتي از جمله، دخالت سازمانها، عدم حمايت از تشکلها، آموزش اعضاي آنها و همچنين وضعيت نابسامان تشکلها اشاره شد.
به گزارش روابط عمومي گردهمائي سراسري تشكلهاي غير دولتي پس از ماهها تلاش از سوي انجمن دوستداران و حافظان خشت خام با همكاري انجمن چارسوق اردكان در يزد، اين شهر تاريخي ميزبان بيش از 25 عضو و نماينده رسمي انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي از سراسر کشور شد. اين گردهمايي با هدف تاسيس شبکه بزرگ انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي و رفع مشکلات آنها در هتل مشيرالممالک برگزار شد.
در ابتداي اين جلسه عليرضا صادقي دبير گردهمائي سراسري تشكلهاي غير دولتي دوستدار ميراث فرهنگي سراسر كشور ضمن خير مقدم به شركت كنندگان به اختصار به اهداف و برنامه هاي گردهمائي اشاره نمود.
همچنين سخنران نخست همايش دكتر شروين وكيلي از اساتيد دانشگاه و با موضوع من پارسي راهبردي براي ايراني شدن بود
در ادامه در كارگاه آسيب شناسي تشكلهاي غير دولتي دوستدار ميراث فرهنگي يکي از اعضاي انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي خوزستان به نبود فضاي مناسب و همچنين بروز هزينههاي جاري براي انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي اشاره کرد و آن را يکي از مشکلات آنها خواند.
به اعتقاد وي هنوز اعتبارات مناسبي براي انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي در نظر گرفته نشده است.
موضوع آموزش انجمنها از جمله ديگر موضوعات مطرح شده بود. يکي ديگر از حاضران در جلسه با اشاره به اين مطلب گفت: «طي 8 سال گذشته کمتر انجمني ديده شده است اعضاي آن در مورد مسائل مربوط و موردنياز آموزش ديده باشند. اين سئوال بايد پرسيده شود که تا کنون چند کارگاه براي درک مفهوم ساختار NGO برگزار شده است؟»
وي در ادامه افزود که چه توقعي بايد از يک NGO داشته باشيم و آيا مسئولان NGO وکيل مدافع مردم هستند.
وي در يک نگاه کلي نبود دانش فني، نبود آموزش کافي و عدم دانش نسبت به جايگاه انجمنها را از جمله مشکلات آنها دانست.
از سوي ديگر يکي ديگر از اعضاي شرکت کننده در جلسه با انتقاد از تعاوني شدن برخي انجمنها گفت که انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي را عدهاي افراد مشتاق که گرد هم آمدهاند و داوطلبانه فعاليت ميکنند تشکيل داده است. پس نيازي به بودجههاي دولتي ندارند.
وي مهمترين مسئله دراينرابطه را بحث فرهنگ عمومي دانست و گفت: «هنوز فعاليتهاي سمنها در باور عمومي از وجه لازم برخوردار نيست. تفکر مردم و حتي دولت درباره فعاليت تشکلها، نوعي فعاليت بازدارنده است.»
در ادامه اين نشست نماينده يکي از تشکلهاي دوستدار ميراث فرهنگي در اصفهان نيز به برخي ديگر از مشکلات تشکلهاي غير دولتي از جمله رديف سني اشاره کرد. وي در اينباره گفت: «ترکيب سني انجمنها يکي ديگر از مواردي است که بايد به آن اشاره کرد. در يک دورهاي تشکلها به صورت زيرمجموعه سازمان ملي جوانان شکل گرفتند که البته به دليل مسائل سني مشکلاتي را به وجود آورد.»
وي در ادامه افزود که تجربه نشان داده است تشكلها غير دولتي که از يک ترکيب و يا موقعيت سني تشکيل شدهاند زودتر از تشکلهايي با اعضاي غير هم سن از هم ميپاشند. ديده شده است که تشکلهاي هم سن با رفتن به سربازي برخي اعضا از هم پاشيدهاند.
وي همچنين همکاري با سازمانها را لازم دانست و تاکيد کرد: «اما نبايد به سازمانها اتکا کرد. اگر به سازمانها يا نهادهاي دولتي از نظر مالي متکي نباشيم بهتر است. تکيه به دولت باعث ميشود که با تغيير اعضاي دولت شرايط تشکلها نيز با مشکل مواجه شود.»
به گفته اين عضو انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي آموزش و سطح معلومات اعضاي تشكلها بايد ارتقاء پيدا کند. ديده شده است که بعضي تشکلها برنامه مهرگان برگزار ميکنند اما هنوز دانشي نسبت به خود موضوع مهرگان ندارند.
يکي از اعضاي انجمن چارسوق کوير نيز درباره چگونهگي تشکيل انجمن خود گفت که سه سال پيش با شناخت دوباره اردکان کار را آغاز کرديم و در حالي که ديگران ما را براي اينکار مسخره ميکردند دلسرد نشديم و ادامه داديم. اين ماجرا تا آنجايي پيش رفت که امروز خود مسئولان از ما خواستهاند که در اجرا برنامههاي نوروز همکاري کنيم.
درگيري با مسئولان سازمان ميراث فرهنگي و معاونين آنها از جمله مشکلاتي است که در اين گردهمايي مطرح شد. علت اين درگيري غيرمتخصص خواندن مسئولان سازمانهاي ميراث فرهنگي در استانها قلمداد شد.
وجود قوميتها تهديد ديگري براي تشکلهاي ميراث فرهنگي است. زيرا نگاه به موضوعات در توجه به قوميتهاي مختلف، متفاوت است.
نگاه به اساسنامه انجمنها و موضوعاتي که در اين اساسنامهها به آن اشاره شده نيز بخش ديگري از گردهمايي تشکلهاي سراسر کشور در يزد را تشکيل ميداد.
همچنين درباره نوع تعامل با شهرداريها، ميراث فرهنگي و مکانيزم اين تعامل نيز بحث و بررسي شد.
در اين رابطه يکي از اعضاي سابق انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي همدان به طرحهاي بلندمدت و کوتاه مدت اشاره کرد و ايجاد شبکه انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي را در رديف اهداف بلندمدت گنجاند.
وي الگوي پيشنهادي خود را در اجرا برنامههاي بلندمدت آموزش کودکان عنوان کرد و گفت که اين آموزش ميتواند در آينده سودمند باشد.
وي با تاکيد بر حفاظت از آثار تاريخي و گنجاندن اين موضوع در اساسنامههاي انجمنهاي دوستدار ميراث فرهنگي تاکيد کرد که بايد سياستهايي براي دفاع از ميراث فرهنگي ديده شود و در اين راه انجمنها همکاري لازم را داشته باشند.
از سوي ديگر يک فعال دوستدار ميراث فرهنگي از خوزستان گفت که اگر مسئولان به دنبال فرهنگسازي هستند بايد اعتبارشان را براي ميراث فرهنگي صرف کنند و دچار دغدغههاي مربوط به آمارهاي گردشگري نشوند.
در ادامه نيز به برخي رفتارهاي سياسي انجمنها اشاره و تاکيد شد که نبايد رفتار اعضاي انجمنها شکل احزاب را به خود بگيرد و اين موضوع بايد اصلاح شود.
پس از اتمام روز نخست جلسه، اعضاي شرکت کننده در اين گردهمايي پس از بازديد از بافت تاريخي يزد از جمله مسجد جامع اين شهر تاريخي راهي مزار استاد کريم پيرنيا در دانشکده معماري شدند و به اتفاق دانشجويان معماري و اساتيد- خانواده استاد پيرنيا- مسئولين استان به مقام پدر معماري ايران با اهدا گل و فاتحه اداي احترام شد.
تصاوبر و گزارش تكميلي بزودي