25 شهریور سالروز تولد یکی از برجسته ترین معماران دوره معاصر است که می توان از وی به عنوان "پایه گذار نگرش نو به فرهنگ و تاریخ معماری ایران" یاد کرد.

محمدکریم پیرنیا در سال 1299 در شهر یزد به دنیا آمد و پس از گذراندن دوره دبستان و دبیرستان، به تهران آمد و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت، اما پس از مدتی دانشکده را رها کرد و به پژوهش و تحقیقات فردی روی آورد و در پهنه سرزمین، معماری ایرانی را فرا گرفت و به دیگران آموخت. بعدها بود که دانشگاه تهران به وی درجه دکترای افتخاری را به پاس دانش و آموخته های        بی بدیل اش اهدا کرد.

پیرنیا از سال 1344 تا پیش از انقلاب به عنوان معاون فنی سازمان حفاظت آثار باستانی در زمینه ترمیم، تعمیر و احیای بناها و آثار باستانی فعالیت کرد و مدتی در دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه شهید بهشتی به تدریس معماری ایرانی مشغول بود. با توجه به کمبود استاد و متون مربوط به معماری ایران در دهه های پنجاه و شصت هجری شمسی، حاصل تلاش ها و بررسی های استاد پیرنیا بسیار ارزشمند و سودمند بود و ایشان به درستی موفق شد دیدگاهی مثبت و ارزنده نسبت به معماری ایرانی پدید آورد.

پیرنیا علاوه بر اطلاعات بسیار سودمند و ارزشمندی که در حوزه معماری ایرانی تالیف و فراهم کرده بود، شمار فراوانی از واژه های کهن و قدیمی در زمینه معماری را گردآوری کرد. موضوع دیگری که او مورد توجه قرار داد، سبک شناسی معماری ایرانی است. وی شش سبک در معماری ایرانی از دوران باستان تا دوران قاجار را دسته بندی کرد که عبارت از سبک پارسی، پارتی، خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی است.

احیای سر در باغ فین، تعمیر مسجد جامع ورامین، مرمت سر در حضرت عبدالعظیم، احیای مسجد کبود تبریز و باغ دولت آباد یزد، بازسازی مسجد فهرج و ایوان سید رکن الدین یزد از جمله کارهایی است که در کارنامه پربار پیرنیا می توان به آن اشاره کرد. علاوه بر معماری که حوزه تخصصی پیرنیا محسوب می شد، او با ادبیات، نقاشی، خوشنویسی و موسیقی نیز آشنا بود و نظریه معروفش درباره "چهار اصل مشترک هنرهای ایرانی - اسلامی" نیز از همین آشنایی با دنیای متنوع فرهنگ و هنر ایران زمین، نشات می گرفت. او همچنین به زبان های عربی و عبری احاطه داشت و زبان فارسی پهلوی را به خوبی می دانست و با خط میخی نیز آشنا بود.

پیرنیا سرانجام نهم شهریور 1376 پس از یک دوره بیماری در گذشت و بنا بر وصیتش در دانشکده معماری دانشگاه یزد به خاک سپرده شد.

در هشتمین گفتمان هنر و معماری و با حضور اندیشمندان این حوزه، علاوه بر نمایش فیلم، آقایان دکتر پیروز حناچی، دکتر حسین سلطان زاده، دکتر حامد مظاهریان و دکتر غلامحسین معماریان از زندگی، آثار و عقاید استاد محمدکریم پیرنیا سخن خواهند گفت.

 

زمان: یکشنبه 27 شهریور ماه 1390 از ساعت 16 الی 19

مکان: موزه هنر امام علی (ع) - خیابان ولیعصر – چهارراه نیایش - بلوار اسفندیار – شماره 35

   انجمن مفاخر معماری ایران