تخریب یکی از آثار ملی در یزد / عکس

خانه «شمس» یکی از آثار ملی ایران در روز عید قربان تخریب شد. به گزارش خبرآنلاین،  حجت محمدی بخشدار بخش بهمن یزد  دستور تخریب با لودر را صادر کرده است. خانه شمس در روستای اسفندآباد شهرستان ابرکوه در بخش بهمن واقع شده است که به شماره 26356 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید است.
 

 
نمای خانه قبل از تخریب

 
این بنا که با خشت و گل ساخته شده یک حیاط نیز دارد. خانه مذکور در دو طبقه بنا شده و و از چند اتاق در طبقه همکف و اتاق‌هایی تابستانه در طبقه بالایی تشکیل شده است.
 
نمای اصلی با کاهگل  است که با گچ تزئین کمی دارد. این بنای خشتی جزو ساختمان‌های تقریبا اعیانی در روستا محسوب می‌شد.
 
 

نمای خانه بعد از تخریب

این ساختمان دارای مالک شخصی است و مسلما تخریب بدون اجازه از او صورت گرفته است. میراث فرهنگی تا به حال هیچ عکس‌العملی نشان نداده و خبری نیز از تخریب منتشر نکرده است.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------

روابط عمومي انجمن دوستدران و حافظان خشت خام: بسيار متاسفيم

 

نقدی بر برگزاری هفته فرهنگی استان یزد در سعد آباد تهران

 

---

رضا ملاحسینی اردکانی یک سوال: برای چه؟ برای چه از بودجه بیت المال هزینه می کنید تا کسی با استفاده از این فرصت درآمد کسب کند آن هم مفتی!! کجای دنیا یک نفر را یک هفته مفتی جای خواب و خوراک می دهند تا او جنس بیاورد و بفروشد و برود؟ به هزینه بودجه عمومی کسی انار و شیرینی و ترمه و ... در بهترین جای تهران بفروشد و ریالی هم از آن برنگردد؟!! همه جای دنیا غرفه ها را اجاره می دهند و درآمدزایی می کنند آن وقت ما ...!! هتلداران محترم هم که همچنین! سازمانی که محدودیت بودجه های فرهنگی دارد از همین مختصرش هم خرج خواب و خوراک کسانی می شود که ...

---

 نقدی بر برگزاری هفته فرهنگی استان یزد در سعد آباد تهران

رضا ملاحسینی اردکانی:اواخر خرداد ماه سال جاری بود که خبر برگزاری هفته فرهنگ و هنر یزد توسط اداره کل ارشاد یزد و همچنین وزارت ارشاد در فرهنگسرای نیاوران، شوری در وجود من، که این روزها دور از دیار خود در غربت هستم، انداخت که بی صبرانه منتظر برپایی آن بودم تا هم میهنانم از نزدیک ببینند و بشناسند آنچه از فرهنگ و هنر یزد به سوغات برایشان خواهند آورد. اما صد افسوس و هزار غصه که آنچه دیدم نه در خور نام یزد بود و نه در خور فرهنگ و هنر آن؛ بازار مکاره ای بود که شرح مفصل آن را چندی پیشتر در همینجا نوشته بودم.

زمان گذشت و اواخر شهریور ماه بود که خبر رسید سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در نظر دارد هفته فرهنگی استانها را تا مهرماه در تهران برگزار کند. بازهم به انتظار نشستم تا نوبت به یزد برسد و بازهم دیار خود را در غربت به نظاره بنشینم. اما این بار از قبل کمی حالم متفاوت تر بود، زیرا تجربه ای نه چندان دلچسب از هفته ای با همین عناوین در همین چند ماه پیشتر داشته بودم و برای همین دیگر خیلی شوق و ذوق برنامه ای پربار نداشتم!! عصر دوشنبه بود که با یکی از دوستان پای در رکاب کردیم و به سمت مجموعه فرهنگی – تاریخی سعد آباد به شتاب رفتیم که ماحصل زحمات مسولان میراث استان را در معرفی فرهنگ یزد ببینیم.

وقتی رسیدیم هوا تاریک شده بود؛ از همان ابتدای ورودی کاخ سراغ غرفه های یزد را پرسیدیم، راهنماییمان کردند. همزمان با یزد در محوطه ای دیگر هم برنامه هفته فرهنگی آذربایجان غربی در حال برگزاری بود. متر به متر بنرهای راهنمایی محل برگزاری هفته فرهنگی آذربایجان غربی به چشم می خورد و دریغ از یک تابلوهای راهنمای یزد! از همان ابتدا فهمیدم که اینجا هم مثل همانجا!!

از غرفه های آذربایجان غربی گذشتیم و پرسان پرسان به سمت درِ دربند کاخ که برنامه یزد آنجا برپا می شد می رفتیم. در خیابانهای پیچ در پیچ و پر درخت و بعضاً تاریک و خلوت سعد آباد که هیچ راهنمایی در کار نبود، چندین بار مردد شدیم که آیا مسیر درست هست یا نه؟ تا اینکه سرانجام با چندین بار سرک کشیدن به راهها و حتی باغچه های مختلف از دور نور غرفه های یزد به چشممان رسید! خوشحال شدیم و سریعتر قدم برداشتیم. نزدیک 30 غرفه در کنار هم قرار است که فرهنگ یزد را به سایر ایرانیان معرفی نماید.

غرفه اول آش شولی و چای می فروشد، دومی در کار صنایع دستی به نظرم سفالی است؛ غرفه سوم اما روبرویش ماکتی از یک نخل امام حسین(ع) گذاشته شده و در آن فیلمی از عزاداری یزدیها پخش می شود. چند قدم جلوتر، محوطه اصلی نمایشگاه است. در یک نگاه کلی غرفه ها را به چند دسته می شد تقسیم کرد: یک دسته صنایع (انشاء الله) دستی می فروشند. ترمه، سفال(البته نه از نوع میبدی، بلکه از نوع پست مدرن)، نقاشی روی چرم و ... دسته دوم غرفه های آزانس داران و هتلداران و مناطق نمونه گردشگری استان هستند که جذب گردشگر می کنند آن هم با چند برشور و سی دی و غرفه دارانِ ...!. دسته سوم غرفه های فروش شیرینی و انار و ... که فکر نکنم در قالب صنایع دستی بگنجد! و غرفه دیگر که از همه درویش تر و کم رونق تر است غرفه اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد است که چند بنری بر در و دیوار آن آویخته شده و چند کتاب و بروشور در ورودی آن قرار داده اند. در میانه محوطه نیز سنی کوچک برپا شده که گویا قرار است در آنجا برنامه های فرهنگی و هنری اجرا شود. البته ما که ساعتی آنجا بودیم چیزی ندیدیم و فقط شنیدیم مثل سایرین!

همان آغاز کار تنی چند از دوستان را در غرفه های مختلف زیارت کردم و از آنان جویای احوال هفته فرهنگی یزد و وضعیت آن شدم. این بار از بار پیش بیشتر ناراحت شدم!! امیدوارم دوستانم در سازمان میراث فرهنگی از این نوشته ناراحت نشوند، قصدم زیرسوال بردن زحمات آنان نیست چون به خوبی بر مشکلات برگزاری برنامه های فرهنگی واقفم، اما خودشان کلاه خود را قاضی کنند! مدیرکل محترم برپايي جشنواره هفته فرهنگي اين استان در مجموعه فرهنگي تاريخي سعد آباد را پربار توصيف كرده اند. جناب آقای مهندس رضایی عزیز می توانید توضیح دهید پربار در این جمله به چه معنی است؟! بله شما ادامه داده اید که 75 هنرمند یزدی در 30 غرفه صنایع دستی و سوغات یزد را ارائه نموده اند و به تشریح آن پرداخته اید.

اما یک پیشنهاد اساسی به مسولان محترمی که با این غرفه ها قصد ترویج فرهنگ و هنر یزد دارند دارم و آن اینکه خواهشاً نام این برنامه ها را "فرهنگی و هنری" نگذارید، بگذارید "هفته فروش سوغات و صنایع دستی یزد با تخفیف ویژه"!! در کدام غرفه فرهنگ یزد نشان داده می شد؟ فروش ترمه ماشینی چه دردی از صنایع دستی دوا می کند؟ گردشگر تنها به دنبال خروجی یک محصول و خرید آن نیست، فرهنگ و هنر مردم آن دیار هم تنها در خود آن محصول نمود نمی یابد که با فروش آن تبلیغ فرهنگ آنجا را بکنیم. باز اگر دستگاهی از ترمه بافی یا زیلو بافی آنجا بود و یکی آن را می بافت یک چیزی!! آنها که من آنجا دیدم و غرفه داشتند با حفظ احترام، همه کاسب بودند و فروشنده که کالای فروشی شان برخی دستی بود و برخی قلابی! از نظر من هنرمندان صنایع دستی که فرهنگ و هنر یزد را با خود دارند زنان و مردانی هستند که در خانه های خود یا پشت چرخها می نشینند و کار می بافند یا پشت دار قالی اند و رج به رج هنر می بافند و یا پشت چرخ سفالگریشان خاک را به هنر کیمیا می کنند! فرهنگ یزد را آنان می توانند منتقل کنند، با پوششان، با ذکر زیرلبشان، با لهجه ای که تغییرش نمی دهند، با خلوصی که به کار می برند و با چهره ای سوخته و رنج دیده که بزکش نمی کنند و با هزاران چیز دیگر! نه آنها که تنها به فکر فروش هستند. نه اینکه این کار بد باشد، خیر، حرفم این است که این صنایع دستی منتقل کننده فرهنگ و هنر یزدی نیست!

شنیدم که هزینه ایاب و ذهاب و اسکان و خوراک همه این 80 نفر بر عهده سازمان است. یک سوال: برای چه؟ برای چه از بودجه بیت المال هزینه می کنید تا کسی با استفاده از این فرصت درآمد کسب کند آن هم مفتی!! کجای دنیا یک نفر را یک هفته مفتی جای خواب و خوراک می دهند تا او جنس بیاورد و بفروشد و برود؟ به هزینه بودجه عمومی کسی انار و شیرینی و ترمه و ... در بهترین جای تهران بفروشد و ریالی هم از آن برنگردد؟!! همه جای دنیا غرفه ها را اجاره می دهند و درآمدزایی می کنند آن وقت ما ...!! هتلداران محترم هم که همچنین! سازمانی که محدودیت بودجه های فرهنگی دارد از همین مختصرش هم خرج خواب و خوراک کسانی می شود که ...

ای مظلوم فرهنگ!! ای غریب هنر!!

کاش چند قدم پایین تر سری به غرفه های استان آذربایجان غربی هم می زدید، آنجا هم چند غرفه ای محصولاتشان را می فروختند اما با تفاوت، همانجا نقل هم درست می کردند، همانجا به صورت نمادین هم که شده شیرینی را می پختند، نان را می پختند نه اینکه فقط و فقط بفروشند! چند غرفه به مردم شناسی، موزه ها، فرهنگ، آثار تاریخی و ... استانشان اختصاص داده بودند، شما چند غرفه را به این مسائل که فکر می کنم فرهنگی باشد اختصاص دادید؟ برنامه های جشن نیز با موسیقی محلی و آداب و روسم بومی چند ساعتی بازدیدکنندگان آذربایجانی را سرگرم می کرد، در محوطه یزد ...؟!

بگذریم، چه بگویم و بنویسم که دوستان آزرده خاطر نشوند؟!! اما واقعاً هدف از برگزاری این برنامه ها چیست؟ مطمئنم که اهداف خوب و متعالی پشت این برنامه هاست که به شدت موافق برگزاری آنها هستم اما آنچه در عمل مشاهده می شود چیز دیگری است!!

اگر قرار است سایر برنامه هایی که به معرفی فرهنگ و هنر یزد می پردازد مثل این دو برنامه ای باشد که من دیده ام، امیدوارم هیچ وقت سعادت بازدید از آن نصیبم نشود تا لااقل اعصاب و روانم راحت باشد که فرموده اند: بی خبری، خوش خبری!!

منبع:یزدفردا

ميراث فرهنگي در هفته گذشته؛ از ايزوگام سقف کتابخانه يزد تا کشف شهر باستاني جرم‌وا

ميراث فرهنگي در هفته گذشته برخلاف معمول هميشه يکي دو خبر خوب را نيز به همراه داشت و در کنار اخبار نگران‌کننده‌اي چون شرايط نامساعد خانه و موزه بهزاد و طرح انتقال آب از کنار تنگه تاريخي چوگان؛ خبر کشف شهر تاريخي جرم‌وا و خريد خانه اتحاديه توسط دانشکده سينما نيز منتشر شد.
 

ميراث فرهنگي در هفته گذشته
 
خبرگزاري ميراث فرهنگي- گروه ميراث فرهنگي- شهر تاريخي يزد، از نخستين شهرهاي خبرساز اين هفته در حوزه ميراث فرهنگي بود. ماجرا از اين قرار بود که رييس اداره کل ميراث فرهنگي اين شهر پس از مدت ها چالش و بحث بر سر آخرين اقدامات براي راه اندازي کتابخانه يزد، سرانجام اعلام کرد:«سقف کتابخانه مرکزي يزد بدون هيچگونه خلافي ايزوگام شد»
 
با اينکه عمليات اجرايي و ساخت و ساز در کتابخانه مرکزي يزد از سالها پيش آغاز شده بود اما به دليل عدم رعايت اصول و ضوابط ميراث فرهنگي تکميل اين پروژه به اتمام نرسيد تا اينکه 3 ماه پيش با ارائه نقشه بازنگري شده از سوي ميراث فرهنگي و تغيير مجري طرح ساخت و ساز در اين کتابخانه شروع شد. اما هنوز اين شائبه وجود دارد که ساخت طبقه اضافي همچنان ادامه دارد و برخلاف اصول و ضوابط ميراث فرهنگي است.
 
با اين حال، بهرام رضائي رئيس اداره کل ميراث فرهنگي استان يزد، گفت: از حدود 14 سال پيش بحث توقف کتابخانه مرکزي يزد مطرح بوده است و طبق شکايتي که اداره کل ميراث فرهنگي يزد براساس حکمي که از سوي دادگاه صادر شد مبني بر قطع يک طبقه اضافي بود.با اجراي اين حکم و حذف يک طبقه اضافي بسياري از فضاها و کاربري ها از بين مي رفت. بر همين اساس در سال 88 ميراث فرهنگي طرح بازنگري کتابخانه يزد را ارائه داد. طرحي که با وجود تصويب تا 3 ماه پيش مسکوت مانده بود. تا اينکه از 3 ماه پيش با حضور معاون عمراني استانداري اين طرح را به همراه صورت جلسه به مسکن و شهرسازي ابلاغ شد تا اين ارگان با انتخاب پيمانکار نسبت به اجرا و ادامه کتابخانه اقدامات لازم را انجام دهد. 
 

خانه حسين بهزاد، نشاني از استاد ندارد

با فرا رسيدن 21 مهر و سالمرگ استاد حسين بهزاد، مينياتوريست بلند آوازه کشورمان ، پرونده اين هفته خبرگزاري درباره يادمان‌هاي به جاي مانده از اين استاد نام آشنا بود. يادمان هايي که اکنون ديگر نشاني از استاد ندارد. چراکه مشاهدات عيني و گفته هاي کساني که به اين خانه رفت و آمد مي‌کنند، گوياي آن است که خانه استاد که بر اساس قرارداد مکتوب و مشروط با سازمان ميراث فرهنگي قرار بود تبديل به موزه شود، اکنون تبديل به ساختمان اداري سازمان ميراث فرهنگي شده است. از سوي ديگر شواهد نشان از مرمت هاي غير اصولي خانه بهزاد دارد.
 
اما مسئله بي توجهي هاي مسئولان به يادمان هاي حسين بهزاد به همين جا ختم نمي شود. موزه اي که در مجموعه سعدآباد به نام استاد بهزاد 12 سال پيش راه اندازي شده بود. سه سال است که به دليل تعميرات تعطيل شده و شنيده ها حاکي از آن است که مسئولان تصميمي براي بازگشايي دوباره موزه ندارند. اين در حالي است که فعاليت هاي متعددي در اين موزه براي آشنايي با هنر مينياتوريست انجام شده است.
 
از سوي ديگر مقبره حسين بهزاد که 15 سال پيش در طرح شهرداري تخريب شد، هنوز سامان نگرفته است و مسئولان ابن بابويه هم گويا هيچ گونه برنامه اي براي ساماندهي اين مقبره ندارند. اين طور به نظر مي رسد که امسال هم مي آيد و مي رود و باز هم بيشتر گرد فراموشي بر نام استاد حسين بهزاد مي نشيند.
 

دانشکده سينما خانه اتحاديه را خريد

هنوز ماجراي يادمان هاي حسين بهزاد در رسانه ها تمام نشده و معاون حفظ و احياي سازمان ميراث فرهنگي در گفت و گويي که با فارس داشته، مي‌گويد که اصلا اين خانه هديه نبوده و قرار نيست که تبديل به موزه شود! بار ديگر بحث خانه اتحاديه مطرح شد. شنيده ها حاکي از آن بود که خانه اتحاديه از سوي دانشکده سينما خريداري شده است. هرچند که پس از پيگيري هاي CHN از واثان اين خانه، گوياي مسئله ديگري بود و بابک اتحاديه اين خبر را تکذيب کرد.
 
«ساخت تاسيسات انتقال آب در حريم درجه يک تنگه ساساني چوگان» اما يکي ديگر از خبرهاي بد اين هفته حوزه ميراث بود.
چراکه بر اساس طرحي که غلامرضا دهقان ناصرآبادي نماينده مردم شهرستان کازرون در مجلس شوراي اسلامي در دست پيگيري و اجرا دارد قرار است تاسيسات طرح انتقال آب از چشمه ساسان در تنگه تاريخي چوگان در نقطه شمالي شهر تاريخي بيشاپور به روستاي ناصر آباد اجرايي و ساخته شود. تنگه چوگان در ضلع شمالي شهر ساساني بيشاپور در کازرون است در ابتداي ورودي ضلع جنوبي اين تنگه شش نقش برجسته نفيس بازمانده از زمان ساسانيان از جمله نقش برجسته پيروزي شاهپور اول بر والرين امپراطور روم واقع شده ، علاوه بر اين در تنگه چوگان مجسمه شاهپور (بزرگترين مجسمه پادشاهان دوران تاريخي ايران)، دژ نظامي شهر تاريخي بيشاپور و چند غار پيش از تاريخ نيز واقع شده است.
بر اساس قانون هر گونه ساخت و ساز غير مجاز در حريم آثار تاريخي ممنوع است بر اين اساس ساخت و ساز، مرمت، تغيير، تجديد و توسعه اماکن تاريخي و ثبتي طبق ماده 564 قانون مجازات اسلامي جرم بوده و هر فردي مرتکب آن شود به حبس از شش ماه تا 2 سال و پرداخت خسارت وارده محکوم مي شود.

کشف شهر باستاني جرم‌وا

با فرا رسيدن 20 مهر و بزرگداشت حافظ بار ديگر حافظيه با خيل کثيري از دوستدارانش رو به رو شد که بعد از رفتنشان نه تنها حافظيه به هم ريخت و همه محوطه و فضاي سبز آن تبديل به برهوت شد، بلکه با انجام يادگارنويسي هاي بسيار،پيکر حافظيه زخم برداشت. دبير انجمن دوستداران حافظ در شيراز اما دليل اين اتفاق را نداشتن شناخت درباره حافظ و نبود فرهنگسازي مناسب باعث مي‌داند و تاکيد مي‌کند که وضعيت پژوهش ها درباره حافظ شکل منسجمي ندارد. انجمن حافظ شناسي که در سطح کشور فعاليت مي کند رويکرد قابل توجه اي نسبت به حافظ دارد چنانچه سعي مي کند با اجراي يکسري برنامه هاي هدفمند حساسيت و شناخت مردم را نسبت به حافظ بيشتر کند.
 
هرچند اين هفته با خبرهاي چندان اميدوارکننده اي در حوزه ميراث همراه نبود اما کشف شهر باستاني جرم وا ، آخر هفته خوبي را براي ميراث ايران زمين ورق زد. خبر از اين قرار بود:« شهر گمشده باستاني "جرم‌وا" در داراب فارس کشف شد»، براساس اين خبربقاياي شهر گمشده جرم‌وا پس از هزار سال در منطقه داراب استان فارس کشف شد. در حال حاضر محدوده اين شهر باستاني که گفته مي‌شود از دوران پيش‌ از تاريخ تا قرن سوم هجري قمري مورد سکونت بوده مورد حفاري‌هاي غيرمجاز قرار گرفته است. نشانه‌هاي اين شهر تاريخي را مي‌توان در کتاب جغرافيايي ابوعبدالله مِقدسي مشاهده کرد.

خدشه دار شدن حریم تاریخی مسجدجامع کبیر و امیرچخماق

يادداشتي از: امیرترقی نژاد

مغازه داران اطراف مسجد جامع کبیریزد با پیشروی به سمت در ورودی مسجد، باعث ایجاد خدشه در حریم ثبت شده این بنای تاریخی شده اند واز طرف دیگه نصب میله آهنی سفید رنگ شورای تامین شهرستان یزد درمجموعه تاریخی امیرچخماق که بعضا با نصب بنرهای تبلیغاتی حریم تاریخی آن روز به روز فضای نازیبایی به خود می گیرد نگرانی هایی را برای دوستداران میراث فرهنگی ایجاد نموده است.

مجموعه امیرچخماق یزداز یادگارهای قرن نهم هجری به شمار می رود که یکی از میادین اصلی یزد واز پربازدید کننده ترین آثار تاریخی یزد توسط گردشگران بوده و همواره مورد توجه علاقمندان به فرهنگ و تاریخ این مرز و بوم می باشد.

اقدام غيرمنتظره نصب ميله‌ بلند و سفيدی که گفته مي‌شود دوربين شوراي تامين شهرستان یزد است دروسط ميدان و مجموعه اميرچخماق ،سيماي شهري و منظري اين مجموعه تاريخي را کاملا برهم زده است.

در حال حاضر از محل خيابان قيام يزد (خيابان روبرو مجموعه اميرچخماق) در تصوير اين ميله سفيد مابين مناره‌هاي ميدان اميرچخماق قرارگرفته و گويي اين بناي تاريخي داراي 3 مناره است.

بنابراین گزارش با وجود پيگيري‌هاي انجام شده توسط دوستداران و فعالان ميراث فرهنگي و گردشگري و پيرو جلسه‌اي كه با معاون سياسي و امنيتي استانداری یزد برگزار شد قرار برآن شدکه اين دوربين برداشته و به صورت تفكيك شده در مكان ديگری جانمايي شود، اما اين وعده با گذشت 6 ماه عملي نشده است.

البته اینها تنها بخشی از این یادگار تاریخی است. پشت بام این مجموعه نیز که به انباری مغازه های زیربازارچه و اطراف آن تبدیل شده ، نمایی نازیبا به نمایش گذاشته و بام برخی مغازه ها این مجموعه تاریخی را تخریب نموده است. پشت این مجموعه هم که از خیابان سلمان یزد قابل مشاهده می باشد از ترکهای ژرفی خبرمی دهد که بعضا هر روز احساس می گردد که هرلحظه تکیه امیرچخماق درآستانه فروپاشی است.

همچنین در زیر بنای امیرچخماق بازارچه ای واقع شده که بیشتر گردشگران وقتی فضای نامناسب این بازارچه را با حضور اتباع افغانی می بینند چاره ای جزء فرار ندارند.

تکیه امیر چخماق در سال ۱۳۳۰ هجری شمسی و با شماره ۳۸۳ و مسجد امیر چخماق در سال ۱۳۴۱ با شماره مستقل ۲۴۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیدند. همچنین این بناها و دیگر الحاقات به عنوان مجموعه امیرچخماق نیز با شماره ۲۴۱۶ به ثبت ملی رسیده‌است.

مسجد جامع کبیر یزد هم که دارای بلندترین مناره های جهان می باشد حریم تاریخی آن با پیش روی مغازه داران به خطر افتاده است ، به طوریکه مغازه داران فضای نازیبایی را در بخش ورودی مسجد با چیدن اجناسشان در بیرون از مغازه های وقفی خود بوجود آورده اند.البته از همه مهتر این است که با پیش روی مغازه داران به سمت در ورودی مسجد ، حریم تاریخی آن به خطرافتاده است.دراین طرف نباید از این نکته هم غافل شدکه تعمیر ومرمت گلدسته های مسجد جامع کبیر یزد که ازابتدای سال 89 آغاز شده درلابه لای داربست های فلزی پنهان مانده واین نگرانی را بوجود آورده که شاید گردشگران باید سالها از دیدن گلدسته ها وتزئینات زیبا و منحصر به فردمحروم شوند.

مسجد جامع كبير يزد، يكي از شاهكارهاي معماري و تاريخي جهان می باشد که معماری آن به قدري منحصر به فرد و بي‌بديل است كه هر سال گردشگران بسيار زيادي از نقاط مختلف دنيا به قصد بازديد از شاهكار هنر معماري به شهر یزدسفر مي‌كنند.گفتنی است قدمت این مسجد به قرن هشتم هجری قمری بر می گردد و به شماره ثبتی 206 و در تاریخ 31/4/1313 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است

رنگ غربت پاشيده شده بر بازارچه اي به نام بازارچه صرافان+گزارش تصویری

یادداشت و گزارش از: عليرضا صادقي

عكاس: مجيد دهقاني زاده از يزد فردا

بازارها هميشه شريان ها اصلي زندگي مردم و حيات اجتماعي در شهر هاي ايران بوده اند و بعضاً اوج نبوغ معماري اصيل ايراني را مي توان در بازارهاي قديمي و اصيل شهرهاي ايران زمين ديد.

هنوز هم تا دير نشده هركدام از اقوام ما در انتخابها و ديدارشان از يزد به جاي مجتمع هاي تجاري ساخته شده در ساليان اخير اول سراغ بازارهاي سنتي و قديمي يزد را مي گيرند.

در اصلي ترين محور بسياري از آثار تاريخي و باستاني و در كنار مسجد جامع شهر يزد بازارچه اي به نام بازارچه صرافان وجود دارد كه اين روزها به سختي نفس مي كشد .

دير زماني اصلي ترين محور اقتصادي و پويا در بافت تاريخي يزد و در كنار مسجد جامع شهر بوده و هم اينك به همت بخش گردشگري اداره كل ميراث فرهنگي و گردشگري استان يزد كه همتي بر معرفي بازرهاي قديمي يزد تا كنون نداشته است هم اينك معرفي بر اين بازار نگاشته نشده و در اقلام فرهنگي توليدي نام و معرفي هم از بازارچه صرافان نمي بينيم.

مدت ها است رنگ غربت و بي توجهي بر بازارچه صرافان پاشيده شده و در خصوص عمده مشكلات آن می توان به :

عدم توجه به كف سازي و چاله هاي ريز ودرشتي

كابلها و جعبه برقهایی كه حادثه آفرين مي تواند باشد و هم چهره زشتي به نما بازارچه داده است.

تبليغات ناموزن و غير ساماندهي شده

جداره سازي بدنه هاي بازارچه

عبور وسيله هاي نقليه مختلف و عدم اطمينان رهگذر از عبور و عدم ايجاد حادثه

زخمهاي كه وسائل نقليه در عبور بر بدنه بازار ایجاد نموده اند

روشنائي بازارچه

و مواردي ديگر که اگر کارشناسان و متولیان امر با دید بهینه سازی به آن نگاه کنند قطعا دیده خواهد شد .

هرچند که بعضا در بهینه سازی ها به اصل آثار لطمات جبران ناپذیری وارد شده که میدان امیر چقماق و کاشی کاری مناره های مسجد جامع کبیر یزد نمونه های زنده آن هستند .

اينكه تا چه مقدار توان مديريت میراث و گردشگری استان  اجازه احياي اين بازارچه و تعامل با نهادهاي گوناگون جهت حل مشكلات آن را در بر خواهد داشت ؟! اميدواريم در كمترين زمان نظاره گر  احياي اين بازارچه سنتي و قديمي يزد باشيم! و شاید با برنامه ریزی های مدون و دور اندیشانه شاهد احداث بازارچه های سنتی به جای مجتمع های فرنگی ستاره و آریا و غیره که نه تنها آبرویی برای معماری ایرانی و اسلامی نیست بلکه مراکزی برای تهاجم و شبیخون فرهنگی هستند باشیم .

 

تبدیل شدن برج و باروی تاریخی یزدبه بیلبوردتبلیغاتی

امیرترقی نژاد:بخشی از برج و باروی قدیمی یزددرکنارامامزاده سیدگلسرخ كه در فهرست آثار ملی نیز ثبت شده ،به دلیل قرار گرفتن در محل پر رفت و آمد شهر به بیلبورد وتابلوی تبلیغاتی تبدیل شده است. این اثر در دوره دیلمیان -اتابکان در تاریخ ۱۴ آذر ۱۳۵۲ با شمارهٔ ثبت ۹۵۶ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

بر روی این برج در طول سال آگهی های مختلفی قرار می گیرد، از جمله، آگهی ترحیم آگهی سفرهای زیارتی، آگهی های مربوط به برخی از سازمان ها و ادارات دولتی و ... كه در تازه ترین و عجیب ترین اقدام، با شروع ثبت نام حج عمره، بانك ملی با نصب بنری برزگ اقدام به تبلیغات مفت و مجانی بر روی قسمتی از این اثر تاریخی نموده است.

مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان یزد با انتقاد از این رویه تکراری بر روی برج و باروی تاریخی یزد می گوید:تمام این گرفتاری های که در این خصوص ابنیه ها و آثار تاریخی یزد با آن مواجه شده اند به این دلیل است که حوزه اجرائیات شهرداری یزد نتوانسته با متخلفان برخورد جدی نماید.

بهرام رضایی می افزاید:میراث فرهنگی در این رابطه قانون مدونی برای برخود ندارد،بلکه شهرداری در این زمینه می تواند ورود پیدا کند و با متخلفانی که میراث و آثارتاریخی را تهدید می کنند برخورد نماید.

وی با اشاره به اینکه برج وباروی تاریخی یزد اخیرا مرمت و بازسازی شده بود،اظهارمی دارد:از نظر میراث دیوارنویسی و تابلوهای تبلیغاتی که بر روی آثارتاریخی نصب می شوند غیر قانویسی است وآنرا یک جنایت فرهنگی می دانیم که باید تمام متولیان به خصوص شهرداری جدی تر وارد عمل شوند.

حمیدرضا مطهریان رییس شورای شهر یزد نیز این انتقاد را وارد می داند و می گوید:شهرداری و دایره اجراییان ناکنون در این خصوص بارها برخورد نموده اند،اما متاسفانه افرادی که به اهمیت آثارتاریخی آشنا نیستند به دور از چشم مردم دوباره منظر آثار تاریخی یزد مثل برج وباروی یزد را مورد تعرض قرار می دهند.

وی تاکید می کند که نصب تابلوهای تبلیغاتی بر روی ابنیه ها و آثار تاریخی تخلف است و دایره اجرائیات شهرداری نیز باید در این زمینه قوی تر با متخلفان برخورد نماید.

به هرحال يزد از معدود شهرهاي کشور است که با گذشت بيش از 10 قرن هنوز برج هاي و باروهاي معروف و خندق هاي تاريخي آن به جا مانده است.

مردم در زمان گذشته براي در امان ماندن شهرها از هجوم دشمنان ، حصار، برج، خندق، دروازه و قلعه مي ساختند.

برج و باروي يزد در سال 432 ه. ق به سرپرستي چهار سرهنگ از اعضاي حکومت امير عضد الدين علاء الدوله ابوجعفر کاکويه به نام هاي ابو يعقوب، ابومسعود، ابوجعفر و ابويوسف بنا شده که اکنون خانه هاي مردم به آن متصل است .

از ويژگي هاي حصار يزد وجود چهار دروازه به نام هاي دروازه قطميان، کوشکنو، مهريجرد و دروازه کيا است که دروازه کيا به باب کيا مشهور بوده و در حال حاضر دروازه حظيره نام دارد.

در سال 673 ه. ق سيل بسيار عظيمي به يزد آمد که باعث خرابي قسمتهايي از حصار شد که در زمان سلطنت اتابک يوسف شاه بن طغان مرمت و بازسازي شد.

امروزه از حصار يزد و برج هاي متصل به آن که در عهد "جامع جعفري" تعداد 90 برج بود و هر برج 20 مستحفظ داشت، قسمت هايي نظير ديوار و برج هاي محله لب خندق، برج و حصار مقابل سيد گل سرخ، برج دروازه مهريز در ابنداي بازارهاي خان و افشار، برج و باروري شاهي، شاهزاده فاضل، برج هاي فهادان و مالمير باقي مانده است.

از ديگر برج هاي استان مي توان پاکنده يزد ، ارجنان اردکان، ، خواجه نعمت اردکان ، توت اردکان، ارنان اردکان،حاجي آباد بافق، مبارکه بافق، سنگي صدوق، برج و دروازه هاي ندوشن، عبدالوهاب ميبد و کبوتر خانه ميبد را نام برد

گرامی داشت استاد محمدکریم پیرنیا

25 شهریور سالروز تولد یکی از برجسته ترین معماران دوره معاصر است که می توان از وی به عنوان "پایه گذار نگرش نو به فرهنگ و تاریخ معماری ایران" یاد کرد.

محمدکریم پیرنیا در سال 1299 در شهر یزد به دنیا آمد و پس از گذراندن دوره دبستان و دبیرستان، به تهران آمد و در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت، اما پس از مدتی دانشکده را رها کرد و به پژوهش و تحقیقات فردی روی آورد و در پهنه سرزمین، معماری ایرانی را فرا گرفت و به دیگران آموخت. بعدها بود که دانشگاه تهران به وی درجه دکترای افتخاری را به پاس دانش و آموخته های        بی بدیل اش اهدا کرد.

پیرنیا از سال 1344 تا پیش از انقلاب به عنوان معاون فنی سازمان حفاظت آثار باستانی در زمینه ترمیم، تعمیر و احیای بناها و آثار باستانی فعالیت کرد و مدتی در دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه شهید بهشتی به تدریس معماری ایرانی مشغول بود. با توجه به کمبود استاد و متون مربوط به معماری ایران در دهه های پنجاه و شصت هجری شمسی، حاصل تلاش ها و بررسی های استاد پیرنیا بسیار ارزشمند و سودمند بود و ایشان به درستی موفق شد دیدگاهی مثبت و ارزنده نسبت به معماری ایرانی پدید آورد.

پیرنیا علاوه بر اطلاعات بسیار سودمند و ارزشمندی که در حوزه معماری ایرانی تالیف و فراهم کرده بود، شمار فراوانی از واژه های کهن و قدیمی در زمینه معماری را گردآوری کرد. موضوع دیگری که او مورد توجه قرار داد، سبک شناسی معماری ایرانی است. وی شش سبک در معماری ایرانی از دوران باستان تا دوران قاجار را دسته بندی کرد که عبارت از سبک پارسی، پارتی، خراسانی، رازی، آذری و اصفهانی است.

احیای سر در باغ فین، تعمیر مسجد جامع ورامین، مرمت سر در حضرت عبدالعظیم، احیای مسجد کبود تبریز و باغ دولت آباد یزد، بازسازی مسجد فهرج و ایوان سید رکن الدین یزد از جمله کارهایی است که در کارنامه پربار پیرنیا می توان به آن اشاره کرد. علاوه بر معماری که حوزه تخصصی پیرنیا محسوب می شد، او با ادبیات، نقاشی، خوشنویسی و موسیقی نیز آشنا بود و نظریه معروفش درباره "چهار اصل مشترک هنرهای ایرانی - اسلامی" نیز از همین آشنایی با دنیای متنوع فرهنگ و هنر ایران زمین، نشات می گرفت. او همچنین به زبان های عربی و عبری احاطه داشت و زبان فارسی پهلوی را به خوبی می دانست و با خط میخی نیز آشنا بود.

پیرنیا سرانجام نهم شهریور 1376 پس از یک دوره بیماری در گذشت و بنا بر وصیتش در دانشکده معماری دانشگاه یزد به خاک سپرده شد.

در هشتمین گفتمان هنر و معماری و با حضور اندیشمندان این حوزه، علاوه بر نمایش فیلم، آقایان دکتر پیروز حناچی، دکتر حسین سلطان زاده، دکتر حامد مظاهریان و دکتر غلامحسین معماریان از زندگی، آثار و عقاید استاد محمدکریم پیرنیا سخن خواهند گفت.

 

زمان: یکشنبه 27 شهریور ماه 1390 از ساعت 16 الی 19

مکان: موزه هنر امام علی (ع) - خیابان ولیعصر – چهارراه نیایش - بلوار اسفندیار – شماره 35

   انجمن مفاخر معماری ایران

روز بنیان یزد

بنا بر نوشتۀ جعفر بن محمد بن حسن جعفری در« تاریخ یزد» ، کهن ترین کتاب برجای مانده دربارۀ تاریخ یزد، ذیل گزارش فرمانوایی پادشاهان ساسانی: « بعد از بهرام ، مملکت به یزد جرد بن بهرام رسید و پادشاه ذی شوکت بود و عرب و عجم در فرمان او بود و طوف مملکت خود می کرد . چون به کثه رسید ، آب و هوای کثه وی را موافق آمد .گفت: نذر کردم که این مقام شهری سازم به نام یزدان. و بنّایان ممالک را جمع کردند و منجّمان ، به طالع سنبله ، یزد را بساختند» ( ص۲۹)

بنابر شیوۀ متون کهن و تاریخی ، جعفری ، نشانی از ماخذ خود در این باره نمی دهد. امّا آنچه روشن است اینکه او از متنی کهن آن را برگرفته و در کتاب خود به گواه آورده است.

 ما نیز به ارجمندی این سخن، روز بنیان یزد را به همۀ همشهریان خود تبریک می گوییم.

منبع: كاريز يزد

متن لوح سپاس انجمن دوستداران وحافظان خشت خام

جناب آقای غضنفر ملك ثابت

استادكاردارائي بافي در ديار خشتي جهان

با درود
ميراث فرهنگي معطوف به گذشته و بناهاي تاريخي نيست، به چهره ها و دستان خلاقي است كه هنر ماندگارشان جاودانه گي را به يادگار مي گذارند و در خور سپاس و ياد هستند.
اميد آنكه هرچه زودتر بهبود يابيد و سالهاي سال روشني بخش محافل هنرمندان ديار يزد باشيد.

علیرضا صادقی
مدیرعامل انجمن دوستداران و حافظان خشت خام

يك كتابخانه بافت تاريخي يزد را به هم مي ريزد

سه شنبه 18 مرداد 1390 - روزنامه جام جم صفحه ۱۵ -ايران زمين

براي ثبت جهاني اين محوطه تاريخي بايد 2 طبقه از ارتفاع ساختمان نيمه‌كاره كتابخانه مركزي كاسته شود

ساخت و تكميل كتابخانه مركزي در حريم بافت تاريخي يزد در حالي پس از 10 سال دوباره از سرگرفته شده است كه به علت ساخت ارتفاع غيرمجاز در حريم اين اثر ملي تاريخي، قرار بود طبقات فوقاني آن به ارتفاع 9 متر تخريب شود، اما در حال حاضر نه‌تنها اثري از تخريب اين طبقات ديده نمي‌شود كه ادامه ساخت و سازها بر شائبه عدم تعديل طبقات فوقاني افزوده است.

اين امر در حالي صورت مي‌گيرد كه تا زمان سفر بازرسان سازمان جهاني يونسكو به ايران براي بازديد از بافت تاريخي يزد براي ثبت در ميراث جهاني فقط 2 ماهي باقي مانده است و در صورت مشاهده اين بناي غيراستاندارد، احتمال عدم ثبت بافت تاريخي يزد در فهرست ميراث جهاني وجود دارد.

ساخت كتابخانه مركزي يزد در فضايي به مساحت 12 هزار مترمربع و زيربناي 6 هزار مترمربع 14 سال پيش آغاز شد و پروژه با پيشرفت فيزيكي 20 درصد از سوي اداره كل فرهنگ و ارشاد اسلامي، تحويل سازمان مسكن و شهرسازي استان شد و با توجه به اين كه در آن زمان اداره ميراث فرهنگي نيز زير گروه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بود، مسوولان آن سازمان بدون تغيير طرح تلاش خود را براي تسريع عمليات اجرايي اين پروژه معطوف كردند.

اين پروژه در سال 80 و پس از آماده شدن اسكلت فلزي آن و با وجود صرف هزينه‌اي معادل يك ميليارد و 500 ميليون تومان، با اعتراض سازمان ميراث فرهنگي استان، مبني بر ارتفاع بيش از حد ساختمان، متوقف شد. مسوولان اين سازمان معتقد بودند براي جلوگيري از هر گونه آسيب به بافت سنتي اين شهر قديمي بايد 9 متر از ارتفاع ساختمان كتابخانه مركزي يزد كاسته شود.

برج جهان نماي ديگر

هم‌اكنون اين كتابخانه به صورت بافتي ناهمگون و نازيبا در قلب بافت تاريخي يزد خودنمايي و منظر آسماني اين مجموعه را كه بزرگ‌ترين بافت خشتي جهان بوده و در فهرست ميراث ملي به ثبت رسيده، آشفته كرده است و از آنجا كه ثبت جهاني بافت تاريخي يزد در فهرست انتظار سازمان يونسكو است، حضور اين كتابخانه با اين منظر مانع از انجام اين كار خواهد شد.

مشكل اين كتابخانه درست شبيه مشكلي است كه برج جهان‌نما در اصفهان به وجود آورده بود و اعتراض و گلايه بازرسان يونسكو را به همراه داشت.

مديرعامل انجمن خشت خام يزد در اين باره به «جام‌جم» مي‌گويد: قراربود طبق مصوبه‌اي كه با حضور استاندار و مسوولان ذي ربط انجام شد، ساخت يك طبقه از اين كتابخانه متوقف و تعديل شود.

عليرضا صادقي با اشاره به اين‌كه مشاهدات ما نشان مي‌دهد ساخت‌وساز در اين بنا دوباره از سرگرفته شده و كارگران در طبقات مشغول به كار شده‌اند، مي‌افزايد: ظاهرا برخي از مسوولان استان نمي‌خواهند اين طبقه اضافي تعديل شود.

وي علت اين امر را هزينه‌هاي گزاف صرف شده براي اين كتابخانه مي‌داند و تصريح مي‌‌كند: اگر طبقه اضافي كتابخانه مركزي تعديل شود، اين مسوولان بايد پاسخگوي عمل كارشناسي نشده خود و هدررفت بيت‌المال باشند.

اين دوستدار ميراث فرهنگي با بيان اين كه احداث طبقات فوقاني كتابخانه مركزي يزد و بي‌توجهي مسوولان شهري به مصوبات قبلي درباره تعديل طبقات اين پروژه، موجب نگراني مردم يزد و سازمان‌هاي مردم نهاد استان يزد شده است، اظهار مي‌كند: به طور حتم عدم تعديل اين طبقه اضافي باعث مي‌شود كه بافت تاريخي يزد به هيچ وجه به ثبت جهاني نرسد.

بالاخره برنامه‌اي هست يا نيست؟

نگراني مردم و دوستداران ميراث فرهنگي در اين باره در حالي رو به افزايش است كه رئيس مسكن و شهرسازي يزد در اين خصوص در گفت‌وگو با خبرگزاري ميراث فرهنگي مي‌گويد: در حال حاضر قرار نيست هيچ اتفاقي در طبقه فوقاني صورت گيرد. نه ساخت و سازي انجام مي‌شود و نه تخريبي صورت مي‌گيرد.

رضا يادگاري مي‌افزايد: در حال حاضر كارگران در حال عايق‌كاري ساختمان هستند و هيچ برنامه‌اي مبني بر تعديل و ساخت و ساز طبقه فوقاني وجود ندارد. تعديل طبقه فوقاني تابع ضوابط جاري است و هر زماني‌كه اعلام شود تخريب انجام خواهد شد.

از سوي ديگر، معاون سياسي ـ امنيتي استانداري يزد با تاكيد بر اين‌كه در جلسات استاني اعلام خواهد شد هرچه سريع‌تر طبقه فوقاني كتابخانه يزد تعديل شود، مي‌گويد: در حال حاضر ساخت و ساز در طبقات پايين باعث ايجاد شائبه و منجر به يكسري شايعات شده است، چرا كه به لحاظ فني تا طبقه پايين كتابخانه مركزي يزد ساخته نشود، طبقه فوقاني هم تعديل نخواهد شد. من نيز در جلسات استاني تاكيد مي‌كنم كه هر چه سريع‌تر اين طبقه فوقاني تعديل و تخريب شود.

غلامحسين دشتي درخصوص زمان در نظر گرفته‌شده براي تعديل طبقات اضافي كتابخانه يزد مي‌افزايد: اين مساله در حيطه تخصصي من نيست و من نمي‌توانم زمان تعديل را بيان كنم، اما در صورت به وجود آمدن هرگونه تخلفي، سازمان مسكن و شهرسازي و ميراث فرهنگي بايد پاسخگو باشند.

طرح بازنگري اجرا مي شود

گفته‌هاي اين مسوولان در حالي است كه مدير كل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان يزد قريب به يك ماه پيش با اشاره به اين كه مجري طرح ساخت كتابخانه مركزي يزد سازمان مسكن و شهرسازي استان است، گفته بود: طرح بازنگري ساخت اين مجموعه بر اساس ضوابط و معيارهاي ميراث فرهنگي تدوين و براي اجرا به سازمان مسكن و شهرسازي يزد ابلاغ شده است.

به گفته بهرام رضايي طبق طرح، اين پروژه بايد با رعايت اصول معماري و ضوابط ميراث فرهنگي اجرا و با توجه به ارتفاع بيش از حد آن يك طبقه فوقاني از آن كاسته و تعديل شود و فضاهاي جايگزين در طبقات پاييني جانمايي شود.

وي با بيان اين‌كه جلسات فني براي شروع مجدد عمليات اجرايي طرح با حضور دستگاه‌هاي ذي ربط در استانداري تشكيل شده، تصريح كرده است : طرح مورد نظر در كميسيون ماده 5 كه رياست آن بر عهده استانداري و دبيري آن بر عهده مسكن و شهرسازي است، بررسي شده است.

مدير كل ميراث فرهنگي استان يزد با بيان اين‌كه ارتفاع اين طرح خلاف ضوابط ميراث فرهنگي و بيش از حد است، خاطرنشان كرد: اين ارتفاع خط آسمان را مخدوش و بر واحدهاي همجوار اشرافيت دارد و اگر يك طبقه از آن كاسته شود تا حدود زيادي مشكل را حل مي‌كند.

شهر تاريخي يزد بزرگ‌ترين بافت خشت خام جهان را در خود جاي داده و تنها بافت منسجم كشور از اين دست است. همچنين كمترين دستخوردگي را ميان بافت‌هاي تاريخي كشور دارد. اين ويژگي‌ها باعث شده است كه بافت تاريخي يزد يكي از نامزدهاي ايران براي ثبت در ميراث جهاني يونسكو باشد.

بافت تاريخي يزد با مساحت 743 هكتار و 5 هزار هكتار حريم به شماره 15000 در تاريخ 16 اسفند 1384 در فهرست آثار ملي كشور به ثبت رسيد و پرونده ثبت جهاني آن نيز شامل معرفي شهر، سوابق تاريخي و ويژگي‌هاي آن، شاخصه‌هاي ثبت، مقايسه يزد با شهر ليون فرانسه و چند شهر ديگر كه ثبت جهاني شده‌اند و محدوده‌ها به سازمان يونسكو ارسال شد.

عرصه اين شهر براي ثبت جهاني 135 هكتار است كه بخش مربوط به دوره آل مظفر به انضمام بازار و بخش‌هاي مربوط به دوره تيموري، زنديه و صفويه را در برمي‌گيرد. حريم شهر تاريخي يزد براي ثبت ملي 300 هكتار است كه محدوده مربوط به دوره قاجاري را نيز شامل مي‌شود. همچنين محدوده‌اي 5 هزار هكتاري به ‌عنوان منظر فرهنگي بافت تاريخي يزد براي ثبت جهاني تعيين شده است.

اميرترقي نژاد / جام‌جم يزد
 

معاون سياسي امنيتي استانداري يزد: تعديل طبقه فوقاني کتابخانه مرکزي يزد قطعي است

روي موج شمارش معكوس حذف طبقه غير قانوني كتابخانه مركزي يزد-

معاون سياسي ـ امنيني استاندار يزد، ساخت و ساز در کتابخانه مرکزي يزد بدون در نظرگرفتن ارتفاع مجاز و عدم تعديل طبقه فوقاني را تخلف اعلام کرده و عنوان کرد که مسئولان مسکن و شهرسازي و سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري بايد در اين زمينه پاسخ دهند.

من نيز درجلسات استاني تاکيد مي کنم که هرچه سريعتر اين طبقه فوقاني تعديل و تخريب شود.

خبرگزاري ميراث‌فرهنگي ـ گروه ميراث‌فرهنگي ـ سالهاست بحث احداث طبقات فوقاني کتابخانه مرکزي يزد و بي‌توجهي مسئولان شهري به مصوبات قبلي پروژه کتابخانه مرکزي يزد حساسيت و نگراني مردم و سازمان هاي مردم نهاد استان يزد را به دنبال داشته است به طوري که روز گذشته اخباري از سوي تشکل‌هاي ميراث فرهنگي يزد شنيده شد که حاکي از ساخت و ساز دوباره کتابخانه بود که البته دشتي معاون سياسي ـ امنيتي استانداري يزد اين اخبار و شنيده‌ها را شايعه‌اي بيش ندانست.
 
به گزارش CHN؛ بيش از يک ماه از آغاز مجدد ساخت کتابخانه مرکزي يزد با نقشه اصلاح شده ميراث فرهنگي مي‌گذرد که به گفته فعالان ميراث فرهنگي نه تنهاهيچ اقدامي دررابطه با تعديل طبقات فوقاني صورت نگرفته بلکه ادامه ساخت وسازها و عدم پاسخگويي مسئولان نيز برشائبه‌ عدم تعديل طبقه فوقاني مي افزايد.
 
اين درحالي است که پيگيري خبرنگار CHN از متوليان ميراث فرهنگي استان يزد درحالي بي نتيجه ماند که يادگاري رئيس مسکن و شهرسازي يزد در پاسخ به ساخت و سازهاي انجام شده و شبهات موجود گفت: درحال حاضر قرار نيست هيچ اتفاقي در طبقه فوقاني صورت گيرد. نه ساخت و سازي انجام مي‌شود نه تخريبي صورت مي‌گيرد. الان نيز کارگران درحال عايق کاري ساختمان هستند و هيچ برنامه‌اي مبني بر تعديل و ساخت و ساز طبقه فوقاني وجود ندارد. تعديل طبقه فوقاني تابع ضوابط جاري است و هر زمانيکه اعلام شود تخريب انجام خواهد شد.
 
دشتي معاون سياسي ـ امنيتي استانداري يزد نيز ساخت و سازهاي کتابخانه مرکزي يزد را شايعه‌اي بيش ندانست و به خبرنگار CHN گفت: هر 2 و 3 ماه يکبار اخباري درخصوص ساخت و ساز در کتابخانه مرکزي يزد شنيده مي‌شود که شايعه اي بيش نيست. چراکه طبقات اضافي، طبق مصوبات بايد برداشته شود و درصورت مشاهده هرگونه تخلفي سازمان مسکن و شهرسازي بايد پاسخگو باشد.
 
وي با تاکيد براينکه در جلسات استاني اعلام خواهد شد که هرچه سريعتر طبقه فوقاني کتابخانه يزد تعديل شود ادامه داد: درحال حاضر ساخت و ساز در طبقات پايين باعث ايجاد شائبه و منجربه يکسري شايعات شده است چرا که به لحاظ فني تا طبقه پايين کتابخانه مرکزي يزد ساخته نشود طبقه فوقاني هم تعديل نخواهد شد.  من نيز درجلسات استاني تاکيد مي کنم که هرچه سريعتر اين طبقه فوقاني تعديل و تخريب شود.
 
وي درپاسخ به اينکه چه زماني براي تعديل طبقات اضافي کتابخانه يزد درنظر گرفته شده پاسخ داد: اين پرسش در حيطه تخصصي من نيست و من نمي توانم زمان تعديل را بيان کنم. اما درصورت بوجود آمدن هرگونه تخلفي سازمان مسکن و شهرسازي و ميراث فرهنگي بايد پاسخگو باشند.
اين درحالي است که ساخت کتابخانه مرکزي استان يزد در فضايي به مساحت 12 هزار متر مربع و در زميني به زيربناي 6 هزار متر مربع آغاز شد. اين پروژه با پيشرفت فيزيکي 20% از سوي اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامي ، تحويل سازمان مسکن و شهر سازي استان شد و با توجه به اينکه در آن زمان اداره ميراث فرهنگي نيز زير گروه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بود ، مسئولين آن سازمان بدون تغيير طرح تلاش خود را براي تسريع  عمليات اجرائي اين پروژه معطوف کردند.

وقتي مجموعه شهري، متوجه اين پروژه شدند که اسکلت بندي پروژه علني شد و ارتفاع زياد در ميان بافت خودنمايي کرد و توجه افراد را به خود جلب کرد،اين پروژه پس از آماده شدن اسکلت فلزي آن و با وجود صرف هزينه اي معادل يک ميليارد و 500 ميليون تومان، با اعتراض سازمان ميراث فرهنگي استان مبني بر اينکه ساختمان مدرن کتابخانه مرکزي يزد به بافت قديم شهر يزد آسيب وارد مي کند، متوقف شد. مسئولان اين سازمان معتقدبودند براي جلوگيري از هرگونه آسيب به بافت سنتي اين شهر قديمي بايد 9 متر از ارتفاع ساختمان کتابخانه مرکزي يزد کاسته شود ودر نتيجه كار متوقف ماند.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 شبكه تشكلهاي دوستدار ميراث فرهنگي استان يزد: معلوم نيست قطعيت و در جلسه تعديل نمودن چند قرن بعد واقعاً اجرائي خواهد شد و تصاوير و مشاهده ها را بايد باور نمود  يا ساخت و ساز به خصوص سال گذشته و تخريب ديوارها ايجاد شده .

پاسخ اداره کل میراث فرهنگی- صنایع دستی و گردشگری یزد در خصوص حفر تونل در زیر شهر

به گزارش روابط عمومي اداره كل ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان يزد پيرو خبر مورخ 19/4/90 با عنوان ‌«حفر تونل 200 متري زيربافت تاريخي براي ايجاد موزه قنات» که در سايت‌ها به چاپ رسيده است موارد زير به استحضار مي‌رسد.

حفر تونل مزبور بدون دريافت هرگونه مجوزي از اداره كل ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري استان يزد بوده است. اين اداره كل پس از اطلاع از اقدام ياد شده كار در حال انجام را متوقف و با توجه به ادامه كار، از طريق واحد حقوقي از اقدام نامبرده شكايت كرده است.

اين اداره كل حتي با شهرداري نيز مكاتبه كرده تا از آن طريق نيز اقدام قانوني انجام پذيرد. از آنجايي كه كار صورت گرفته كانال كني در زير بافت تاريخي از جمله زير معابر، خندق و باروي شهر قديم يزد محسوب مي‌گردد و اين اقدام احياي قنات نبوده و خود باعث صدمه ديدن پاياب و بريده قنوات نيز شده است.

مطابق صورتجلسه تنظيم شده مورخ 16/9/89 در محل با حضور شهردار، فرماندار و مديركل ميراث فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري مقرر شد، كار بطور كامل متوقف و مجري طرح مورد نظر خود را به ميراث‌فرهنگي و شهرداري ارائه و در صورت تأييد با شرايط طرح كار خود را ادامه دهد.

در حال حاضر كار صورت گرفته و احتمالا ادامه‌ي كار، از نظر اين اداره كل غيراصولي و خارج از چارچوب قانون است. همچنين با توجه به اينكه حفاري در زير معابر شهر صورت گرفته، شهرداري مرجع قانوني براي پيگيري موضوع فوق محسوب مي‌شود.

محکومیت حرکت غیر قانونی حفر تونل در زیر شهر یزد و قطع همکاری راهنمایان تور و دفاتر گردشگری برخی استا

شورای تشکلهای گردشگری استان یزد در پیام خود آورده است: اینک که در شهر یزد و در اقدامی بی سابقه و جدید برخی در زیر معابر عمومی و املاک مردم و در زیر شهر و بافت ارزشمند تاریخی یزد  معلوم نیست بدنبال چه هستند؟! و با نابودی چه چیزهائی؟! چه  را می خواهند با بهانه های واهی آباد کنند؟ جای سوال در اذهان عمومی و همیشه بیدار جامعه بر جای گذاشته است ونهادهایی که باسکوت خود بر ابهام ها بیشتر می افزایند.

 برخی که خود را فراتر از قانون می دانند و سعی دارند با ارتباطات گوناگون استانی و کشوری به حرکت خود مشروعیت قانونی بخشند،بدون هیچ واهمه ای در شهر در مقابل سکوت مجریان قانون فعالیت می کنند.

شورای تشکلهای گردشگری استان یزد در کنار دیگر دیده بانان فعال و مردمی از حرکت غیر قانونی مجموعه ای از هتل ها در یزد با احترام به میراث فرهنگی – هویت  ومهمتر از هر چیز احترام به حقوق و امنیت شهروندان یزدی این اقدام غیر قانونی را محکوم می نماید.

همچنین امیدوار است تحریم مجموعه ای از هتل ها توسط بیش از 30 نفر از راهنمایان تور سراسر کشور و دفاتر گردشگری برخی از استانها زنگ بیداری باشد برای هر مجموعه ای که خود را فراتر از قانون دانسته و در پوشش دوستدار میراث فرهنگی و بافت تاریخی از زیر زمین اقدام به اعمال غیر قانونی می نماید و با فرافکنی در رسانه ها مدعی دریافت مجوز می باشند و نسبت به انتشار مجوز نداشته هیچگاه اقدام نمی کنند.

در پایان ضمن اینکه ارائه خدمات مناسب به گردشگران و نظارت بر سرویس دهی نامناسب برخی از هتل ها را وظیفه قانونی و مهم نظارت کنندگان و نهادهای مسئول می دانیم .

 

حفر تونل 200 متری زیر بافت تاریخی یزد برای ایجاد موزه قنات!

گزارش تشریحی ــژ مهر/

پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی یزد در حالی مراحل نهایی را سپری می کند که مدیرعامل گروه هتلهای مهر در زیر بافت تاریخی و ثبت شده این شهر، تونلی به طول 200 متر برای ساخت موزه قنات ایجاد کرده است.
به گزارش خبرنگار مهر، این تونل برای اتصال دو هتل مهر و لب خندق متعلق به مدیرعامل این هتلها ایجاد شده و در این بین برخی از قناتهای موجود در مسیر تونل توسط پیمانکار مسدود شده است. ضمن آنکه این مسیر قدیمی ترین قسمت بافت تاریخی و متعلق به دوره ایلخانی است.

اما محمد حسین محتاج الله، مدیرعامل گروه هتلهای مهر این موضوع را تکذیب می کند و می گوید: حدفاصل میان هتل تاریخی لب خندق و هتل مهر محدوده ای 200 متری است که از حدود 450 سال پیش قناتی در این محل بوده که این دو هتل را به هم متصل می کرده است.

وی به خبرنگار مهر می گوید: قصد داریم تا این قنات را احیا کرده و محل این قنات را بازتر کنیم تا برای بازدید گردشگر از قنات ها و نحوه کارکرد و ایجاد موزه قنات آماده شود به همین دلیل این موزه که اکنون در مرحله کار کارشناسی است تا 6 ماه دیگر به بهره برداری می رسد.

محتاج الله اظهار می کند که برای این اقدام از سازمان میراث فرهنگی یزد مجوز دارد.

اما نکته مبهم در این اقدام بخش خصوصی این است که در محدوده محله لب خندق و هتل آن، برج و بارو وجود داشته است بنابراین هر گونه دستکاری موجب از بین رفتن آثار و نشانه های این برج و باروها می شود. ضمن اینکه این پرسش نیز مطرح است که آیا حفر تونل برای هر اقدامی حتی ایجاد موزه در زیر بافت تاریخی یزد تا قبل از اتمام مطالعات باستان شناسی مجاز است؟
 

ايجاد تونل غير قانوني در زير بافت تاريخي يزد

خبرگزاري موج - در حالي که هنوز مطالعات باستان شناسي در بافت تاريخي يزد انجام نشده است، تونلي غيرقانوني در زير بافت تاريخي اين شهر ايجاد شد.

به گزارش خبرنگار موج، اين تونل به وسيله رييس هتل هاي زنجيره اي مهر با هدف اتصال دو خانه تاريخي که اکنون تبديل به هتل شده، انجام گرفته است.

طي سال گذشته دکتر محتاج الله با هدف ايجاد هتل در بافت تاريخي يزد اقدام به خريداري چند خانه تاريخي کرده و با مرمت آنها، اين اماکن را به هتل تبديل مي کند. پيش از اين دوستداران تاريخ يزد بر اين اعتقاد بودند که وي حافظ ميراث فرهنگي و تاريخي يزد خواهد بود، اما طي ماه هاي اخير، صاحب هتل هاي زنجيره اي مهر بدون نظر مسئولين سازمان ميراث فرهنگي و با هدف اتصال اين خانه هاي تاريخي يا هتل هاي فعلي، تونلي به طول 200 تا 300 متر در زير بافت تاريخي يزد ايجاد مي کند.

در مسير اين تونل چندين قنات وجود داشته که پيمانکار اقدام به مسدود کردن آنها مي کند. همچنين در شرايطي که تاکنون مطالعات باستان شناسي در بافت تاريخي يزد انجام نشده است، بر اساس شنيده ها مقاديري سفال در مسير تونل احداثي کشف مي شود. برخي کارشناسان معتقدند مطالعه بر روي اين سفال ها مي تواند بخش هايي از تاريخ يزد را براي محققين آشکار سازد.

سازمان ميراث فرهنگي يزد طي ماه گذشته از مالک هتل هاي زنجيره اي مهر شکايت و حکم جلب نامبرده را از مراجع قضايي دريافت کرده اما تا کنون اين شخص بنا به دلايل نامعلوم بازداشت نشده است.

مردم يزد بر اين اعتقادند که صاحب هتل هاي زنجيره اي بايد به اذهان عمومي پاسخ بگويد که با چه مجوزي اقدام به حفر تونل در زير بافت تاريخي اين شهر به صورت غير قانوني کرده و چرا دستگاه قضايي در برابر اين تخلف سکوت اختيار مي کند.

اعتراض شبکه انجمن های دوستدار میراث فرهنگی استان یزد به حفر غیر قانونی تونل در زیر بافت تاریخی

"دستگاههای مجری قانون و مدعی العموم برای آنان که خیلی راحت در زیر خانه های مردم تونل حفر می کنند حکم جلب صادر و اجرا خواهد نمود"

گزارشی تامل برانگیز اینبار سکوت در مقابل اقدام مجرمانه در یزد

 

در اقدامی فرا قانونی در سکوت دستگاههای انتظامی نظارتی و قانونی مسئول مجموعه داری پر مهر اقدام به حفر تونل در زیر شهر یزد و در قسمت بافت تاریخی یزد نموده است .

 در حالیکه حفر کانال زیر زمینی در زیر بناهای خصوصی و دولتی اونهم خوسرانه عمل مجرمانه و امنیت شهروندان را بسیار تحت شعاع قرار می دهد این اقدام در زیر بافت تاریخی یزد که از لایه های ارزشمند تاریخی برخوردار است، و با مسدود نمودن قناتهای زیاد بدون مجوز و در سکوت دستگاههای انتظامی و نظارتی رخ داده است.

 امیدواریم شائبه همراهی و لم دادن پر مهر با طعم لیمو و استفاده بهینه از انتشار عکسهای برخی از انسانهای مسئول مهر تائیدی بر وجاهت رفتار های مجرمانه نباشد.

 

 

در مسير اين تونل چندين قنات وجود داشته که اقدام به مسدود کردن آن شده و همچنين در شرايطي که تاکنون مطالعات باستان شناسي در بافت تاريخي يزد انجام نشده است، بر اساس شنيده ها مقاديري سفال در مسير تونل احداثي کشف مي شود برخي کارشناسان معتقدند مطالعه بر روي اين سفال ها مي تواند بخش هايي از تاريخ يزد را براي محققين آشکار سازد.

 

طي ماه گذشته از مجموعه دار زنجيره دار و  پر مهر شکايت و حکم جلب نامبرده از سوی مراجع قضايي دريافت شده اما تا کنون اين شخص بنا به دلايل نامعلوم بازداشت نشده است.

 

مردم يزد بر اين اعتقادند که مجموعه دار پر مهر و مدعی در بافت تاریخی بايد به اذهان عمومي پاسخ بگويد که با چه مجوزي اقدام به حفر تونل در زير بافت تاريخي اين شهر به صورت غير قانوني کرده و چرا دستگاه های انتظامی و  قضايي در برابر اين تخلف سکوت اختيار مي کند.

 

امیدواریم در اسرع وقت دستگاههای انتظامی - نظارتی و قضائی مسئول با ارائه گزارش شفاف خود از اقدامات انجام شده در برابر رفتارهای غیر قانونی عملکرد مسئولانه داشته باشند.

 

روی موج ثبت جهانی دو باغ ایرانی استان یزد در فهرست میراث جهانی(4) برخورداري باغ دولت آباد يزد از تما

ثبت جهاني دو باغ دولت‏آباد يزد و پهلوان‏پور مهريز سندي براي اثبات نگه‌داري صحيح از اين باغ‏هاي ارزشمند در سال‏هاي اخير توسط متوليان آن‏ها و سازمان ميراث‏فرهنگي است.

معاون ميراث‏فرهنگي استان يزد در گفتگو با ميراث آريا (chtn)، با اعلام اين مطلب اظهار داشت: اين باغ‏ها الگوي کاملي از باغ ايراني به شمار مي‏آيند.

«ذات‏الله نيکزاد» ادامه داد: باغ دولت‏آباد از باغ‌هاي قديمي شهر يزد در کشور ايران است که به دستور «محمدتقي‏ خان بافقي» که به خان بزرگ معروف بوده ساخته شده است.

او با اشاره به اينکه قدمت اين بنا به دوره زنديه مربوط مي‏شود، اضافه کرد: محمدتقي خان با احداث رشته قنات دولت آباد از مهريز به يزد توانست اين باغ زيبا و ارزشمند را احداث کند.

معاون ميراث‏فرهنگي استان يزد با بيان اينکه عرصه اصلي اين باغ 5/8 هکتار است، تصريح کرد: عمارت هشت ضلعي بادگير به ارتفاع 44 متر از جمله فضاهاي ارزشمند و جهاني اين باغ به شمار مي‏آيد.

به گفته اين مقام مسوول در اداره کل ميراث‏فرهنگي، صنايع‏دستي و گردشگري استان يزد عمارت سردر، عمارت بهشت‏آئين، تالار آينه، عمارت تهراني و آب انبارهاي دو دهانه و باغ ناصر از ديگر بخش‏هاي مهم اين باغ محسوب مي‏شوند.

او با اشاره به شايعاتي در خصوص شرايط نامناسب اين باغ و ويرانه خواندن آن يادآور شد: ثبت جهاني اين باغ در يونسکو مؤيد صحت نداشتن اين شايعات بي‏اساس است.

معاون ميراث‏فرهنگي يزد در خصوص باغ پهلوان‏پور نيز خاطرنشان کرد: اين باغ در ميان باغات مهريز واقع شده و از بناهاي دوره قاجار است که در اواخر اين دوره توسعه پيدا کرده و به شکل کنوني درآمده است.

روی موج ثبت جهانی دو باغ ایرانی استان یزد در فهرست میراث جهانی(3)آشنائی با باغ دولت آباد یزد

محمدتقی خان، حکمران و والی یزد، بانی ساخت بناها و آبادی‎های بسیار، که یکی از مهم‌‌ترین اقداماتش، ساخت قنات و باغ دولت آباد بود.

 این باغ در سال 1160 هـ . ق با وسعتی در حدود 5/6 هکتار بنا گردیده و به شماره 774 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
باغ دولت آباد، به باغ بیرونی و باغ اندرونی تفکیک شده و پلان باغ به صورت تقاطع دو خط عمودی و افقی بوده که در تقاطع محورهای اصلی، بناهایی چون سردر ورودی، میدان جلوخان، عمارت طهرانی، بهشت آئین، تالار آیینه (دیوانخانه)، آب انبار، دژ نگهبانی، اصطبل‌ها، حرمسرا، ساختمان هشت و ابنیه خدماتی قرار گرفته‎اند.

قنات تاریخی دولت‎آباد با قدمتی بیش از 200 سال، از احداث پنج رشته قنات تشکیل شده و از ارتفاعات مهریز سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن بخشی از اراضی مهریز و به کار انداختن چند آسیاب آبی و پس از طی بیش از 50 کیلومتر به یزد رسیده و آبادیهای چند در اطراف یزد، از جمله باغ دولت آباد را آبیاری می‎کند.

در زمان حال، قنات‌ها به کل خشک شده‎اند و اکنون چند چاه عمیق که به وسیله پمپ‎های عظیم برقی کار می‎کنند، آب باغ را تأمین می‎کنند.

پس از درگذشت محمد تقی‌خان، دیگر آب قنات به شهر نرسید و در بیرون به مصرف کشت و زرع می‎رسید که تا امروز نیز چنین است. در این دوره، اکثر کرت‎ها زیر کشت درختان میوه بودند.

چند اصله درخت توت و در سایر کرت‎ها، نارنجستان، انارستان و تاکستان ایجاد شدند. به گفته مرحوم پیرنیا که از اهالی اطراف، تاریخ شفاهی معماری ایران را گردآوری می‎کرد، گل‎های رز باغ دولت‎آباد آنقدر زیاد بود که گلاب‎گیری آنها 2 ماه طول می‎کشید.

در دوران پهلوی ساخت و ساز حومه شهری پیرامون باغ را فرا گرفت و به تدریج، باغ دولت آباد در مرکز شهر قرار گرفت، درخت‎های اصلی باغ، دو ردیف کاج و یک ردیف سرو، در دو طرف محور اصلی کاشته شدند، و مجدداً دو کرت اصلی بصورت متقارن در دوطرف آب نمای بزرگ باغ زیرکشت رفتند.

این 6 ردیف کاج و سرو تا به امروز حجم انبوه فضای سبز باغ را تشکیل می‎دهند. در چهار خیابانی که از محورهای اصلی به وجود می‎آمده است، درخت‎های بید مجنون و ارغوان بر مهتابی بزرگ سایه می‎افکند که اطراف آن از یاس زرد، نسترن و بوته‎های گل پر بوده است.

همچنین بر بالای مهتابی دیگری که در کنار حوض عمارت سردر قرار دارد، داربستی از گل نسترن وجود داشته است.

پوشش گیاهی باغ در حال حاضر چند اصله درخت توت 100 ساله و کاج‎ها و سروهای دو طرف محور اصلی می‎باشند که در حال خشک شدن هستند.

فاطمه حیدری - هما ایرانی بهبهانی
منبع: همشهری آنلاین

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

روابط عمومی انجمن دوستداران و حافظان خشت خام ثبت دوباغ ایرانی از استان یزد  را صمیمانه به ایرانیان و جهانیان شادباش می گوید. 

سند ميراث افتخارات يزد يکي پس از ديگري نابود مي شود

کتيبه مسجد جامع کجاست؟ ترجمه پرونده ثبت جهاني يزد چند سال طول خواهد کشيد؟ خانه ابريشمي با کدام توجيه قطعه قطعه شد و به فروش رسيد؟ باوجود وعده هاي مسئولان چرا مجموعه اميرچخماق سامان نمي گيرد؟ و اين که ميراث يزد با توجه به ابعاد بين المللي چرا جهاني نمي شود؟

 
خبرگزاري ميراث فرهنگي- گروه ميراث فرهنگي ـ از ميله بلند (دوربين شوراي تامين) و نصب بنرهاي مختلف در وسط مجموعه اميرچخماق گرفته تا ساخت منبع بتني در عرصه دخمه هاي يزد، از ناپديد شدن کتيبه مسجد جامع گرفته تا سرنوشت نامعلوم پرونده ثبت جهاني يزد. از کاهش عرصه بافت تاريخي يزد گرفته تا استقرار افاغنه و اعراب در بافت تاريخي يزد. از قطعه قطعه شدن خانه ابريشمي گرفته تا فروش خانه‌هاي نفيس و ساخت و سازهاي غيرمجاز... سندهاي افتخاري که قرار بود همراه با ثبت پرونده يزد جهاني شوند تا نه تنها يزدي ها بلکه جهانيان وامدار آن باشند. اما در حال حاضر نبود مديريت و رسيدگي به بناهاي شاخص التهاب ميراث يزد را دوچندان کرده است. به طوري که اولويت زندگي ماشيني به داشته هاي فرهنگي و ميراث به جامانده ارجحيت پيدا کرده است.
 
به گزارش CHN؛ ازآنجايي که يزد داراي ابعاد بين المللي و شايسته ميراث جهاني است اما آثار شاخص اين استان از کمترين حفاظت و رسيدگي برخوردارند. مجموعه اميرچخماق که اولين ميزبان گردشگران داخلي و خارجي محسوب مي شود در شرايط نابسامان و به هم ريخته اي به سر مي‌برد. اطراف مجموعه اميرچخماق مملو از بوي جگرکي و مناظرآشفته اي چون تابلوها و بنرهاي تبليغاتي است اين اتفاق ها درحالي رنگ بيشتري به خود مي گيرد که مهمترين ارگان ها بدون توجه به قوانين و ضوابط ميراث فرهنگي در وسط مجموعه اميرچخماق اقدام به نصب ميله بلند (دوربين شوراي تامين) مي کنند. و گويي يک مناره به مناره‌هاي اميرچخماق اضافه مي کند. به گفته فعالان ميراث فرهنگي يزد، شرايط اين ميدان به گونه اي است که انگار هيچ فردي جز اميرچخماق نمي تواند اين مجموعه را نجات دهد.
 

"خانه ابريشمي" قطعه قطعه شد تا هرچه سريعتر به فروش برسد

خانه ابريشمي به عنوان يکي از خانه هاي ارزشمند دوره قاجار به شمار مي رود که با داشتن 2100 متر مربع مساحت با 10 قطعه 200 متري قطعه بندي شد تا به فروش برسد. اين خانه  از اندک خانه‌هاي يزد محسوب مي شود که داراي گودال باغچه بود که با تخريب و قطعه بندي آن شکايت ميراث فرهنگي هم به جايي نرسيد.
درحال حاضر آگهي فروش زمينهاي قطعه بندي شده خانه ابريشمي درحالي بر سردر آن نقش مي بندد که خانه سيد حسن سيد ابريشمي در خيابان قيام محله لب خندق واقع شده و به شماره 29446 مورخ 9/9/89 در فهرست آثار ملي کشور به ثبت رسيده است.
 
شکايت انجمن زرتشيان از اداره آب منطقه اي يزد، کمکي به دخمه هاي يزد نکرد
طي روزهاي گذشته اداره آب‌منطقه‌اي يزد با خاکبرداري هاي در عرصه دخمه‌هاي يا آرامگاه‌هاي زرتشتيان اقدام به ساخت مخزن بتني آب، روي اين تپه تاريخي کرد که منجر به شکايت انجمن زرتشتيان از اداره آب منطقه اي شد.
هادي غفاري وکيل پرونده انجمن زرتشتيان يزد در اين خصوص به CHN؛ گفت: ساخت و ساز منبع بتني در عرصه دخمه هاي يزد منجر به طرح شکايت از سوي انجمن زرتشتيان شد که هم اکنون با پيگيري اين پرونده و مذاکراتي که صورت گرفته قرارشد اين مسئله را به صورت مسالمت آميز حل کنيم.
 
وي افزود: زمين هاي اطراف وقف انجمن زرتشتيان است که با توافقات صورت گرفته قرارشد اداره منطقه اي آب با پرداخت اجاره بها به انجمن زرتشتيان به ساخت و ساز ادامه دهند. چرا که بيش از 90درصد اين زمينهاي وقفي را که بالغ بر 2 ميليون متر مربع است ارگان هاي مختلف گرفته اند و هم اکنون 2 هزار متر مربع را درصورتي اداره منطقه اي آب دراختيار مي گيرد که اجاره اش را بپردازد.
 
اين درحالي است که دخمه هاي يزد به عنوان اثري ملي بيش از 400 سال قدمت دارند و درحال حاضر به عنوان جاذبه گردشگري خيل وسيعي از گردشگران را به خود جذب مي کنند و تعرض هاي انجام شده درعرصه اين سايت تاريخي قرار گرفته اند. لازم به يادآوري است که درجوار آتشگاه اصفهان نيز چنين مورد مشابهي ديده مي شود به طوري که با ساخت منبع آب بتني منظر ناخوشايندي را سبب شده است.

 
کتيبه مسجد جامع يزد در ناکجا آباد و قدمت گاو مکشوفه درپرده ابهام

کتيبه مسجد جامع دزيده شد و با اين که معاون حفظ و احيا استان اعلام کرد، دزدان اين کتيبه با استفاده از فيلم ضبط شده دوربين‌هاي مداربسته مسجد جامع يزد، بازداشت شدند اما هنوز هيچ خبري از اين کتيبه موجود نيست و کتيبه مسجد جامع يزد که گفته مي شود بيش از 750 سال قدمت داشته واقع در ناکجاآباد است.
 
حدود 2 ماه پيش نيز نيروي انتظامي استان يزد از کشف يک شي 3 هزار ساله در عمليات انهدام يک باند قاچاق مواد مخدر و عتيقه خبر داده بود، اما برخي شنيده‌ها از تقلبي بودن اثر مکشوفه دلالت داشت. چنانکه رئيس سازمان ميراث‌فرهنگي يزد هم از محرز نبودن قدمت و اصالت شي يافت شده خبر داد و گفت: هنوز اصالت و تقلبي بودن شي مذکور مشخص نشده است به طوري که همکاران درحوزه باستان شناسي درحال مطالعه و تکميل پرونده هستند به طوري که در تاييد اصالت اين اثر نيازمند پژوهش هاي دقيق هستيم.
 
اين درحالي است که همچنان هيچ خبري از اصالت شي مکشوفه اعلام نشده و علاقه‌مندان و دوستداران ميراث فرهنگي در بي اطلاعي کامل به سر مي برند.
 
درحال حاضر بسياري از آثار شاخص و ارزشمند استان يزد در معرض تخريب و در بي توجهي قرارگرفته‌اند که نيازمند حفاظت و رسيدگي مضاعفي هستند به طوري که مطالب مذکور نشان‌دهنده مشت نمونه خروار است. بسياري از آثار تاريخي و ثبت شده چون آب انبارها در وضعيت نگران کننده‌اي به سر مي برند به عنوان مثال ورودي آب انباري که درخيابان فرخي جنب بازار روز استان يزد واقع شده توسط دو آلونک کوپن فروشي کاملا مسدود شده است. 

«باغ‌هاي ايراني» در فهرست ميراث جهاني ثبت شد.

روی موج ثبت جهانی دو باغ ایرانی استان یزد در فهرست میراث جهانی(1)

ثبت مجموعه 9 باغ ايراني در کنار شش اثر ديگر فرهنگي و طبيعي از ساير کشورها در نشست سي و پنجم کميته ميراث جهاني در شهر پاريس در فهرست يونسکو به تصويب رسيد. به اين ترتيب مجموعه‌اي از باغ‌هاي ايراني در چند استان مختلف کشور به ثبت رسيدند.

 

 خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گردشگري ـ مجموعه باغ‌هاي ايراني شامل 9 باغ از استان‌هاي مختلف کشور از سوي کارشناسان ميراث جهاني به عنوان يک اثر جهاني ثبت شد.

 به گزارش يونسکو اين باغ‌ها به ويژه به دليل تنوع طراحي وسبک مورد ستايش قرار گرفته که هرچند متناسب با شرايط آب و هوايي هر منطقه شکل خاص خود را دارد، درعين حال ريشه‌هاي فرهنگي و سبک‌هاي تاريخي اين کشور را از دوران کوروش کبير در قرن ششم پيش از ميلاد همچنان درخود حفظ کرده است.

 9 باغ ايراني که امسال در نشست کميته ميراث جهاني به تصويب رسيدند عبارت‌اند از باغ دولت آباد يزد، پهلوان پور مهریز(استان یزد) ماهان کرمان، عباس آباد بهشهر، چهلستون اصفهان، فين کاشان، ارم شيراز، پاسارگاد، و بيرجند که از اين پس همگي در فهرست ميراث جهاني يونسکو جاي مي گيرند.

 درگزارش يونسکو آمده است: «اين باغ‌ها از نظر طراحي به چهار بخش مجزا تقسيم مي‌شوند که آب در تمامي اين باغ‌ها هم از نظر تصويرسازي و هم از نظر تزيينات و آرايه‌هاي معماري نقش بسيار مهمي ايفا مي‌کند.

 باغ ايراني اساسا از طريق اين سبک طراحي درعين حال که چهار عنصر اصلي در آيين زرتشت يعني آسمان، زمين، آب و گياهان را در خود دارد، به نحوي مي کوشد که تصويري از باغ عدن را القا کند.

 طبق همين گزارش قدمت اين باغ‌ها هرکدام به دوران مختلفي باز مي‌گردد که طي گذشت زمان دراز همچنان برخي عناصر وشاخص‌هاي معماري متعلق به قرن ششم پيش از ميلاد نظير ساختمان‌ها، کوشک و ديوارها و به ويژه سيستم‌هاي بي‌همتاي آبياري را در خود حفظ کرده است.

 اين سبک معماري، عناصر و شاخص‌هاي آن بر هنر‌هاي مرتبط با باغ و طراحي باغ‌ها در ديگر سرزمين‌ها نظير هند و اسپانيا تاثير و نفوذ آشکاري داشته است.

 باغ‌هاي ايراني ثبت شده در فهرست جهاني در استان‌هاي اصفهان، خراسان جنوبي، فارس، كرمان و مازندران و يزد قراردارند. با ثبت اين آثار مجموع آثار فرهنگي ايران درميراث جهاني يونسکو به 13 اثر مي‌رسد.

 ايران از سال 1975 ميلادي که به عضويت کميته حفاظت از ميراث فرهنگي و طبيعي يونسکو در آمده است، تا کنون 12 اثر در اين فهرست ثبت کرده است که آخرين آن‌ها بقعه شيخ صفي الدين اردبيلي و بازار تبريز بود که سال گذشته دراين فهرست به ثبت رسيد.

 کشور ايران پرونده ثبت جنگل حرا در جنوب کشور را نيز امسال براي ثبت ميراث طبيعي به يونسکو معرفي کرده بود که مورد تاييد قرار نگرفت و ثبت نشد.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

روابط عمومی انجمن دوستداران و حافظان خشت خام ثبت دوباغ ایرانی از استان یزد  را صمیمانه به ایرانیان و جهانیان شادباش می گوید. 

آغاز مجدد ساخت کتابخانه مرکزي يزد با نقشه سازمان ميراث فرهنگي

"روی موج تلاش عمومی نهادهای دولتی و غیر دولتی برای ثبت جهانی یزد(2)"

«بهرام رضائي»مدیرکل ميراث فرهنگي يزدتغيير مجري اين طرح را بي اهميت قلمداد کرد و به میراث خبر گفت: درنقشه اي که ازسوي ميراث فرهنگي به سازمان مسکن و شهرسازي ابلاغ شده قرار شد با حذف طبقه بالا که باعث خدشه به حريم منظري بافت تاريخي يزد شده بود ساخت کتابخانه مرکزي يزدآغاز شود.

ساخت کتابخانه مرکزي يزد پس از يک سال وقفه در حالي آغاز مي شود که بهرام رضائي رئيس سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري استان يزد ساخت اين کتابخانه را بر اساس نقشه اصلاح شده اي  که از سوي اين سازمان به اداره مسکن و شهرسازي ابلاغ شده است، دانست.  

 
خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ پس از وقفه يک ساله در عمليات اجرايي حذف ارتفاع، مديرکل کتابخانه استان يزد از تغيير مجري ساخت کتابخانه مرکزي يزد و ساخت کتابخانه يزد خبر داد اين در حالي است که بهرام رضائي رئيس سازمان ميراث فرهنگي استان يزد اعلام کرده تغيير مجري طرح خللي در روند اين پروژه ايجاد نخواهد کرد به طوري که ساخت دوباره  کتابخانه براساس نقشه بازنگري شده ميراث فرهنگي است که با ابلاغ  به مسکن و شهرسازي پيمانکار شروع به کار کرده است.
 
به گزارشCHN ؛ ساخت و ساز کتابخانه مرکزي يزد که از سالها پيش عمليات اجرايي آن آغاز شده بود به دليل عدم رعايت اصول و ضوابط ميراث فرهنگي تاکنون متوقف مانده بود هم اکنون با تغيير مجري طرح و ابلاغ نقشه بازنگري شده سازمان ميراث فرهنگي به مسکن و شهرسازي شروع به ساخت کرده است.
 
«بهرام رضائي» رئيس سازمان ميراث فرهنگي استان يزد ضمن بيان اين مطلب به CHN گفت: درنقشه اي که ازسوي ميراث فرهنگي به سازمان مسکن و شهرسازي ابلاغ شده قرار شد با حذف طبقه بالا که باعث خدشه به حريم منظري بافت تاريخي يزد شده بود ساخت کتابخانه مرکزي يزد آغاز شود.
 
وي تغيير مجري اين طرح را بي اهميت قلمداد کرد و افزود: نقشه اي که ابلاغ شده کاملا اصلاح و بازنگري شده و فرقي نخواهد کرد که توسط چه پيمانکاري عمليات ساخت و ساز اجرايي شود.  به طوري که طبق طرح، اين پروژه بايد با رعايت اصول معماري و ضوابط ميراث فرهنگي اجرا و با توجه به ارتفاع بيش از حد آن يک طبقه فوقاتي از آن کاسته و تعديل شود.
 
اين درحالي است که پيش از اين ساخت و ساز کتابخانه مرکزي يزد بدون تعديل طبقه و ارتفاع اضافي در بلاتکليفي باقي مانده بود.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

روابط عمومی شبکه انجمنهای دوستدار میراث فرهنگی استان یزد خوشبینانه صحبتها مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد را صمیمانه ارج نهاده، امید به عدم تکرار حادثه تلخ سال گذشته(مبنی بر آغاز کار ساخت درطبقه غیر قانونی) را دارد.

پرونده طرح ثبت جهانی یزد تا پایان سال 90 آماده می شود.

"روی موج تلاش عمومی نهادهای دولتی و غیر دولتی برای ثبت جهانی یزد(1)"

 

رئیس هیئت مدیره انجمن دوستداران و حافظان خشت خام و دبیر شورای تشکلهای گردشگری و استان یزد گفت: مسئولان اداره کل میراث فرهنگی این استان قول داده اند که تا پایان سال 90، پرونده طرح ثبت جهانی بافت تاریخی یزد را آماده کنند.

محسن حاج سعید یکی از دوستداران میراث فرهنگی و دبیر شورای تشکلهای گردشگری استان یزد به خبرنگار مهر گفت: در جلسه  ای که روز گذشته با حضور فعالان میراث فرهنگی در یزد و مسئولان اداره کل میراث فرهنگی این استان برگزار شد، مدیران این اداره قول دادند که حداکثر تا پایان سال 90 پرونده طرح ثبت جهانی بافت تاریخی یزد را با تمام معیارهای لازم برای فرستادن پرونده نهایی به یونسکو، به سازمان میراث فرهنگی کل در تهران تحویل دهند.

وی ادامه داد: اکنون پیش نویس این طرح آماده شده اما شاید لازم است که اطلاعات آن به روزتر شود. چون در برخی از موارد اطلاعات علمی موجود افسانه ای است نه علمی! و مدارک باستان شناسی معتبری برای اثبات آنها وجود ندارد.

از خرداد ماه سال 88 پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی یزد در اداره میراث فرهنگی این استان معطل مانده بود. مسئولان عنوان می کردند که مشغول جمع آوری اطلاعات هستند به همین دلیل به سازمان کل فرستاده نمی شد.

گزارش از: سومین همایش ملّی ثبت میراث فرهنگی

محسن فتوحی: نماینده انجمن دوستداران و حافظان خشت خام-

بیست سوم،بیست چهارم و بیست پنج خرداد ماه سال جاری سومین همایش ملّی ثبت میراث فرهنگی در استان چهارمحال و بختیاری در شهرستان بروجن، مجتمع فرهنگی تفریحی آفتاب در مجاورت تالاب چغاخور برگزار شد.

 

همایش مذکور در واقع مجمعی بود برای ثبت مواریث فرهنگی کشور از تمامی استان‌هایی که پرونده‌ای برای ارائه و ثبت داشتند. حاضرین کمیته فنی ثبت میراث فرهنگی کشور با مدیریت خانم دکتر مومنی و آقایان مهندس رحمانی و مهندس موکاری به‌عنوان کمیته فنی و تعیین‌کننده‌ی پرونده‌های واجد شرایط ثبت و واجد حضور در همایش ثبت میراث فرهنگی را مطرح نمودند و از سوی دیگر شورای عالی سیاست‌گذاری ثبت میراث فرهنگی قرار داشت که در واقع اعضای این شورا نظر نهایی را برای ثبت می‌دهند. ریاست این شورا مهندس مسعود علویان صدر، معاون میراث فرهنگی سازمان است و مهندس سید مهدی موجابی،مهندس یونس صمدی و مهندس یداللّه پرموناعضای آن می‌باشند و در طرف مقابل کمیته فنی ثبت قرار داشتند.

تمامی استان‌ها با هیأتی شامل مدیر کل سازمان، معاون حفظ و احیاء، مسئول ثبت ومسئول واحد حقوقی سازمان خود شرکت کرده بودند.

برای اولین بار با نظر آقای مهندس علویان صدر از انجمن‌های فعال میراث فرهنگی کشور دعوت به‌عمل آمده بود تا به‌عنوان ناظر در همایش شرکت داشته باشند. از این سو از استان یزد انجمن دوستداران و حافظان خشت خام دعوت شده بود که به دلیل مشغله دوست عزیزمان آقای علیرضا صادقی مدیر انجمن دوستداران و حافظان حافظان خشت خام ایشان حضورنداشتند و بنده به‌ نیابت از ایشان در این همایش شرکت کردم. دلیل حضور من را می‌توان رشته دانشگاهی مرتبط و فعالیتم در میراث فرهنگی و همچنین آگاهی از مراحل ثبت و پرونده‌های ثبت، نام برد که با صلاح‌ دید آقای صادقی و با مشورت از آقای ملاحسینی (دبیر انجمن چارسوق کویراردکان) صورت گرفت.

ملاقات اولیه‌ی تشکل‌ها اوایل صبح روز دوشنبه در ترمینال شهرکرد بود سپس با هماهنگی صورت‌گرفته توسط آقای طباطبائی (عضو خانه فرهنگ جاودان)، در محله‌ای به‌نام مهدیه در خانه‌ای ساکن شدیم. به‌دلیل شرایط نامناسب مکان استقرار و نیز دوری از محل برگزاری همایش، دوستان تصمیم گرفتند تا به‌محل همایش رفته و با هماهنگی و رایزنی مکان استقرار را به آن‌جا انتقال دهند که این مهم با هماهنگی جناب آقای طباطبائی و نیز آقای قاسمی (معاون آقای علویان صدر در امور ثبت)صورت گرفت.

حضور انجمن‌هایی از شیراز،همدان،یزد،سیراف،استهبان،گرگان،تهران،رامهرمز،کرمان،راین و خوزستان جمعی متنوع و کشوری را بین انجمن‌های حاضر به‌وجود آورده بود. مجتمع آفتاب که متعلق به شرکت پتروشیمی بندر امام بود و محیط مطبوعی  داشت،خستگی سفر را از دوش دوستان برد.انجمن‌های دوستداران میراث، حاضرینی بودند که برای آینده‌ی روشن و بهتر در امور ثبت و نیز تقابلی آینده‌دار با میراث استان‌های حوزه‌ی فعالیت خود،در این همایش حاضر بودند و با امیدِبه آینده خوب برای میراث کشور، راغبانه در سالن همایش حاضر شدند.

بعد از تلاوت قرآن و سرود جمهوری اسلامی و سخنرانی خانم دکتر مومنی و معاون سیاسی-امنیتی استانداری چهار محال و بختیاری و آقای علویان صدر مراسم با حضور اولین استان شروع شد.

 

آقای علویان صدر  در حال سخرانی

 
جمع نمایندگان انجمن های حاضر در سالن همایش

از نکاتی که آقای علویان صدر بیان کردند می‌توان به نام‌گذاری سال جاری به سال احیاء مساجد جامع و اماکن متبرکه اشاره داشت و اعتباری که برای این منظور تخصیص خواهد یافت و گرفتن ردیف بودجه‌ای خاص در این خصوص اشاره کرد. از سویی دیگر این امر، با مشارکت صحیح با اوقاف امکان‌پذیر دیده و تاکید داشتند مراکز استان‌ها باید با اوقاف ارتباط خوب و سازنده‌ای داشته باشند.نکته‌ی مهم دیگر، تاکید ایشان برای حرکتی صحیح از سوی تمامی میراث دوستان درخصوص برخورد درست و علمی و پژوهشی با ادغام سازمان میراث فرهنگی و وزارت فرهنگ و ارشاد بودواز حرکت مرکز پژوهش‌های مجلس و پژوهش این مرکز در خصوص این ادغام و مخالفت این مرکز صحبت کردند.

در ادامه همان‌طور که اشاره شد استان ها به ارائه پرونده های ثبتی خود و دفاع از آن‌ها پرداختند.

روال کار این‌گونه بود که معاون حفظ و احیاء در پشت تریبون قرار می‌گرفت و با ارائه‌ی خلاصه‌ای از پرونده‌ی ثبتی که قبلاً با تأیید کمیته‌ی فنی ثبت، مجزا به ثبت رسیده بود،از پرونده مذکور دفاع می‌کرد و گاهی هم مسئول ثبت به دفاع از پرونده می‌پرداخت و این بستگی به تسلط شخص داشت و کمیته فنی نیز به دفاع از پرونده مذکور می‌پرداخت و همین‌طور نواقصی که در ارائه‌ی اولیه تصحیح شده بود.از سوی دیگر شورای ثبت با نظرخواهی از جمع و نظر خود، پرونده را به شور گذاشته و به ثبت یا رد و یا مهلت در خصوص تصحیح پرونده می‌پرداخت. بنا به رسم، اگر پرونده ثبت واجد شرایط ثبت می‌بود، با صلواتی پرونده ثبت می‌شد. پرونده‌ها معمولاً از دو شاخه ملموس برخوردار بودند که شامل: بناها، محوطه‌ها،سنگ‌نگاره‌ها، تپه‌های باستانی و آثار ناملموس شامل: آیین‌های سوگواری، بازی‌ها، دست‌بافت‌ها و جشن‌های سنتی  اشاره کرد.

در روز اول بعد از ارائه چند استان نوبت به ارائه استان کردستان رسید که  زمانی  برای رفع خستگی و نیز تماشای رقص محلی کردستان با نام(هه لپه ر کی) داده شد. زیبایی و نظم این مراسم چنان جذاب بود که هم رفع خستگی شد و هم نشاطی دوباره به حاضرین بخشید. در این هنگام دوستان از جمله آقایان طباطبائی و مغازه‌ای به‌معرفی خود و حضور انجمن‌ها به آقای علویان صدر پرداختند، که این امر باعث شد تا آقای علویان صدر در ادامه‌ی جلسه به حضور انجمن‌ها اشاره نمایند و بر تحویل ودادن مسئولیت ثبت میراث فرهنگی به انجمن‌ها تاکید نمایند و نیز ضرورت جهانی این امر را تبیین کنند. ایشان در ادامه به بررسی خارج از نوبت پرونده‌های تهیه شده از سوی انجمن‌ها تاکید نمودند که این امر باعث تشویق حضار شد.

بعد از صرف نهار و خواندن نماز و نیز کمی استراحت کار بررسی پرونده‌های ثبتی  تا ساعت یازده ادامه یافت. قابل ذکر است در زمان استراحت در ساعات اولیه‌ی شب گروهی از استان لرستان به برپایی سیاه چادرهای محلی پرداخته بودند و نیز با نمایش موسیقی سنتی و رقص محلی برای ارائه پرونده خود اقدام کردند.بعد از صرف شام  جلسه تا ساعت یازده  ادامه یافت و بعد از بررسی آخرین استان در این روز، روز اول به پایان رسید.

روز دوم ساعت نه صبح شروع شد. روال همان روال قبل بود. برای اولین بار در بررسی مسئله تعیین حریم تپه‌های باستانی استان کرمانشاه با نظر آقای علویان صدر، آقای مسعود رشیدی‌نژاد، فوق لیسانس باستان‌شناسی از انجمن دانش‌آموختگان باستان‌شناسی همدان،در شورای چهار نفره‌ای بررسی مسئله تعیین حریم تپه‌های استان کرمانشاه را برعهده گرفتند. ایشان از طرف انجمن‌های میراث فرهنگی کشور حضور یافته بودند که این را می‌توان خط مشی مثبت در آینده‌ی فعالیت‌های ثبتی انجمن‌ها دانست؛ حضوری که می‌توان گفت مثبت وارزنده بود. آقای رشیدی‌نژاد باستان‌شناس جوان و آگاه و البته بی‌توقع توانست در موردآگاهی و علمی بودن سطح انجمن‌های میراث فرهنگی کشور خودی نشان دهند.در ادامه کار به روال قبل، به‌بررسی پرونده‌های ثبتی پی‌گرفته شد. حضور آقای مهندس موجابی از بزرگان مرمت و پیشکسوتانمیراث فرهنگی و عضو شورای عالی سیاست گذاری ثبت میراث فرهنگی باعث دلخوشی و مسرت مرمت‌گران جمع شد.ایشان نظرات کارشناسی و ارزنده‌ای در خصوص برخی از پرونده‌ها ارائه دادند.

در این زمان با رایزنی‌های دوستان برای گرفتن زمانی جهت دیدار خصوصی انجمن‌های میراث فرهنگی با آقای علویان صدر جلسه ادامه یافت ولی به دلیل فشردگی بررسی پرونده‌ها و کمبود وقت، جلسه در ساعت یازده شب برای برگزاری نماز و نیزصرف شام و استراحتی مختصر و نیز بازدید از رقص محلی استان بوشهر قطع و دوباره  ادامه یافت که تا ساعت دو ونیم بامداد طول کشید. در ساعات آخرینِ شب،استان یزد به ارائه پرونده‌های خود پرداخت که کامل‌بودن پرونده‌ها از سوی جناب آقای مهندس نیکزاد جای تقدیر و تشکر داشت و باعث ثبت تمامی پرونده‌ها به‌عنوان اولین استانی شد که تمامی پرونده‌های خود را به‌ثبت رسانده بود.

 

روز سوم و روز پایانی با ارائه کارگاه تعیین حریم و عرصه از سوی آقای مهندس بهرام رضایی در سالن جانبی سالن همایش  شروع و در  ادامه در سالن اصلی کار پرونده‌های دیگر استان‌ها ادامه یافت. در ساعت 10:30 بالاخره تلاش دوستان نتیجه داد و جلسه‌ای با حضور خانم ریاحی و آقای مهندس علویان صدر و جناب آقای قاسمی با انجمن‌های حاضر گذاشته شد که بررسی چهار موضوع مورد نظر بود و از سوی آقایان طباطبائی،مغازه‌ای،گهستونی و خانم مجردی صورت گرفت که شامل:

مجتبی گهستونی: ایجاد کارگاه‌های آموزشی در خصوص ثبت میراث ملموس و ناملموس از سوی ادارات کل؛
امین طباطبائی: پیشنهاد یک دبیرخانه دائمی ارتباطی با سازمان کل در محل سازمان میراث فرهنگی؛
بابک مغازه‌ای:احیاء دوباره‌ی صندوق حفظ و احیاء برای تسهیل در امر مرمت و واگذاری‌ها و تغییر کاربری‌ها؛
 مریم مجردی:ایجاد فضای مثبت در خصوص ازسرزندگی گرفتن و مثبت‌گرایی در تغییر کاربری‌های بافت‌های تاریخی.

در پایان جناب آقای مهندس علویان صدر به توضیح سوالات مطرح شده پرداختند.

انجمن‌های میراث فرهنگی باید در ارتباط با سازمان همسو عمل کنند و قبل از آن باید به آموختن ادبیات گفتمان و تدوین ادبیات همسو رسید تا به‌توان با هم در تعامل و همکاری متقابل قرار گرفت نه در مقابل هم. متاسفانه انجمن‌های میراث فرهنگی با ادبیات انتقادی در مقابل سازمان هستند ونه در تقابل.
در دنیا، سازمان‌های دولتی دیگر صرفاً تنها حافظان میراث فرهنگی نیستند، بلکه مشارکت کننده در حفاظت میراث فرهنگی هستند.ایران با داشتن 40000 اثر ثبتی و قابلیت ثبت یک میلیون اثر شناسایی شده و بودجه 48 میلیارد تومانی نمی‌تواند به‌تنهایی حافظ آثار تاریخی کشور باشد.بلکه این مردم و سازمان‌های غیردولتی هستند که با مشارکت در تغییر کاربری‌ها و نیز احیاء و حفاظت بناها باید در این امر سازمان را یاری کنند.

امید است تا با ایجاد یک دبیرخانه دائمی سازمان ارتباط خوبی با انجمن‌های حامی میراث فرهنگی ایجاد کند.

در خصوص واردشدن انجمن‌های میراث فرهنگی برای ثبت آثار ملموس و ناملموس،آقای مهندس علویان صدر این امر را با حضور در این همایش  همایش‌های بعدی ممکن دانسته ولی هنوز برای این امر و نیز هماهنگی سازمان‌های کل استان‌ها کمی زود دانسته که با هماهنگی‌ها و ارتباط مثبت سازمان‌های استان با انجمن‌های میراث فرهنگی و تعامل صحیح امکان‌پذیر می‌باشد.

بیشترین نکته‌ای که آقای مهندس علویان صدر بر آن تاکید داشتند عملکرد صحیح و عکس‌العمل مثبت انجمن‌های میراث فرهنگی در خصوص ادغام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با سازمان میراث فرهنگی کشور بودکه می‌تواند در خصوص ارتباط‌ها و تعاملات بعدی سازمان با تشکل‌ها نقطه قوت و شروعی به‌جا باشد. در پایان، جلسه با ثبت عکس یادگاری با ایشان و خانم دکتر ریاحی خاتمه یافت.

 

بعد از جلسه با هماهنگی جناب آقای قاسمی، خودرویی جهت حرکت به‌سوی شهرکرد و بازدید از موزه‌های شهر تهیه شد که نقطه اتمام سفر بود.

محسن فتوحی اردکانی؛
نماینده انجمن دوستداران و حافظان خشت خام- سومین همایش  ملّی ثبت میراث فرهنگی

29/3/۹۰

 

روی موج بیداری و تعلل در ثبت جهانی بافت تاریخی یزد(6) ساخت کتابخانه مرکزی یزد ادامه مي یابد.

مديركل كتابخانه‌هاي استان يزد گفت: با تغيير مجري ساخت كتابخانه مركزي يزد از سازمان مسكن و شهرسازي به بسيج سازندگي، وقفه يك ساله در عمليات اجرايي اين كتابخانه به پايان رسيده و ساخت كتابخانه ادامه مي‌يابد.

محمدحسن علايي در گفت‌وگو با خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)، با بيان اين مطلب عنوان كرد: پروژه كتابخانه مركزي يزد در حد اسكلت‌سازي پيش رفته  و 45 درصد رشد فيزيكي داشته است.

وي افزود: ساخت اين كتابخانه 12 سال پيش در زميني به مساحت 5180 متر مربع و زيربناي 7000 مترمربع آغاز شد و اميدواريم با همكاري استاندار بتوانيم شاهد سرعت بخشيدن به ادامه ساخت اين كتابخانه باشيم.

وي خاطرنشان كرد: با اختصاص 6 ميليارد ريال اعتبار استاني، امسال احداث اين كتابخانه ادامه مي‌يابد.

علايي همچنين به افتتاح كتابخانه مركزي ميبد در هفته دولت اشاره كرد و گفت: ساخت كتابخانه مركزي ميبد بيش از 95 درصد پيشرفت داشته و براي تجهيز آن به 10 ميليارد ريال اعتبار نياز داريم.

وي اضافه كرد: ساخت اين كتابخانه با صرف 35 ميليارد ريال اعتبار از محل سفر مقام معظم رهبري و نيز دور دوم سفر استاني هيات دولت به يزد انجام شد. اين كتابخانه در سه طبقه ساخته شده و چهار سالن مطالعه، مركز انجمن‌هاي ادبي، تالار پژوهشگران و بخش‌هاي تخصصي مرمت كتاب و خردسالان را شامل مي‌شود.

ساخت مخزن بتني آب در عرصه دخمه‌هاي يزد

طي روزهاي گذشته اداره آب‌منطقه‌اي يزد با خاکبرداري هاي در عرصه دخمه‌هاي يا آرامگاه‌هاي زرتشتيان  اقدام به ساخت مخزن بتني آب، روي اين تپه تاريخي کرده است. اين خاکبرداري‌ها روند تخريب تپه و دخمه‌ها را تشديد مي‌کند. 
  

 

خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي- مدتها است که مردگان تاريخي دخمه هاي يزد خواب آرام به خود نديده اند. هنوز سروصداهاي ناشي از ويراژموتورسواران بر سراشيبي دخمه هاي يزد کاسته نشده که اداره آب منطقه‌اي يزد با خاکبرداري هاي عميق در کنار دخمه ها و اقدام به ساخت مخزن بتني آب کرده است. اين درحالي است که دخمه هاي يزد به عنوان اثري ملي که بيش از 400 سال قدمت دارند و روزگاري آرامگاه زرتشتيان بودند در معرض تخريب قرار مي گيرند.
 
به گزارش CHN؛ طبق مشاهدات خبرنگار ما، اداره منطقه اي آب استان يزد با خاکبرداري هاي عميق اقدام به ساخت منبع بتني آب بر تپه ها و حريم دخمه هاي يزد کرده است. اين درحالي است که دخمه هاي يزد نه تنها يک سايت تاريخي ارزشمند در يزد محسوب مي شود بلکه به عنوان يکي از جاذبه هاي تاريخي در ليست تورهاي خارجي و داخلي يزد پذيراي خيل بي شماري از گردشگران است. با اين حال در معرض تعرض هاي متعددي قرار گرفته است به طوري که به دليل سراشيبي دخمه ها نه تنها از آن به عنوان پيست موتورسواري استفاده مي کنند بلکه سازمان ها و نهادهاي مختلف از جمله اداره کل منطقه اي آب بدون درنظرگرفتن ضوابط و مقررات ميراث اقدام به گودبرداري و ساخت منبع بتني آب کرده است اتفاق مشابهي که پيش از اين در آتشگاه اصفهان افتاد.
 
 گفته مي شود دخمه هاي يزد تا 50 سال قبل همچنان کارايي خود را داشته‌اند. زرتشتي‌ها مردگان خود را به داخل اين دخمه‌ها که استودان گفته مي‌شود مي‌انداختند و طي مراسم خاصي با متوفي خود وداع مي‌کردند. اما طي 50 سال گذشته با متوقف شدن مراسم آئيني مرده‌گذاري در اين دخمه‌ها، مسير آمد و شد خانواده‌هاي متوفيان، نه تنها پيست موتور سواري شده است. گويي به دليل نداشتن متولي محل ساخت و ساز نهادها و ارگان هاي مختلف شده است.

گزارش روزنامه روزگار از آثار تاریخی خط خطی در بافت تاریخی یزد

روزنامه روزگار در صفحه میراث فرهنگی امروز خود گزارش از آثار تاریخی خط و خطی در بافت تاریخی یزد و ارائه راهکار از سوی انجمن دوستداران و حافظان خشت خام داد.

استان يزد در سومين همايش شوراي عالي ثبت موفق به ورود 11 اثر معنوي و غير منقول در فهرست آثار ملی شد.

معاون ميراث‏فرهنگي استان يزد در گفتگو با ميراث آريا (chtn)، با اعلام اين مطلب اظهار داشت: مراسم نخل‏برداري استان يزد که در سطح گسترده‏اي نسبت به ساير استان‏هاي کشورمان برگزار مي‏شود، در اين همايش ثبت ملي شد.

«ذات‏الله نيکزاد» با اشاره به اينکه نخل‏برداري همه ساله در ايام محرم اجرا مي‏شود، اضافه کرد: اين مراسم علاوه بر مرکز استان در ساير شهرستان‏ها و روستاهاي يزد نيز برگزار مي‏شود.

او در ادامه هنر و پيشه زيلوبافي يزد را از ديگر پرونده‏هاي پذيرفته شده در سومين همايش شوراي عالي سياستگذاري ثبت دانست و تصريح کرد: زيلوبافي پيشه قديمي برخي از مردمان اين استان است.

معاون ميراث‏فرهنگي استان يزد با بيان اينکه زيلوبافي در معرض خطر فراموشي است، بيان داشت: ثبت اين پرونده با هدف احياي آن صورت گرفت.

«نيکزاد» هنر سفالگري ميبد را صنعتي دانست که خاص منطقه ميبد است و افزود: هنر و پيشه چنته‏بافي ابرکوه نيز در همايش شوراي عالي سياستگذاري ثبت فرصت ورود به ميراث ملي را يافت.

به گفته اين مقام مسوول در اداره کل ميراث‏فرهنگي يزد، چنته کيسه‏هاي کوچکي براي نگهداري وسايل شخصي است که اکنون بيشتر از آن به عنوان فضايي براي قراردادن مهر استفاده مي‏شود.

او با اشاره به اينکه هفت پرونده غيرمنقول در همايش نامبرده ثبت ملي شدند، اظهار داشت: قلعه جنت‏آباد بهاباد متعلق به دوران زنديه، قلعه احمدآباد ملاباشي دوره قاجار و مسجد سراب حاجي‏آباد نيز توجه داوران همايش شوراي عالي سياستگذاري ثبت را به خود جلب کردند.

معاون ميراث‏فرهنگي استان يزد يادآور شد: خانه خالو ميرزا در عقدا از ديگر آثار به جاي مانده دوران صفويه، مازاري صلحي‏زاده در نزديکي تفت و دو ميل سنگي از ديگر پرونده‏هاي ثبتي يزد در همايش يادشده هستند.
او در پايان خاطر نشان کرد: ميل فرا شاه و چم هر دو از تأسيسات راه باستاني به شمار مي‏آيند که دوره صفويه برجاي مانده‏اند.

آثارتاریخی در گرفتار یادگارنویسی

نوشته ای از: امیرترقی نژاد

متاسفانه دیوارنویسی و نوشتن بعضی از یاد گاری های بیجا در گوشه وکنار بافت تاریخی وآثار تاریخی در نقاط محتلف کشوربا عث شده که این مسئله چنان برای گردشگران مسئله خوشایندی نباشد. برخي از اين يادگاري هاكه اكثرا با رنگ، كليد، ذغال و يا ميخ حكاكي شده ،نام وتاریخ حضورافراد دراین مکانهای تاریخی ویا تبلیغ یک شرکت مانند تخلیه چاه فاضلاب است.

یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درمورد نوشتن یادگاری در فضاهای تاریخی،معتقد است: این پدیده زشت وناپسند تأسف علاقه‌مندان به میراث فرهنگی و تاریخی را به‌دنبال داشته است.

سید جلال یحیی زاده تاکید می کند که فرهنگ سازی تنها راه برای پیشگیری از تخریب آثار تاریخی می باشد.

وی بااشاره به نقش مهم رسانه ها در این زمینه ،می افزاید: اگر سطح آگاهی در این زمینه افزایش یابد، شاهد بروز پدیده یادگاری‌نویسی و تخریب آثار باستانی نخواهیم بود وجه بسا که این امر وپدیده زشت علاوه براینکه کاهش جدی پیدا می کند به طور کلی محو نیز حواهد شد.

مدیرعامل انجمن دوستداران وحافظان خشت خام یزد نیز می گوید: متاسفانه یزد از خطر دیوارنویسی و نوشتن آگهی‌های تبلیغاتی دربافت تاریخی و آثارتاریخی در امان نیست.

علیرضا صادقی با اشاره به اینکه آثار باستانی در این استان وجود دارند که همیشه در معرض تخریب‌اند،اظهارمی دارد:برای نمونه در بقعه 12امام وزندان اسکندر که بعنوان یکی قدیمی ترین ابنیه های تاریخی در کشور محسوب می شوند با یادگارنویسی افراد مواجه شده است.

وی دلایل این امر راحفاظت کم وسطح پایین اگاهی های اجتماعی در حوزه میراث فرهنگی می داند وبراین باور است که باید تلاش شود تا با نصب تابلوهای هشداردهنده در سطح بافت تاریخی یزد و در کنار هر اثر تاریخی ازتخریب آثار تاریخی و میراث فرهنگی جلوگیری شود.

این دوستدار میراث فرهنگی همچنین پیشنهاد می دهد که در مکان های تاریخی باایجاد یک تابلو وگذاشتن دفتربه افراد وگردشگران پیشنهادداده شود که نام ویاد گاری هایی حود را در این مکان ها انجام دهند.

وی می گوید: متوليان ميراث فرهنگي مي توانند با نصب ديواري نمادين وانجام چنین کاری شرايط يادگاري نوشتن را براي افرادي كه مي خواهند حضور خود را در اين مكان ثبت نمایند فراهم كنند .

به اعتقاد صادقی ،انجام چنین کاری وهمچنین چاپ این نوع یادگاری ها علاوه برفرهنگ سازی باعث می شود که یاد گارنویسی برروی اثار وابنیه های تاریخی به شدت کاهش یابد.

در ادامه اینکه ،مدیرکل میراث فرهنگی وگردشگری استان یزدمی گوید:یاد گارنویسی به سیمای تاریخی شهر یزد ودر حقیقت به لحاظ کاربردی به آثاروابنیه های تاریخی این شهر صدمه های فراوانی زده است.

بهرام رضایی بااشاره به اینکه آثارتاریخی ،تابلوهای تبلیغاتی ونقاشی نیستند،ا ظهارمی دارد:این اقدام وپدیده زشت از سوی مردم فرهنگ دوست یزد محکوم است وما نیز براین اعتقادیم که این حرکات از سوی افراد کم اطلاعی صورت می گیرد که با اطلاع رسانی وتبلیغات صحیح شاهد کاهش ومحوشدن این اقدامات زشت خواهیم شد.

وی با تاکید براین نکته آثارتاریخی نشان دهنده میراث ماندگارنیاکان این سرزمین باقدمت است،می افزاید: فرهنگ سازي مهمترين راهكار مناسبی است که براي برخورد با اين پدیده می تواند موثر واقع شود.

یک کارشناس در حوزه میراث فرهنگی هم براین اعتقاد است که بافت تاریخی یزد از دیوارنویسی مصون دست نحورده باقی نمانده است.

محمد حسین محتاج الله می گوید: برخي از اين يادگاري ها با رنگ و اسپري هاي کارمی شود که چشم هرتوریست وگردشگری را متاسف وناراحت می سازد.

وی می افزاید:این در حالی است که كنده كاري های عميق با ميخ ویا وسیله های دیگر در برخی از آثارتاریخی یزد دیده می شود که با عث شده شرايط را براي هر گونه ترميم بازدارد.

مهدی زمان زاده نیز وقتی به دید یک دوستدار عرصه میراث فرهنگی به اینگونه مسائل نگاه می کند براین باوراست که کساني که روي آثار تاريخي يادگاري مي‌نويسند در واقع با مقوله ميراث فرهنگي آشنا نيستند.

وی معتقد است: در صورتیکه ارزش آثارتاریخی به آحاد افراد جامعه اطلاع رسانی شود شاهد کاهش تحریب و یاد گارنویسی برروی اثارتاریخی خواهیم بود.

عباس ماندگاری یکی ازفعالین حوزه گردشگری هم براین اعتقاد است که پديده نوشتن يادگاري بر روي آثار تاريخي، عموماً توسط افرادي صورت مي‌گيرد که اطلاع کافي از اهميت حفظ آثار باستاني ندارند.

يک جامعه‌شناس در اين رابطه به خبرنگار ايسنا مي‌گويد: "ميل به جاودانگي" به‌طور طبيعي در همه افراد وجود دارد و نمي‌توان کسي را يافت که روياي ماندگاري نام خود را در تاريخ نداشته باشد.

"ايرج ابراهيمي"، با بيان اينکه افراد براي پاسخگويي به اين نياز، ابزارها و بسترهاي مختلفي را مورد استفاده قرار مي‌دهند، تصريح مي‌کند: برخي از افراد در قالب فعاليت در رشته‌هاي هنري به اين نياز پاسخ مي‌دهند و برخي نيز به نويسندگي يا هر موضوع ديگري كه به جاودانگي آنها كمك كند، روي مي‌آورند و متأسفانه بعضي افراد نيز يادگاري‌نويسي روي آثار تاريخي را، راه‌حلي براي ماندگاري نامشان مي‌دانند.

معاون حفظ، احيا و ثبت آثار تاريخي اداره‌كل ميراث فرهنگي استان زنجان نيز در اين خصوص اظهار مي‌کند: برخي افراد با اين تصور اينکه يادگاري‌نويسي سبب جاودانه شدن نامشان در تاريخ خواهد شد، آثار تاريخي را ابزاري براي هدف خود قرار مي‌دهند.

"مهرداد عسگريان" با اشاره به عدم آگاهي اين افراد نسبت به ارزش تاريخي آثار، خاطر‌نشان مي‌کند: چنين افرادي از روي نا‌آگاهي دست به اين اقدامات مي‌زنند، غافل از آنکه با گذشت ساليان، نه تنها نام نيکي از آنها به يادگار نمي‌ماند، بلکه يک اثر ارزشمند تاريخي نيز رو به تخريب مي‌رود.

يک کارشناس مرمت و بازسازي آثار تاريخي نيز با اشاره به شايع بودن اين پديده در جهان مي‌گويد: يادگاري‌نويسي بر روي آثار تاريخي، پديده نو‌ظهوري نيست و گاهي روي بعضي بناهاي تاريخي جهان، يادگارنوشته‌هايي مشاهده مي‌شود که قدمتشان با قدمت خود اثر برابري مي‌کند.

"هوشنگ ثبوتي" تصريح مي‌کند: اگرچه قديمي بودن يک يادگاري نوشته شده روي اثري تاريخي، حُسن محسوب نمي‌شود، اما نشان مي‌دهد که حتي در زمان ساخت و استفاده از بنا نيز افرادي اقدام به نوشتن يادگاري روي بنا کرده‌اند.

ثبوتي با اشاره به تخريب اکوتوريسم توسط گردشگران، مي‌افزايد: در برخي مناطق گردشگري طبيعي نيز برخي افراد اقدام به کنده‌کاري روي بدنه درختان کهنسال و حتي ديواره‌هاي غارها مي‌كنند و توجهي به سهيم بودن همه مردم در اين منابع طبيعي ندارند.

يک روانشناس هم با اشاره به جنبه‌هاي رواني اين پديده، به خبرنگار ايسنا مي‌گويد: از بُعد روانکاوي، برخي افراد که توانايي ارضاء نياز به ماندگاري را از طريق روشهاي صحيح ندارند، دست به اعمال مخرب مي‌زنند.

"عليرضا کاظم‌لو" با بيان اينکه افرادي که روي آثار تاريخي يادگاري مي‌نويسند، در دو گروه دسته‌بندي مي‌شوند، تصريح مي‌کند: گروه اول بدون آگاهي از عواقب رفتار خود، اقدام به تخريب آثار تاريخي مي‌کنند. اما گروه دوم با وجود اطلاع از ارزشمندي آثار باستاني، با رفتاري مغرضانه، درصدد آسيب‌رساني به اين آثار هستند، بنابراين مي‌توان گروه دوم را دچار اختلالات شخصيتي دانست.

وي مي‌افزايد: در برخورد با افرادي که شخصيت ضد اجتماعي دارند، معمولاً آموزش تأثير چنداني در اصلاح شيوه رفتاري آنها ندارد و چنين افرادي لزوماً بايد تحت درمان قرار گيرند، چرا که اين افراد دچار ناآرامي روحي هستند و پيوسته درصدد آسيب رساندن به مردم و اموال عمومي هستند.
به هرحال ،در کشور ما براي برخورد با تخريبگران اموال عمومي و آثار تاريخي، خلاء قانوني وجود ندارد اما ضمانت اجرايي اين بخش از قانون تا چه حد است؟ آيا مي‌توان برخورد قانوني را بهترين راه جلوگيري از تکرار تخريب آثار تاريخي توسط افراد دانست؟

مديرکل قبلي ميراث فرهنگي استان زنجان در اين زمينه مي‌گويد: اگرچه قانون مي‌تواند مانع از آسيب‌رساني به آثار تاريخي شود و برخورد قانوني با مجرمان، ابزاري براي کاهش جرم تلقي مي‌شود؛ اما پيشگيري از وقوع چنين اقداماتي مؤثر‌تر خواهد بود.

"امير الهي" با تأکيد بر اينکه برخورد قانوني، آخرين راه‌حل اين پديده است، تصريح مي‌کند: ممکن است آسيب وارد شده به يک اثر تاريخي غير‌قابل جبران باشد، لذا اقدامات براي پيشگيري از بروز رفتارهاي مخرب بايد در اولويت قرار بگيرد.

ثبوتي نيز در اين رابطه معتقد است: با وجود جرايم سنگيني که براي تخريبگران اموال عمومي و آثار تاريخي در قانون اساسي مقرر شده است، ضمانت اجرايي لازم در اين‌خصوص وجود ندارد.

وي با اشاره به نبود متولي براي پيگيري اين موضوع، اظهار مي‌کند: براي جلوگيري از آسيب ديدن آثار تاريخي توسط افراد، با خلاء مديريتي و حفاظتي مواجه هستيم.

معاون حفظ، احياء و ثبت آثار تاريخي اداره‌كل ميراث فرهنگي استان زنجان نيز با بيان اينکه اجراي قانون در جامعه، به بستر‌سازي نياز دارد، خاطرنشان مي‌کند: برخي اوقات افراد نسبت به جرم بودن بعضي فعاليتهاي خود آگاهي ندارند، لذا قبل از اجراي اقدامات قضايي، بايد زمينه براي اطلاع‌رساني در اين زمينه آماده شود.

عسگريان با اشاره به لزوم اطلاع‌رساني در خصوص جرم بودن تخريب آثار تاريخي، مي‌گويد: مردم بايد بدانند چه رفتاري از سوي قانون جرم تلقي مي‌شود و پيگرد قانوني دارد.

از اين‌رو به‌نظر مي‌رسد با توجه به اهميت حفظ آثار تاريخي و مسئوليت اجتماعي كه براي حفظ ميراث فرهنگي براي نسل‌هاي آينده ضروري است و مجريان قانون بايد تمهيدات مؤثر‌تري جهت جلوگيري از اقدامات مخرب بينديشند.

 

شهر کرد ميزبان سومين همايش شوراي عالي سياستگذاري ثبت

هفته‌اي که گذشت مديرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احياء ميراث معنوي وطبيعي کشور از برگزاري سومين همايش شوراي عالي سياستگذاري ثبت در شهر‌کرد خبر داد.

«آتوسا مومني»‌ اظهار داشت: سومين همايش شوراي عالي سياستگذاري ثبت ميراث‌فرهنگي کشور 23 تا 25 خردادماه به ميزباني چهارمحال و بختياري برگزار مي‌شود.

اين مقام مسؤول ادامه داد: در اين دوره از همايش پرونده‌هاي فرستاده شده از سوي استان‌ها براي ثبت در فهرست آثار ملي بررسي و تعيين تکليف خواهند شد.

او بررسي برنامه‌هاي آتي سازمان ميراث‌فرهنگي، صنايع‌دستي و گردشگري در حوزه ميراث، چگونگي عملياتي کردن دستورالعمل‌هاي راهبردي با دسته بندي جديد و به روزآوري اطلاعات، اجرايي کردن مفاد جلسه و راهکارهاي مربوط به ثبت ميراث طبيعي، ميراث معنوي و ميراث منقول کشور را از جمله موضوعات اين همايش ملي خواند.
 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------

لازم به ذکر است با توجه به دعوتی که از مدیریت انجمن دوستداران و حافظان خشت خام جهت حضور در این برنامه شده بود و امکان حضور برای ایشان نبود آقای محسن فتوحی به نیابت در برنامه شرکت نمودند.

روزنامه روزگار در صفحه میراث فرهنگی نمود : چرا بافت تاریخی یزد نباید ثبت جهانی شود؟

روی موج بیداری مردمی و تعلل جهت جهانی شدن بافت تاریخی یزد(6)

 

تاخير در روند تهيه پرونده ثبت جهاني بافت تاريخي يزد، مبهم است

روی موج بیداری و تعلل در ثبت جهانی بافت تاریخی یزد(۵):

خبرگزاري ميراث فرهنگي_گروه ميراث فرهنگي: تاخير در پرونده ثبت جهاني بافت تاريخي يزد و عدم پيگيري و نبود عزم جدي مسئولان شهري و متوليان ميراث فرهنگي درخصوص به تعويق افتادن اين پرونده، واکنش و انتقاد شديد انجمن ها و فعالان ميراث فرهنگي استان يزد را برانگيخت.

 
به گزارش CHN؛ پرونده بافت تاريخي يزد مدتها است که زير انبوهي از پرونده هاي ثبتي خاک مي خورد و متوليان ميراث فرهنگي با پاس دادن آن به يکديگر از دادن پاسخي منطقي و ذکر مراحل اين پرونده خودداري مي کنند. مديرکل دفتر ثبت آثار تاريخي در نشست تشکل هاي ميراث فرهنگي که در کاخ گلستان برگزار شد در مقابل پرسش خبرنگار CHN مبني بر اينکه روند پرونده بافت تاريخي يزد به چه صورت است تنها به اين جمله که از مسئولان استان يزد بپرسيد آنها درحال کار کردن روي اين پرونده هستند بسنده کرد. اين درحالي است که رضائي مديرکل سازمان ميراث فرهنگي استان يزد تنها از ترجمه طولاني اين پرونده خبر مي دهد و دبيرکميسيون ملي يونسکو با اظهار بي اطلاعي از روند ثبت پرونده به مشکلات و اختلاف ديدگاه ها در استان يزد اشاره مي کند. در اين ميان شهردار يزد با اعلام اينکه از 3سال پيش روند پرونده ثبت جهاني يزد متوقف شده است به تخصيص نيافتن اعتبارات براي آماده سازي بافت تاريخي يزد تاکيد کرد.
 
اين درحالي است که مدير انجمن دوستداران و حافظان خشت خام يزد درخصوص عدم ثبت جهاني بافت تاريخي يزد و پاسخگو نبودن مسئولين بهCHN گفت: متوليان ميراث فرهنگي و مسئولان استاني با عدم ثبت جهاني بافت تاريخي يزد در مقابل اذهان و وجدان عمومي بايد مسئول و پاسخگو باشند. معلوم نيست در همه اين سالها چرا عزم جدي- همدلي و هماهنگي مسئولين استاني و کشوري براي ظرفيتي نهفته همچو بافت تاريخي يزد که موضوعيت جهاني شدن سالها مطرح است به سرانجام نمي رسد؟!
 
عليرضا صادقي با اشاره به اينکه پيش از اين مديريت سابق ميراث فرهنگي استان يزد از شرايط مساعد جهاني شدن در روزهاي آخر عمر مديريتي تاکيد بسياري داشت اما در واقع هيچ اتفاق خاصي رخ نداد. اين درحالي است که جهاني شدن بافت تاريخي يزد بدون همدلي و هماهنگي و مديريت واحد براي بافت تاريخي يزد امکان پذير نخواهد بود و مسئولين استاني و کشوري بايد به آشفتگي ها در تصميم گيري ها و امور اجرائي - تخريبها عمدي و غير عمدي متعدد توسط نهادها گوناگون رسيدگي و با همدلي به مديريت واحد در بافت تاريخي يزد بپردازند.
 
مدير انجمن دوستداران و حافظان خشت خام افزود: به طور قطع نيازها و مسائل مربوط به بافت تاريخي يزد در قالب توسعه پايدار- متوازن و متناسب با رعايت قوانين ميراثي در قالب طرح جامع و مناسب با همدلي نهادهاي ذي ربط امکان پذير خواهد شد اين درحالي است  که در سالهاي گذشته حتي طرحي جامع و کامل براي بافت تاريخي يزد از سوي استانداري – ميراث فرهنگي و شوراي شهر تهيه نشده است.
 
وي به عنوان نماينده انجمن خشت خام يزد و دوستداران ميراث فرهنگي خواستار رسيدگي مسئولين به پرونده ثبت جهاني يزد شد و افزود: رسيدن به پروتکل و طرح جامع و تمکين همه نهادهاي دولتي وغير دولتي در بافت تاريخي و اقدام عملي براي مشکلات و مسائل مردم ساکن در آن فارغ  از شعارهاي مديريتي و عملکرد ساز مي تواند زمينه ساز جهاني شدن يزد در آينده اي نزديک باشد و از دست دادن زمان و تخريب هاي متعدد تنها از ثبت جهاني بافت تاريخي يزد جلوگيري خواهد کرد.

روی موج بیداری و تعلل جهت ثبت جهانی بافت تاریخی یزد(۴)

 

اولیاء با انتقاد از طولانی شدن ثبت جهانی بافت تاریخی یزد:

درباره ثبت پرونده تاریخی یزد در یونسکو هنوز گزارشی تنظیم نشده است

نماینده مردم یزد و صدوق در مجلس با بیان اینکه پرونده ثبت بافت تاریخی یزد در یونسکو در حال پیگیری است خاطرنشان کرد: هنوز گزارش‌های نهایی تکمیل نشده است.

"علی اکبر اولیاء" در گفت‌و‌گو با خبرنگار خانه ملت(www.icana.ir)، در مورد علت طولانی شدن ثبت جهانی بافت تاریخی یزد، گفت: هنوز مستندات نهایی تکمیل نشده است و باید تا مراحل تکمیلی این پرونده صبر کنیم.

نماینده مردم بافت و صدوق در مجلس ادامه داد: مسئولان میراث فرهنگی استان یزد در حال بررسی و ترجمه گزارش‌ها برای ارسال به سازمان یونسکو هستند، این گزارش‌ها شرایط موجود در این پرونده را روشن می‌کند.

وی درمورد اختلاف دیدگاههای مطرح شده میان متولیان و مسئولان شورای شهر، میراث فرهنگی و شهرداری یزد گفت: چنین اختلافاتی صحت ندارد و مسئولان در حال پیگیری پرونده هستند که نتایج کار به زودی از طریق رسانه‌ها اعلام می‌شود.

اولیاء خاطرنشان کرد: دولت هم باید برای تسریع در ثبت این پرونده در سازمان یونسکوتلاش کند تا هرچه زود‌تر این پرونده به مراحل نهایی برسد.

مدیرکل کمیسیون ملی یونسکو علت طولانی شدن ثبت جهانی بافت تاریخی یزد را اختلاف دیدگاه‌ها میان متولیان و مسئولان شورای شهر، میراث فرهنگی و شهرداری یزد دانست.

منبع: http://www.icana.ir/NewsPage.aspx?NewsID=166978

مدیرعامل انجمن دوستداران و حافظان خشت خام در گفت و گو با هنرنیوز: یونسکو بی اطلاع، میراث مدعی پیگیری

روی موج بیداری و تعلل در ثبت جهانی بافت تاریخی یزد (۳) :

علیرضا صادقی گفت: همه مسئولان استانی و کشوی در خصوص عدم جهانی شدن بافت تاریخی یزد و بیراهه کشاندن اذهان و وجدان عمومی مسئولند و باید پاسخگو و منتشرکننده عملکردشان در این زمینه باشند.

علیرضا صادقی مدیرعامل انجمن دوستداران و حافظان خشت خام (یزد)در گفت و گو با هنرنیوز ضمن بیان مطلب فوق گفت :اخیراً از سوی مدیر کل دفتر ثبت و آثار میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور در نشستی خصوصی اعلام گردید درخواستی از سوی مسئولین استان یزد جهت جهانی شدن بافت تاریخی یزد ارائه نشده و عزم جدی در این خصوص وجود ندارد.

وی افزود: موضوع ثبت جهانی بافت تاریخی یزد حتی قبل از چند اثر ایرانی به ثبت رسیده در میراث جهانی ،طی سالیان گذشته مطرح شده ، حال این پرسش مطرح می شود چرا در همه این سالها عزم مسئولین استانی و کشوری برای ظرفیتی نهفته همچون بافت تاریخی یزد به سرانجام نمی رسد؟!.

این فعال میراث فرهنگی تاکید کرد :در اظهارنظری عوام گونه مدیر قبلی میراث فرهنگی استان یزد از شرایط مساعد ثبت جهانی شدن بافت تاریخی ،در روزهای آخر عمر مدیریتی خود خبر داد، این درحالی است که هیچگاه در عمل اتفاق خاصی رخ نداد و معلوم نیست چگونه مدیر محترم کمیسیون ملی یونسکو و دفتر ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی کشور از جهانی شدن بافت تاریخی یزد اظهار بی اطلاعی می کند؟

وی ادامه داد:یا مدیر قبلی میراث فرهنگی واقعیت را نمی گوید یا دیگران از این واقعیت بی اطلاعند!

صادقی اضافه کرد :جهانی شدن بافت تاریخی یزد بدون همدلی ،هماهنگی و مدیریت واحد بافت تاریخی یزد امکان پذیر نخواهد بود .

وی تصریح کرد: مسئولین استانی و کشوری باید به آشفتگی ها در تصمیم گیری ها و امور اجرائی پایان داده و به تخریبها ی عمدی و غیر عمدی متعدد نهادها گوناگون رسیدگی کرده و با همدلی به مدیریت واحد در بافت تاریخی یزد برسند.

مدیرعامل انجمن دوستداران و حافظان خشت خام بیان کرد: به طور قطع نیازها و مسائل مربوط به بافت تاریخی یزد در قالب توسعه پایدار، متوازن و متناسب با رعایت قوانین میراثی و در قالب طرح جامع و مناسب، با همدلی نهادهای ذی ربط امکان پذیر است .

وی یادآور شد : در همه این سالها طرح جامع و کامل بافت تاریخی یزد از سوی استانداری – میراث فرهنگی و شورای شهر تهیه نشده است.

صادقی تاکید کرد: رسیدن به پروتکل و طرح جامع برای بافت تاریخی و تمکین همه نهادها دولتی و غیر دولتی از آن و اقدام عملی برای مشکلات و مسائل مردم ساکن در آن به دور از شعارهای مدیریتی و عملکرد ساز شاید بتواند زمینه ساز جهانی شدن بافت تارخی یزد در آینده ای نزدیک باشد ، درحالی که از دست دادن زمان این روند را به سمت و سویی می برد که از بافت تاریخی یزد چیزی باقی نخواهد ماند که بخواهیم برای ثبت جهانی آن تلاش کنیم .

منبع: http://honarnews.com/index.aspx?siteid=1&pageid=281&newsview=27702

همه مسئولان استانی و کشوری درباره عدم جهانی شدن بافت تاریخی یزد و بیراهه کشاندن اذهان عمومی مسول هست

" روی خط موج بیداری  مردمی و تعلل در ثبت جهانی بافت تاریخی یزد(2) "

به گزارش سرویس اجتماعی برنا، علیرضا صادقی گفت:اخیراً از سوی مدیر کل دفتر ثبت و آثار میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور در نشستی خصوصی اعلام شد درخواستی از سوی مسئولان استان یزد جهت جهانی شدن بافت تاریخی یزد ارائه نشده و عزم جدی در این خصوص وجود ندارد.

 وی افزود: موضوع ثبت جهانی بافت تاریخی یزد حتی قبل از چند اثر ایرانی به ثبت رسیده در میراث جهانی،طی سالیان گذشته مطرح شده ، حال این پرسش مطرح می شود چرا در همه این سالها عزم مسئولین استانی و کشوری برای ظرفیتی نهفته همچون بافت تاریخی یزد به سرانجام نمی رسد؟!

این فعال میراث فرهنگی تاکید کرد :در اظهارنظری عوام گونه مدیر قبلی میراث فرهنگی استان یزد از شرایط مساعد ثبت جهانی شدن بافت تاریخی ،در روزهای آخر عمر مدیریتی خود خبر داد، این درحالی است که هیچگاه در عمل اتفاق خاصی رخ نداد و معلوم نیست چگونه مدیر  کمیسیون ملی یونسکو و دفتر ثبت آثار سازمان میراث فرهنگی کشور از جهانی شدن بافت تاریخی یزد اظهار بی اطلاعی می کند؟

وی ادامه داد:یا مدیر قبلی میراث فرهنگی واقعیت را نمی گوید یا دیگران از این واقعیت بی اطلاعند!

صادقی اضافه کرد :جهانی شدن بافت تاریخی یزد بدون همدلی ،هماهنگی و مدیریت واحد بافت تاریخی یزد امکان پذیر نخواهد بود.

وی تصریح کرد: مسئولان استانی و کشوری باید به آشفتگی ها در تصمیم گیری ها و امور اجرائی پایان داده و به تخریبهای عمدی و غیر عمدی متعدد نهادها گوناگون رسیدگی کرده و با همدلی به مدیریت واحد در بافت تاریخی یزد برسند.

مدیرعامل انجمن دوستداران و حافظان خشت خام بیان کرد: به طور قطع نیازها و مسائل مربوط به بافت تاریخی یزد در قالب توسعه پایدار، متوازن و متناسب با رعایت قوانین میراثی و در قالب طرح جامع و مناسب، با همدلی نهادهای ذی ربط امکان پذیر است.
 
وی یادآور شد: در همه این سال ها طرح جامع و کامل بافت تاریخی یزد از سوی استانداری – میراث فرهنگی و شورای شهر تهیه نشده است.

صادقی تاکید کرد: رسیدن به پروتکل و طرح جامع برای بافت تاریخی و تمکین همه نهادها دولتی و غیر دولتی از آن و اقدام عملی برای مشکلات و مسائل مردم ساکن در آن به دور از شعارهای مدیریتی و عملکرد ساز شاید بتواند زمینه ساز جهانی شدن بافت تارخی یزد در آینده ای نزدیک باشد ،درحالی که از دست دادن زمان این روند را به سمت و سویی می برد که از بافت تاریخی یزد چیزی باقی نخواهد ماند که بخواهیم برای ثبت جهانی آن تلاش کنیم.

لینک منبع: http://www.bornanews.ir/Pages/News-54460.aspx

شهرداريزد: روند ثبت جهاني بافت تاريخي يزد از 3 سال پيش متوقف شده است

"روی موج بیداری مردمی و بلاتکلیفی جهت جهانی شدن بافت تاریخی یزد (1)"

پيگيري CHN از پرونده ثبت جهاني يزد همچنان بي نتيجه مانده است. درحاليکه رئيس سازمان ميراث فرهنگي يزد از پروسه طولاني ترجمه پرونده خبر مي‌دهد و دبير کميسيون ملي يونسکو در تهران از روند پرونده اظهار بي‌اطلاعي مي‌کند. شهردار يزد آخرين پيگيري‌ها در مورد پرونده ثبت جهاني بافت تاريخي را مربوط به 3 سال پيش مي‌داند. 

 
خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ پيگيري CHN از پرونده ثبت جهاني يزد همچنان بي نتيجه مانده است. درحاليکه رئيس سازمان ميراث فرهنگي يزد از پروسه طولاني ترجمه خبر مي دهد و دبير کميسيون ملي يونسکو از روند پرونده اظهار بي اطلاعي مي کند. شهردار يزد پيگيري موضوع پرونده را آخرين بار مربوط به 3 سال پيش دانست که درسطح ملي پيگيري شد و موضوع رقابت پرونده يزد و تبريز مطرح بود.
 
به گزارش CHN؛ اينکه از 700 هکتار بافت تاريخي و ثبت شده يزد در ميراث ملي، تنها 150 هکتار براي ثبت جهاني درنظر گرفته شده است اما هنوز اقدامي که  پرونده ثبت جهاني بافت تاريخي يزد را به جريان بياندازد صورت نگرفته و مراحل بررسي آن نيز در دستور کار مسئولين و متوليان شهر يزد ديده نمي شود. اين درحالي است که مسئولين مرتبط با پرونده بافت تاريخي يزد، سال‌هاست از روند بررسي هاي کارشناسانه و مديريتي آن خبر مي‌دهند و آن را به آينده موکول مي‌کنند.
 
سيد علي اکبر ميروکيلي شهردار يزد با اشاره به اينکه موضوع ثبت جهاني بافت تاريخي يزد نيازمند عزم ملي و استاني است گفت: ثبت جهاني بافت تاريخي يزد عزم ملي و استاني را مي طلبد. در وهله اول بايد با مراجعه به استاندار، فرماندار و شوراي شهر در خصوص پروتکل (تفاهم نامه) کاري به نقطه مشترکي برسيم.
 
وي افزود: پروتکل بافت تاريخي يزد دردست تهيه بود تا زماينکه تبريز انتخاب شد.اين موضوع تا سه سال پيش درحال پيگيري بود. درحال حاضر بنا به تصميماتي که درسطح کشوري وجود دارد عزم راسخي در ثبت جهاني بافت تاريخي يزد ديده مي شود، در رده استاني هم نيازمند يکسري الزامات، ضوابط و مقررات در حفاظت ازبافت وجود دارد.
 
ميروکيلي به اقدامات اوليه که در خصوص ثبت جهاني بافت تاريخي يزد شده اشاره کرد و ادامه داد: بسته هاي نرم افزاري که به اصطلاح روند کار را تدوين مي کند تهيه و مشاور مطالعاتي نيز انتخاب شده است اين موضوع زمانيکه از سوي استانداري درحال  پيگيري بود که موضوع ثبت بازار تبريز پيش آمد. در اين ميان شهرداري تمام جلسات بافت تاريخي يزد را پيگيري کرده است به طوري که حداقل 10 جلسه در رده استاني و ملي انجام شده که نماينده شوراي شهر و سيف اللهي معاون سابق اصفهان در اين جلسه حضور داشتند و همچنين سمينارهاي مختلفي نيز با همکاري و مشارکت ميراث فرهنگي برگزار شد.
 
به اعتقاد ميروکيلي شهردار يزد،بافت تاريخي يزد داراي  الزامات وسيعي است به طوري که شرايط زندگي مردم و کالبد را بايد توامان دي چرا که اين مسئله نيازمند کارو خدمات پيچيده اي است. براي اولين بار سرويس آتشنشاني و آمبولانس با تجهيزات خاص ام بي ام در بافت تاريخي يزد گذاشته شده است. تردد کالسکه و دوچرخه را ميسر کرديم و سعي کرديم بافت تاريخي يزد را تا حدودي مهيا کنيم و زندگي را به جريان بياندازيم. به طوري که با تغيير کاربري برخي اماکن به سفره خانه و هتل اقدامات وسيعي انجام شد. همچنين براي صدور پروانه براي ترميم و تجديد بنا يک ريال نمي گيرم و دربافت فرسوده نيز  پروانه نيم بها صادر مي شود.
 
وي تخصيص اعتبارات عمراني در آماده سازي  مآ»تبافت تاريخي يزد کرد بسيار مهم قلمداد کرد و گفت: درحال حاضر سعي کرديم اعتبارات عمراني را نسبت به سال 86، 10 برابر کنيم.. اين درحالي است که آماده سازي بافت تاريخي يزد نيازمند اعتباري نزديک به  93 ميليارد تومان است که با داشتن  120 ميليارد اعتبار ملي، تنها 5 ميليارد اعتبار به اين شهر اختصاص داده مي شود. درحاليکه اعتبارات دولتي ما در خصوص اعتبارات جاري و عمراني در يزد 3 درصد است.اين امر مشارکت عمومي را مي طلبد و هم اکنون مردم درون بافت اينقدر بضاعت ندارند تا با مشارکت آنها به آماده سازي بافت بپردازيم در نتيجه مشارکت خروجي آنچناني نخواهيم داشت. تسهيلات بانکي با وام اندک مي تواند مفيد واقع شود. 

گزارش تصویری بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی در یزد

برگزار کننده:  انجمن شاهنامه یزد با همکاری انجمن دوستداران و حافظان خشت خام

 

 

 

در گفتگو با مهر عنوان شد: اختلاف مسئولان دلیل طولانی شدن ثبت جهانی بافت تاریخی یزد است

دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو درباره علت طولانی شدن ثبت جهانی بافت تاریخی یزد گفت: اختلاف دیدگاهها میان متولیان و مسئولان شورای شهر، میراث فرهنگی و شهرداری باعث تاخیر در پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی یزد شده است.

محمدرضا سعید آبادی، دبیر کل کمیسیون ملی یونسکو با بیان اینکه زمانی که قرار است یک بافت به ثبت برسد باید همه ملاحظات آن را بررسی کرد به خبرنگار مهر گفت: علت اختلاف دیدگاهها بین مسئولان را نمی دانم اما بافت تاریخی به دلیل آنکه زندگی درآن جریان دارد قطعا مشکلات و معضلات خاصی را به همراه دارد.

 سعید آبادی با بیان اینکه ثبت جهانی یک بافت باید با موافقت همه دستگاههای دولتی باشد تصریح کرد: ثبت یک بافت مانند ثبت یک اثر تاریخی نیست که محدوده و موقعیت مشخصی داشته باشد و بتوان به آسانی آن را در فهرست آثار به ثبت رساند بنابراین اگر برای زندگی به بهداشت، شهرداری و ساختمان نیاز هست در یک بافت تاریخی که مردم در آن زندگی می کنند نیز به این امکانات نیاز داریم.

 وی درباره تخریبهایی که در بافت تاریخی یزد توسط مردم انجام می شود تاکید کرد: برخی می گویند که در بافت تاریخی این خانه میراثی و قدیمی است و حق نداری به آن دست بزنی اما باید تا زمانی که صاحبخانه در آن زندگی می کند، شرایط زندگی را هم برایش فراهم کرد چون وقتی صاحبخانه ببیند که به این خانه رسیدگی نمی شود و در عین حال اجازه هم ندارد آن را از فرسودگی نجات دهد بنابراین شبانه زیر دیوارهای آن آب می اندازد تا نشست کند و زودتر خراب شود.

 

اظهار بي‌اطلاعي دبير کميسيون يونسکو در ايران از پرونده ثبت جهاني بافت تاريخي يزد

در حالي‌که رئيس سازمان ميراث فرهنگي يزد معتقد است پرونده ثبت جهاني بافت تاريخي يزد همچنان درحال ترجمه است و تا 3 ماه ديگر براي مقامات ميراث فرهنگي فرستاده مي‌شود، محمدرضاسعيد آبادي دبيرکل کميسيون ملي يونسکو در ايران از روند ثبت جهاني اين پرونده اظهار بي اطلاعي کرد.

خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ با اينکه از 700 هکتار بافت تاريخي و ثبت شده يزد در ميراث ملي، تنها 150 هکتار براي ثبت جهاني درنظر گرفته شده است اما هنوز پرونده اين بافت تاريخي در پرده‌اي از ابهام قرار گرفته است. به طوري که کارشناسان يونسکو با تاکيد بر معيارهاي ثبت، يزد را واجد شرايط ثبت جهاني دانسته اند و سال‌هاست منتظرند تا اين پرونده از سوي دولت ايران آماده شود. اما اين درحالي است که مسئولين مرتبط با پرونده بافت تاريخي يزد، سال‌هاست از روند بررسي هاي کارشناسانه و مديريتي آن خبر مي‌دهند و آن را به آينده موکول مي‌کنند.

 

به گزارش CHN؛ انتخاب 150 هکتار از قديمترين قسمت بافت تاريخي يزد براي ثبت جهاني اين شائبه را در ميان مردم و برخي ارگان ها ايجاد کرده که بخش وسيعي از بافت که به عنوان حريم 150 هکتار درنظر گرفته مي شود به لحاظ اهميت از درجه پايينتري قرار گرفته و به همين منظور دامنه تخريب‌ها را افزايش داده است.

 

بهرام رضائي رئيس سازمان ميراث فرهنگي استان يزد در رابطه با تاخير پرونده ثبت جهاني يزد به CHN گفت: ازآنجايي که بافت تاريخي يزد به عنوان اولين شهرتاريخي و بافت تاريخي 150 هکتاري درفهرست ميراث ملي ثبت شده براي ميراث جهاني نيز انتخاب شده است که مستلزم کارمطالعاتي گسترده اي است به طوري که مسائل مختلف اجتماعي اقتصادي تاسيسات شهري و بايد لحاظ شود چرا که مردم درحال زندگي دربافت هستند و بايد همه جوانب سنجيده و مطالعات آن مفصل ترصورت گيرد. چراکه يک شهر يا يک بنا نيست که متولي آن يک دستگاه خاص باشد. تمام دستگاه هايي که خدمات شهري را به عهده دارند درآن دخيل هستند به طوري که موظف هستند براساس ضوابطي که در ميراث جهاني مطرح شده اقدامات شان را انجام دهند.

 

وي افزود: هم اکنون مطالعات 150 هکتاري که براي ثبت جهاني آماده شده درحال انجام است و پرونده 3 ماه است که درحال ترجمه است و يکي دوماه ديگر کار ترجمه آن به پايان خواهد رسيد. همچنين دراستان و سازمان ميراث فرهنگي مرکزي نيز جلسات متعددي انجام شده است به طوري که با در نظر گرفتن پلان مديريتي آن از تمامي جوانب و ملزم کردن تمام مديران دستگاه هاي اجرايي به رعايت ضوابط مي‌توان پرونده را در صحن علني ميراث جهاني مطرح کرد.

 

رضايي ادامه داد: معيارهاي ثبت جهاني بايد لحاظ شود تا به يونسکو و ميراث جهاني بگوييم دولت ايران استان يزد و همه دستگاه هاي اجرايي خود را ملزم کردند به رعايت مداخلات و حفاظت و بافت تاريخي تا ثبت شود.

 اطلاعي از پرونده يزد نداريم

سعيدآبادي دبيرکل ملي منطقه اي يونسکو معتقد است: پرونده بافت تاريخي يزد مدتها است شروع شده اما هنوز معرفي نشده است و در اين خصوص دلايل مختلفي عنوان شده است. بافت تاريخي به دليل آنکه زندگي درآن جريان دارد قطعا مشکلات و معضلات خاصي را به همراه دارد.

 

وي با اشاره به اختلاف ديدگاه هايي که بين متوليان و مسئولين شوراي شهر، ميراث فرهنگي و شهرداري وجود دارد باعث تاخير پرونده شده است. اين درحالي است که توسعه دربافت تاريخي نيازمند نگاه همه جانبه است تا با حفظ ميراث فرهنگي به زندگي مردم لطمه اي وارد نشود.

 

با اينکه شنيده ها حاکي از آن است که بافت تاريخي يزد همواره مورد تخريب هاي پيايي قرار مي گيرد؛ رضائي رئيس سازمان ميراث فرهنگي يزد معتقد است چه کسي مي گويد تخريبي در بافت تاريخي يزد انجام شده؟بافت تاريخي داراي يکسري فضاهاي ارزشي و بخشي از آن مربوط به بناهايي است که به تازگي ساخته شده و همه عناصر معماري آن داراي ارزش نيست و ارزش کالبدي ندارد. بافت تاريخي به جهت فضاي يکپارچه، اصالت و روح اجتماعي ارزشمند است و نه همه عناصر و اجزاي معماري آن. حتي اگر خانه 100 سال پيش ساخته شده باشد و فاقد ارزش معماري باشد اجازه ساخت و ساز داده مي‌شود منتها براساس ضوابط ميراث فرهنگي. فضا به لحاظ نما، رنگ و منظر بايد هماهنگ با بافت تاريخي باشد همه عناصر معماري و کالبدي بافت تاريخي لزوما ارزش تاريخي و ثبتي ندارد. ما نيز براساس الگوي مسکن معماري بافت قديم يزد و به لحاظ سيما و منظر و شرايط و ضوابط شهرسازي مجوز داده مي شود.

 

رضايي تاکيد کرد: حفاظت از ميراث فرهنگي شعور همه جانبه ملي مي‌طلبد. بخش اعظم از ميراث فرهنگي در اختيار مالکان خصوصي و دولتي است و متوليان ميراث فرهنگي سلاحي ندارند تا به دفاع از آنها بپردازند.

برسی مسائل میراث فرهنگی استان یزد و اردکان در حضور رئیس سازمان میراث فرهنگی کشور

صبح روز دوشنبه 9 خردادماه به همت مهندس تابش نماینده محترم اردکان در مجلس شورای اسلامی، جلسه بررسی مسائل میراث فرهنگی اردکان با حضور احمدزاده رئیس جدید سازمان میراث فرهنگی کشور در دفترکار وی برگزار شد.

در این نشست که مدیرکل میراث فرهنگی استان یزد و شهرداران اردکان، احمدآباد و عقدا و همچنین دبیر انجمن چارسوق کویر (به نمایندگی از تشکلهای غیردولتی) نیز حضور داشتند، نماینده مردم اردکان با اشاره به اینکه میراث فرهنگی و معنوی بعنوان سرمایه هایی گرانبها و اسناد معتبری از فرهنگ و تاریخ یک ملت که می تواند در تبیین پیشینه آن موثر باشد، افزود: شهرستان اردکان نیز که مجموعه ای بی نظیر از این مواریث است شایسته توجه و نگاه ویژه مسئولان و متولیان امر می باشد. محمدرضا تابش در ادامه به مواردی از نیازهای شهرستان اردکان در این حوزه کاری پرداخت و خواستار رسیدگی به آنها شد. وی همچنین بر توجه کافی به تشکل های مردم نهادی که برای حفظ و حراست از مجموعه های تاریخی صورت می گیرد تاکید نمود و در این رابطه خواستار حمایت این سازمان از تشکلهای فعال میراث فرهنگی در شهرستان اردکان شد.

در ادامه هر یک از حاضران به بیان مسائل مورد نظر خویش پرداختند. رضا ملاحسینی اردکانی که به نمایندگی از تشکلهای غیردولتی در نشست حضور داشت ضمن تشکر از برگزاری این نشست و عرض تبریک انتصاب آقای احمدزاده به عنوان رئیس جدید میراث فرهنگی کشور با ارائه گزارشی مختصر از فعالیت های انجمن چارسوق کویر اردکان،  رویکرد جدید سازمان را در جهت بهبود مناسبات با تشکلهای غیردولتی فعال در حوزه میراث فرهنگی قابل تقدیر دانست. وی با بیان اینکه اردکان نمونه موفقی از همکاری و همدلی مردم، مسولان و تشکلهای غیردولتی در زمینه احیاء میراث فرهنگی می باشد، خواستار ارائه این دستاورد نمونه به سایر شهرها شد. ملاحسینی همچنین با اشاره به مباحث موجود پیرامون ادغام سازمان میراث فرهنگی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نگرانی و دغدغه همه فعالان و تشکلهای میراثی را از این موضوع مورد تاکید قرار داد و خطاب به احمدزاده و تابش خواستار برخورد منطقی با این موضوع شد. وی همچنین با توجه به اهمیت بافت های تاریخی در استان یزد، بر ضرورت توجه و اهتمام بیشتر در جهت ثبت جهانی بافت تاریخی یزد تاکید نمود.

در ادامه رئیس سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری کشور نیز اظهار داشت: در مجموعه میراث فرهنگی اتفاقات خوب و اقدامات مهمی صورت گرفته است که در حال حاضر نیز سعی خواهد شد که این مسیر را البته با شتاب بیشتری دنبال کنیم. احمدزاده کرمانی، استان یزد را بخشی از هویت تاریخی و تمدنی کشور دانست و با بیان اینکه سعی خواهیم نمود تا این استان را بعنوان کانون مهم گردشگری و تاریخی معرفی نماییم افزود: براساس آمارهای موجودنیز ، مردم استقبال خوبی از آثار تاریخی و معنوی این استان داشته اند که این نشاندهنده اهمیت عناصر فرهنگی،تاریخی و معنوی این استان است. وی تاکید نمود: احیای مواریث فرهنگی و بویژه مواریث معنوی و احیای بافتهای تاریخی استان یزد و مناسک مذهبی مردم که هرساله با شکوه خاصی انجام می شود را با نگاه ویژه ای دنبال خواهیم نمود.

 

بیانیه جمعی ازروزنامه نگاران وفعالان انجمن های غیردولتی میراث فرهنگی

بیانیه جمعی ازروزنامه نگاران وفعالان انجمن های غیردولتی میراث فرهنگی پیرامون طرح اخیر برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی درباره آینده سازمان میراث فرهنگی

 به تازگی شماری ازنمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی تنها به جهت پاسخگو نبودن رییس سازمان میراث فرهنگی و معاون رئیس جمهور طرح دوفوریتی تشکیل وزارت فرهنگ , ارشاد و میراث فرهنگی و گردشگری را ارائه داده اند که در آن سازمان میراث فرهنگی , صنایع دستی و گردشگری با عقب گردی مشهود در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادغام و به یکی از معاونت های آن تبدیل خواهد شد اما به باور روزنامه نگاران و فعالان انجمن های غیردولتی میراث فرهنگی امضا کننده این بیانیه ضمن حفظ مواضع انتقادی خود در خصوص برخی از کاستی های این سازمان به عنوان یکی ازجدی ترین منتقدان عملکرد سازمان مذکور, بر این باورند که این طرح در صورت تصویب شدن ,نه تنها در بهترین حالت خود , در کوتاه مدت یکی از مهمترین سازمانهای کشور را به رکود می کشاند بلکه هیچ آینده روشنی را هم پیش روی این مجموعه نمی نمایاند و به نظر می رسد اندک کارایی این سازمان در انجام وظایفش نیز به بن بست کشیده شود در حالی که ما همچون گذشته بر این باوریم که با توجه به ظرفیتهای فراوانی که در این عرصه وجود دارد , وزارت خانه شدن این سازمان نه تنها تهیه کنند گان طرح را به اهداف خود خواهد رسانید , بلکه حرکتی روبه جلو و در راستای اهمیت روزافزون آن سازمان و کاراتر کردن آن شکل خواهد گرفت و در این راستا منافع ملی نیز تامین خواهد شد

به این ترتیب ریاست سازمان مذکور در مقام وزیر , پاسخگوی اعمال خود خواهد بود و نمایندگان محترم در صورت بروز مشکل می توانند او را به لحاظ عملکردش به دور از جنجال های دور از شرح وظایف آن مقام  مورد پرسش قرار دهند

امید است تبدیل این سازمان به وزارت خانه زمینه رشد کمی و کیفی هر چه بیشتر حفظ میراث فرهنگی و توسعه پایدار گردشگری کشور مان را فراهم نماید

 لازم به ذکر است امضا این بیانیه توسط  روزنامه نگاران و فعالان انجمن های غیردولتی میراث فرهنگی همچنان ادامه دارد و اسامی حمایت کنندگان بعدی در فهرستهای تکمیلی به اطلاع عموم خواهد رسید

 

امضا اسامی براساس حروف الفباست

سازمانهای غیردولتی امضا کننده :

انجمن اسفندگان ( تهران )

انجمن اصفهان پژوهان و دوستداران میراث فرهنگی ( اصفهان )

انجمن اصفهان شناسی زنده رود ( اصفهان )

انجمن ایران شناسی کهن دژ( همدان )

انجمن ایلام شناسی ( تهران )

انجمن بانوان دشت خورشید ( اصفهان )

انجمن بوم آب و آفتاب ( خوزستان )

انجمن بنا و نوا ( اصفهان )

انجمن پیشگامان خورشید استهبان ( فارس )

انجمن جوانان سپید پارس ( مازندران )

انجمن حامیان حقوق بشر ( اصفهان )

انجمن دوستداران حافظ شعبه مشهد ( خراسان )

انجمن دوستداران دماب روستای دماب ( اصفهان )

انجمن دوستداران سرو کوهی ( فارس )

انجمن دوستداران سیمای اصفهان ( اصفهان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی افراز ( تهران )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی بهبهان ( خوزستان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی باستان پژوهان باغملک ( خوزستان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا ( خوزستان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی جهرم ( فارس )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی رامهرمز ( خوزستان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی ( مازندران )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو ( مازندران )

انجمن دوستداران و حافظان خشت خام(یزد)

انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری ارگ زنده رود روستای قورتان ( اصفهان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری امرتاد ( اصفهان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری شهر گز( اصفهان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری نجف آباد ( اصفهان )

انجمن دوستداران میراث فرهنگی و گردشگری ورزنه ( اصفهان )

انجمن سوادکوه شناسی ( مازندران )

انجمن علمی گروه تاریخ دانشگاه اصفهان ( اصفهان)

انجمن گردشگری و صنایع دستی مهرگرد بهستان ( اصفهان )

انجمن گردشگری جام جهان بین اسپادانا ( اصفهان )

انجمن معماران ایران طرح و شرح ( فارس )

انجمن مهرورزان دوستدار میراث فرهنگی ( یزد )

انجمن میراث فرهنگی هخامنشیان ( تهران )

انجمن میراث بانان زنده رود شهرستان لنجان ( اصفهان )

انجمن میراث هزار ( کرمان )

انجمن نبید آوران طراوت سپاهان ( اصفهان )

انجمن نیکاستاران یادمانهای کهن ( اصفهان )

انجمن وحدت جوانان ایران زمین ( اصفهان)

انجمن هم اندیشان جوان ( فارس )

جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست شاخه اصفهان ( اصفهان )

خانه فرهنگ جاودان ( فارس )

دهکده سبز ( تهران )

شورای تشکلهای گردشگری استان یزد

کانون آینده نگری ایران ( خوزستان )

کانون بارگاه مهر ( اصفهان )

کانون فرهنگ پژوهان ایرانا ( اصفهان)

کانون فرهنگی راه امید ( اصفهان)

کانون گسترش فرهنگ ایران بزرگ ( اصفهان )

کمیسیون انجمن های دوستدارمیراث فرهنگی مازندران

موسسه دانادلان جنوب شوشتر ( خوزستان )

موسسه علمی فرهنگی آینده نگر ( خوزستان )

روزنامه نگاران و خبرنگاران امضا کننده :

احسان مرادی

ایمان حجتی

بابک مغازه ای 

حسین زندی

حشمت اله انتخابی

رامین ناصح

رضا ظریفی

سارا طالبی زاده

سامان فرجی دیرگانی

سحر بیانی

سعید آقازاده

شادی کابیانی

شاهين سپنتا

شهرزاد عبدیه

صدرا محقق

علیرضا افشاری

علیرضا روحانی

فرشته مرادی

فاطمه علی اصغر

فاطیما کریمی

فرناز خطیبی

فرهاد رهبری

لیلا مرگن

مجتبی گهستونی

مرتضی مهدی زاده

مرجان حاجی رحیمی

مریم اطیابی 

مسعود میر

معصومه شهباز

منصور محرابی

نفیسه قانیان

حضور نماینده تشکلهای دوستدار میراث فرهنگی استان یزد در نشست تشکلها میراثی

عصر روز یکشنبه اول خردادماه به همت تشکلهای مردم نهاد دوستدار میراث فرهنگی و به دعوت مسولان سازمان میراث فرهنگی کشور، نشستی دوستانه در محل کاخ موزه گلستان تهران برگزار گردید. در این نشست که نمایندگان تشکلهای دوستدار میراث فرهنگی از سراسر کشور حضور داشتند، مسولان سازمان میراث فرهنگی کشور از جمله مهندس علویان صدر، معاون سازمان به ارائه سخنان خود پیرامون رابطه سمن ها با سازمان میراث فرهنگی پرداختند.

در انتهای این نشست نیز جلسه پرسش و پاسخ نسبتاً پرحاشیه ای نیز بین نمایندگان تشکلها و مسولان سازمان برگزار گردید. هریک از نمایندگان تشکلها ضمن ارزیابی خود از مباحث مطرح شده در نشست، به طرح مسائل و مشکلات خود نیز پرداختند. رضا ملاحسینی دبیر انجمن چارسوق کویر نیز که به نمایندگی از تشکلهای دوستدار میراث فرهنگی استان یزد در این نشست حضور داشت به بیان دیدگاههای خود پیرامون موضوعات نشست پرداخت. وی با اشاره به سخنان ایراد شده، یکی از اساسی ترین چالشهای بین تشکلها و سازمان میراث فرهنگی را عدم توجه مدیران میانی و جزئی سازمان به دستورات مرکز و پیگیری نکردن آنها دانست. وی بیان داشت که به نظر می رسد تعامل میان مجموعه های غیردولتی  و بخشهای دولتی در شهرهای کوچک تجربه ای بسیار گرانبها است که در ارائه و بازتاب آن به جامعه قصور می شود. وی همچنین توجه به بحث فرهنگسازی در حوزه میراث فرهنگی را از ضروریات امروز برشمرد و خواستار تعامل بیشتر سازمان میراث فرهنگی و سایر نهادهای فرهنگی از جمله آموزش و پرورش شد.

مهندس علویان صدر، معاونت سازمان میراث فرهنگی کشور نیز ضمن بیان اینکه از نزدیک با فعالیت های انجمن چارسوق کویر آشنایی دارد، همت و تلاش جوانان اردکانی را در حفظ و احیاء میراث فرهنگی این شهر با کمترین امکانات ستود و از حاضران خواست تا به پاس این فعالیت ها، تشویق نمایند. وی اضافه کرد که تنوع و نوع فعالیت های این انجمن به اندازه ای موثر بوده است که به واقع ایده برگزاری چنین نشست و همچنین تعامل با تشکلها را نیز پس از این آشنایی مورد تاکید قرار داده است. وی همچنین با تایید نظرات دبیر انجمن به ارائه توضیحاتی در این رابطه پرداخت.

 

اما اخباری از این نشست:

نشست مسئولان سازمان میراث فرهنگی و تشکلهای مردم نهاد که شب گذشته در کاخ گلستان برگزار شده بود با حاشیه هایی نیز همراه بود. در این برنامه معاون سازمان میراث فرهنگی به دفاع از رئیس پیشین خود بر آمد و خبرنگاران را مورد عتاب قرار داد. به گزارش خبرنگار مهر، معاون سازمان میراث فرهنگی مدعی است که عاقبت رئیس سازمان میراث فرهنگی به دلیل دفاع از میراث این شد که از دیوان عدالت اداری حکم انفصال از خدمت بگیرد. اما برخی گفته ها حاکی از آن است که تخلفات مالی این مقام مسئول برای اجرای این حکم بی تاثیر نبوده است.

به گزارش خبرنگار مهر، مسعود علویان صدر در حاشیه این نشست گفت: آقای بقایی بعد از اینکه نسبت به خروج یکی از آثار به ثبت رسیده در فهرست آثار ملی واکنش نشان داد، از سوی دیوان عدالت اداری حکم انفصال از خدمت گرفت. آیا این باید آخر و عاقبت کسی باشد که از میراث فرهنگی دفاع می کند؟

وی در پاسخ به خبرنگاران که گفتند پرونده های تخلف مالی آقای بقایی در حال انتشار است بیان کرد: این طور نیست. پرونده آقای بقایی به دلیل خروج یک اثر تاریخی ثبت شده در شیراز بوده است. در ادامه این نشست که خبرنگاران حوزه میراث فرهنگی حضور داشتند پس از مطرح کردن سوالات خود مورد عتاب معاون میراث فرهنگی و مدیرکل ثبت و احیا قرار گرفتند. همچنین پس از خروج آنها از نشست علویان صدر به حضار گفت: ما تازه متوجه شدیم که مشکل ما با انجمن ها  چیست. مشکل حضور خبرنگاران است. اگر شما قبل از اینکه هر خبری را به خبرنگاران بدهید آن را با مسئولان سازمان در میان بگذارید بهتر و راحت تر نتیجه می گیرد.

در پاسخ به این گفته، یکی از فعالان میراث فرهنگی گفت: تا به حال چند بار این کار را امتحان کرده ایم ولی نتیجه نگرفتیم به عنوان مثال خبر تخریب یکی از تپه های تاریخی در کردستان را به اطلاع مسئولان رساندیم آنها هم از ما خواستند که این موضوع رسانه ای نشود. اما عاقبت روی این تپه برج ساختند! در این برنامه مدیر روابط عمومی میراث فرهنگی در این برنامه اعلام کرد که به سازمانهای مردم نهاد مکانی برای فعالیت در نظر گرفته می شود تا فضایی برای برگزاری برنامه ها و جلساتشان داشته باشند.

اما انجمن های دوستدار میراث فرهنگی معتقد بودند که مشکل انجمن ها نداشتن فضای کار و یا ساختمان نیست بلکه اعتنا نکردن مسئولان میراث فرهنگی به هشدارهای آنها و درخواست آنان است.

به گزارش ميراث آريا(CHTN)، مديرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احيا ميراث معنوي وطبيعي کشور در نشست مسؤولان سازمان ميراث‌فرهنگي و تشکل‌هاي مردم نهاد که شب گذشته( 1 خردادماه) در کاخ گلستان برگزار شده بود، با بيان اين‌ مطلب از انجمن‌هاي دوستدار ميراث‌فرهنگي خواست براي توانمند سازي ميراث‌معنوي تلاش کنند.
«آتوسا مومني» با تاکيد بر اين مهم که حفاظت از اثر تاريخي با حفاظت از ميراث‌معنوي متفاوت است، اظهار داشت: ممکن است که انجمن‌هاي دوستدار ميراث‌فرهنگي به طور خاص نتوانند وارد حوزه‌هاي اجرايي شوند اما به طور قطع مي‌توانند براي توانمند‌سازي ميراث‌معنوي کشور تلاش کنند.
اين مقام مسؤول ادامه داد: ما به دنبال همراهي تشکل‌هاي مردم نهاد و استفاده از تلاش تخصصي آنها در حفظ و احيا ميراث تاريخي هستيم و براي برون‌سپاري بسياري از پروژه‌ها دست فعالان انجمن‌هاي دوستدار ميراث‌فرهنگي را مي‌فشاريم.

او با بيان اين‌که اميدواريم اين همدلي تحقق پيدا کند، گفت: ما انجمن‌ها مردم نهاد را همکار خود مي‌دانيم و علاقه‌منديم که در حوزه ثبت آثار تاريخي و طبيعي همراه ما باشند.

«مومني» خواستار مشارکت NGOها در تهيه پرونده‌هاي ثبتي شد و ادامه داد: اگر در اين حوزه‌ها تخصص لازم را نداريد از همکاران ما در سازمان ميراث‌فرهنگي ياري بگيريد.

مديرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احياء ميراث معنوي وطبيعي کشور تاکيد کرد: در اين جلسه اعلام مي‌کنم همه نوع کمک و همکاري بين سازمان ميراث فرهنگي به خصوص دفتر ثبت آثار و انجمن‌هاي ميراث‌‌فرهنگي وجود دارد و کارشناسان ثبت در استان‌ها نيز هر نوع کمکي که نمايندگان انجمن‌ها بخواهند ارائه خواهند داد.

او ادامه داد: سازمان‌هاي مردم نهاد در کشورهاي توسعه يافته جايگاه والايي دارند و به عنوان فعالان مدني در کشورها حضور پيدا مي‌کنند.

حسین کوچکیان فرد که به تازگی به عنوان مدیر روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی منصوب شده است یکشنبه شب در نشست مسئولان سازمان میراث فرهنگی و تشکلهای مردم نهاد که در کاخ گلستان برگزار شده بود بیان کرد: بنا داریم تا خانه تشکلهای مردم نهاد را مانند خانه احزاب برپا کنیم تا نمایندگان این تشکلها مکانی را برای فعالیتهای صنایع دستی، گردشگری، میراث فرهنگی و پژوهشی داشته باشند.

وی با بیان اینکه خانه تشکلها می تواند در جایی مانند فرهنگسراها و در مراکز استانها قرار داشته باشد گفت: پیشنهاد می کنیم که تشکلهای نیمه دولتی و موضوعی که ترکیبی از تشکل و دستگاههای اجرایی باشند، ایجاد شود. مانند انجمن دوستداران خانه تاریخی بروجردی یا حتی تشکلهایی با موضوعات شهری.

کوچکیان فرد تصریح کرد: فایده این تشکلها این است که برخی از افراد در خود علاقه ای به ایجاد یک تشکل را نمی بینند اما زمانی که متوجه می شوند سازمانی یک تشکل ایجاد کرده است بیشتر برای فعالیت ترغیب می شوند مانند نیروی جریان آب که تا چند سال پیش کسی تصور نمی کرد می شود از آن استفاده کرد.

مدیر اداره حمایت از تشکل های غیر دولتی سازمان میراث فرهنگی در ادامه این برنامه از آغاز فعالیت اتاق فکر واحد تشکل‌های مردم نهاد این سازمان خبر داد و گفت: تشکیل رسیدگی به پرونده تاسیس تشکلها که از وزارت کشور به سازمان میراث فرهنگی می آید به پروسه کوتاهتری نیاز دارد بنابراین تلاش کردیم تا درخواست تاسیس انجمن ها را در سازمان بررسی و تاییدیه و نظر نهایی آن را به وزارت کشور اعلام کنیم.

وی افزود: در دهه 70 انجمنهای مردمی در کشور شکل گرفت و در دهه 80 وقتی بازخورد فعالیت آنها بررسی شد متوجه شدیم که به حمایت دستگاههای مردم نهاد نیاز داریم.

 

/تصويري/برگزاري همايش دوچرخه سواري به مناسبت هفته ميراث فرهنگي

پرونده ثبت جهاني يزد در کش‌وقوس کدام گير؟

با اينکه پرونده بافت 700 هکتاري يزد مدتها است که در ليست جهاني شدن قرار گرفته اما همچنان زير پرونده‌هاي از راه رسيده خاک مي‌خورد و نوبت ارسال آن به دلايل نامعلوم به تعويق مي‌افتد. اين درحالي است که پاسخ متوليان ميراث فرهنگي به کارشناسان يونسکو حکايت از آماده سازي اين پرونده دارد.

  

 
خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ با اينکه از وعده آماده سازي و ارسال پرونده جهاني يزد 4 سال مي گذرد اما هنوز اين پرونده در ليست انتظار قرار دارد. اين درحالي است که کارشناسان يونسکو هيچ مانعي براي ثبت جهاني بافت تاريخي يزد نمي بينند چرا که معتقدند يزد به‌عنوان نخستين بافت‌ تاريخي کشورمحسوب مي شود که به لحاظ اهميت، وسعت، سلامت و منحصر به فرد بودن در ايران و کشورهاي همجوار از موقعيت منحصربه فردي برخوردار است. با اين وجود نتايج پيگيري ها درخصوص تاخير ارسال پرونده به هيچ وجه روشن نيست و حکايت از مراحل آماده سازي پرونده دارد.
 
بسياري از دوستداران ميراث فرهنگي تاخير پرونده ثبت جهاني يزد را نداشتن متولي عنوان مي‌کنند و معتقدند: از يک سو تقابل نظرات مختلف ارگان هايي چون شهرداري، ميراث فرهنگي و شوراي شهر و... و از طرفي نبود متولي مدافع باعث شده اين پرونده راه به جايي نبرد.
 
محسن حاجي سعيد از دوستداران ميراث فرهنگي و دبيرشوراي تشکل هاي گردشگري استان يزد معتقد است: چندين سال است که مسئولين شهر وعده ثبت جهاني پرونده يزد را مي‌دهند اما در واقع هر سال يزد به عنوان يک رقيب کوچک مطرح و به سرعت فراموش مي شود. اين درحالي است که بافت تاريخي 700 هکتاري يزد گسترده‌ترين و دست نخورده ترين بافت خشتي دنيا است و هنوز به ثبت جهاني نرسيده است.
 
وي افزود: چند ماه پيش پرفسور اوکادا، کارشناس بين‌المللي پروژه‌هاي مرمتي آثار جهاني ايران در سفري که به يزد داشتند در رابطه با ثبت پرونده يزد و علت تاخير آن اذعان کرد که يزد داراي ابعاد بين‌المللي است و هيچ مشکلي در خصوص ثبت اين پرونده وجود ندارد و از نظر ما کاملا قابل قبول و بي نظير است اما ارسال اين پرونده بايد از طرف دولت ايران انجام شود که گويا هنوز آماده و مشخص نيست.
 
حاجي سعيد ادامه داد: چندين سال از وعده هاي مسئولين براي ثبت جهاني يزد مي گذرد و هيچ اقدامي براي معرفي آن به يونسکو انجام نگرفته است. اين درحالي است که يزد داراي ابعاد بين المللي است و از هر لحاظ شاخص است. اما هر بار که پيگيري مي کنيم گفته مي‌شود اين پرونده در حال ترجمه است گويا ترجمه اين پرونده ظاهرا دچار مشکلاتي است که مدت مديدي از ترجمه آن مي گذرد.
 
بافت تاريخي شهر يزد با مساحتي در حدود 800 هکتار را مي توان گسترده ترين و اصولي ترين بافت تاريخ ايران دانست که تجربه هاي متفاوتي در زمينه مداخله متوليان امر در شبکه معابر را در خود جاي داده است. بافت تاريخي يزد به عنوان دومين بافت خشتي دنيا و دست نخورده ترين بافت تاريخي کشور به شماره 15000 در فهرست ملي ثبت شده است

مراسم بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی در شهر خشتی جهان برگزار می شود.

به گزارش روابط عمومی انجمن دوستداران و حافظان خشت خام- همزمان با یکشنبه 25 اردیبهشت ماه روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی از سوی انجمن شاهنامه یزد با همکاری انجمن دوستداران وحافظان خشت خام در محل رستوران شاهنامه برگزار می شود.

فرهنگ دوستان و علاقمندان جهت هماهنگی وحضور در برنامه می توانند با شماره 09373170055 هماهنگی نمایند.

اصالت شي‌ء مکشوفه نيروي انتظامي يزد در پرده ابهام

در حاليکه نيروي انتظامي استان يزد از کشف يک شي 3 هزار ساله در عمليات انهدام يک باند قاچاق مواد مخدر و عتيقه خبر داده، اما برخي شنيده‌ها از تقلبي بودن اثر مکشوفه دلالت دارد. چنانکه رئيس سازمان ميراث‌فرهنگي يزد هم از محرز نبودن قدمت و اصالت شي يافت شده خبر مي‌دهد.

 

خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه ميراث فرهنگي ـ با اعلام کشف شي 3 هزارساله توسط نيروي انتظامي استان يزد و انتشار اخبار توسط اين ارگان هنوز قدمت و اصالت اين شي مشخص نشده است. به گفته بهرام رضايي رئيس سازمان ميراث فرهنگي استان يزد  کارشناسان و باستانشناسان در مرحله مطالعات و بررسي شي يافت شده هستند و هنوز گزارشي از قدمت و اصالت آن دريافت نشده است.
 
بهرام رضايي رئيس سازمان ميراث فرهنگي يزد با اعلام اينکه اصالت و تقلبي بودن تنديس گاو 3 هزار ساله محرز نيست CHN  گفت: هنوز اصالت و تقلبي بودن شي مذکور مشخص نشده است به طوري که همکاران درحوزه باستان شناسي درحال مطالعه و تکميل پرونده هستند به طوري که در تاييد اصالت اين اثر نيازمند پژوهش هاي دقيق هستيم. اما همچنان هيچ گزارشي مبني بر اصالت و تقلبي بودن اين اثر گزارش داده نشده است.
 
وي درپاسخ به اين پرسش که نيروي انتظامي بر چه اساس و کدام سابقه کارشناسي خبر از قدمت شي 3هزار ساله مي دهد افزود: ما نمي دانيم برچه اساسي اين خبر اعلام شده و بهتر است نيروي انتظامي پاسخگو باشد اما کارشناسان ميراث فرهنگي در حال مطالعه هستندو صحت و سقم اصالت و تقلبي بودن اين اثر هنوز مشخص نشده است.
 
اين درحالي است که به گزارش پايگاه اطلاع رساني پليس يزد، پليس اين استان در عمليات بازدداشت فروشندگان مواد مخدر و عتيقه، شي‌اي باستاني به شكل گاو كه با خط ميخي روي آن حكاكي شده و قدمت آن به 3 هزار سال مي رسد را به همراه مقاديري هروئين و شيشه و يكدستگاه ماهواه كشف کرده است.

كشف عتيقه 3000 ساله در يزد

گروه استان ها – فرمانده انتظامي شهرستان يزد از كشف عتيقه اي ( به شكل گاو) با قدمت 3 هزار ساله خبر داد.

 

 

به گزارش پايگاه اطلاع رساني پليس ، فرمانده انتظامي شهرستان يزد اظهار داشت: به دنبال اطلاعات مردمي مبني بر اينكه منزلي در يكي از محلات يزد پاتوق خريد وفروش مواد مخدر و عتيقه است ، مأموران گشت نامحسوس كلانتري 12 قائم يزد محل را شناسايي و تحت محاصره در آوردند.

سرهنگ طالب پور گفت: مأموران طي تحقيقات متوجه شدند صاحب منزل فردي بنام علي 30 ساله مي باشد كه در كار خريد و فروش عتيقه و مواد مخدر مي باشد .

وي ادامه داد: بر همين اساس مأموران با هماهنگي مقام قضائي وارد منزل شدند و در بازسي يكعدد شئي عتيقه به شكل گاو كه با خط ميخي روي آن حكاكي شده بود به همراه مقاديري هروئين و شيشه و يكدستگاه ماهواه كشف كردند.

با انتقال شئي عتيقه به ميراث فرهنگي قدمت آن 3 هزار سال تخمين زده شد كه در اين خصوص پرونده تشكيل و به همراه متهم به اداره آگاهي استان يزد تحويل شد.

 

منبع خبر:

http://news.police.ir/NCMS/Services/SubService/?Serv=36&SGr=111&Servic=%D9%8A%D8%B2%D8%AF
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

روابط عمومی انجمن دوستداران و حافظان خشت خام: با توجه به پیگیریهای صورت گرفت قدمت  شی  بدست آمده از سوی کارشناسان میراث فرهنگی تائید نشده و بدلی می باشد.

واردات آفت بازار ترمه/ ترمه پاکستان دربازار یزد یکه‌تازی می کند

یزد - خبرگزاری مهر: نام ترمه از سالیان دور با نام یزد عجین شده و ترمه بافی از صنایع دستی اصیل یزد و ترمه سوغات ارزشمند این دیار به شمار می رود اما مدتی است که با ورود ترمه های پاکستانی به بازار رقابت ترمه یزد در معرض تهدید قرار گرفته است.

به گزارش خبرنگار مهر در یزد، استان یزد شاید به لحاظ تنوع در تولید صنایع دستی و خلاقیت هنرمندان این رشته از استان های صاحب نام کشور و در برخی موارد حتی دنیا باشد اما به دلایل مختلف، بسیاری از هنرهای بومی این استان به سمت صنعتی شدن و از دست دادن اصالت خود پیش می ‌روند.

بیشتر صنایع دستی استان یزد به دلیل سابقه طولانی این استان در صنعت نساجی، از رشته های این صنعت منشعب شده و در واقع پارچه بافی یزد یا همان شعربافی به چند رشته مختلف تقسیم می شود که از جمله آنها می توان به دارایی بافی، احرامی بافی، ترمه بافی و ... اشاره کرد که هر یک از این بافته ها از نظر نوع و روش بافت همچنین دستگاه بافندگی، نقش ها و طرح ها و موارد مصرف با یکدیگر تفاوت دارند.

این روزها در شهری که در گذشته نه چندان دور ده ها کارگاه ترمه بافی در گوشه کنار آن وجود داشت، دیگر اثری از ترمه بافی دستی نیست.

جوانان اشتیاقی به فراگیری ترمه بافی یزدی نشان نمی دهند

بسیاری از اساتید این هنر اصیل و زیبای ایرانی معتقدند؛ بافت این پارچه با دست بسیار سخت است و جوانان این روزها به دلیل بی‌حوصلگی، اشتیاق کمتری به فراگیری این هنر نشان داده اند و ترمه دستی که روزگاری زینت بخش لباس های اصیل ایرانی، خانه‌ها و سفره های نمادین بوده امروز جای خود را به ترمه ماشینی داده است.

بی اشتیاقی جوانان به ترمه بافی از طرفی، نبود بازار فروش از سویی و عدم حمایت لازم از سوی سازمان های مرتبط از سوی دیگر سبب شد، کارگاه های ترمه بافی یک به یک تعطیل شوند این در حالی است که ترمه هنوز در میان برخی ایرانیان و برخی علاقمندان به فرهنگ ایرانی در کشورهای اروپایی جایگاه ویژه ای دارد و تمام توریست هایی که به این استان سفر می کنند حتما رهاوردی از این هنر اصیل با خود برمی گیرند.

 ورود ترمه های پاکستانی به بازار از یک سو و افزایش ترمه ماشینی از سوی دیگر سبب شده تا ترمه دستباف و اصیل یزدی مشتریان خود را از دست بدهد و کارگاه های ترمه بافی یک به یک به تعطیلی کشانده شوند.
 

آنچه بیش از همه چیز به ترمه دستی ضربه وارد کرده، ورود ترمه های پاکستانی به بازار رقابتی و سپس ترمه ماشینی است زیرا ارزانی آنها نسبت به ترمه دستباف و اصیل یزدی، مشتریان بیشتری را به سوی خود جلب کرده است.

هرچند که ترمه ماشینی رنگ و جلا و اصالت ترمه دستبافت را ندارد اما عده ای که هنوز جایگاه صنایع دستی برای آنها روشن نشده است، ترجیح می دهند اگر قرار است از ترمه استفاده کنند، به جای ترمه دستباف ترمه ارزان تری را خریداری کنند.

ترمه های پاکستانی نیز علاوه بر اینکه قیمت نسبتا ارزانتری نسبت به ترمه های دستباف یزدی دارند، به دلیل آراسته شدن به سرمه و ملیله بازار فروش بیشتری را برای خود ایجاد کرده اند.

اولیا: برای واردات ترمه پاکستان باید چاره اندیشی شود

نماینده مردم یزد و صدوق در مجلس در مورد ورود ترمه های پاکستانی به بازار یزد اظهار داشت: به تازگی شنیده شده که ترمه های پاکستانی وارد بازار یزد شده و سهم قابل توجه و تاملی را نیز از بازار این پارچه نفیس به خود اختصاص داده است که برای این مشکل باید چاره اندیشی شود.

علی اکبر اولیا ترمه از دیرباز از صنایع دستی و اصیل و از تولیدات منحصر به فرد استان یزد بوده است و اکنون با ورود ترمه های پاکستانی باید راهکارهای مقابله با این گونه واردات تدوین شود.

وی افزود: پتانسیل بازار یزد به گونه ایست که باید در حوزه جنوب شرق کشور حرف اول را بزند و حتی بتواند بازار تهران را نیز تغذیه کند اما متاسفانه مشاهده می شود که تولیدات انحصاری بازار یزد نظیر ترمه و حتی بسیاری از محصولات دیگر نیز تحت تاثیر واردات قرار گرفته است.

  
نماینده مردم یزد و صدوق: بی توجهی به حضور در نمایشگاه های داخلی و خارجی، تولید انبوه و تکنولوژی جدید سبب کسادی بازار ترمه یزد شده است.  

اولیا با بیان اینکه باید به مسائل جدید اعم از حضور در نمایشگاه های داخلی و خارجی، تولید انبوه و تکنولوژی جدید تولید کالاها نیز توجه داشت، عنوان کرد: عدم توجه به این بخش سبب ورود برخی کالاها می شود که کسادی بازار داخلی را به دنبال دارد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان یزد نیز در این زمینه اظهار داشت: در حال حاضر ترمه بافی در سطح استان یزد به صورت ماشینی انجام شده و فقط طراحی آن به صورت دستی انجام می شود از این رو است که به تدریج ترمه بافی از جرگه صنایع دستی خارج می شود.

محمد بهشتی نژاد عنوان کرد: بافت ترمه دستی کار مشکلی است و این روزها کمتر جوانی به یادگیری آن رغبت نشان می دهد از طرفی بازدهی این هنر نیز بسیار کم است به نحوی که در ترمه بافی دستی هر فرد ممکن است 20 تا 30 سانت بافت انجام دهد در حالی که در ترمه بافی ماشینی با صرف همین مدت زمان، حدود 20 تا 30 متر بافت انجام می شود.

هم اکنون تنها طراحی و نقشه کشی ترمه به صورت دستی انجام می شود

وی همچنین با انتقاد از برخی طرح های به کار گرفته شده در ترمه بافی های ماشینی یادآور شد: "بته جقه" دست مایه اصلی طراحی این هنر اصیل ایرانی و بومی یزد است در حالی که بسیاری از کارگاه های ترمه بافی ماشینی به طرحهای منتسب به "لیلی و مجنون" روی آورده اند.

 

 یک استاد ترمه بافی دستی:
نقشه های جدید ترمه نمی تواند لیلی و مجنون ایرانی باشد و به طور قطع الهام گرفته از طرح های فرانسوی است. 

یکی از اساتید ترمه بافی یزد نیز در خصوص طرح های ترمه ماشینی بیان داشت: هر چند طرح هایی نظیر لیلی و مجنون نیز از طرح های اصیل ایرانی هستند اما نقشه هایی که امروز از لیلی و مجنون در پشتی ها و ترمه ها مشاهده می شود، نمی تواند لیلی و مجنون ایرانی باشد و به طور قطع الهام گرفته از طرح های فرانسوی است.

با این اوصاف تغییر نقشه و طرح و رنگ و تغییر هنری اصیل از سنتی به ماشینی به طور قطع ارزش هنر را کاهش می دهد هر چند که این امر سبب افزایش مشتریان در بازارهای داخلی و خارجی شود.

ورود ترمه های ماشینی و ترمه های پاکستانی در بازار تا حدی طبیعی به نظر می رسد اما وجود این ترمه ها در نمایشگاه های صنایع دستی که از سوی سازمان میراث فرهنگی در ایام مختلف سال به ویژه ایام نوروز در نقاط مختلف شهر برگزار می شود، سئوال برانگیز است.

عرضه ترمه های پاکستانی در نمایشگاه های صنایع سئوال برانگیز است

به نظر می رسد هنر اصیل ترمه بافی و سایر صنایع دستی یزد که از صنعت نساجی منشعب شده اند، نیازمند توجه بیشتر باشند.

البته معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان یزد از احیای هنر ترمه بافی خبر داده است.

 

 معاون صنایع دستی میراث فرهنگی یزد:
ترمه بافی یزد پس از 30 سال با همکاری سید ولی هاشمیه از بافندگان پرسابقه ترمه را راه اندازی دستگاه ترمه بافی در کارگاه وی احیا می شود. 

محمد بهشتی نژاد در این زمینه بیان داشت: ترمه بافی دستی به عنوان یکی از اصیل‌ترین هنرهای ایرانی در استان یزد پس از 30 سال احیا می شود.

وی خاطرنشان کرد: این اقدام ارزشمند با همکاری "سید ولی هاشمیه" از بافندگان هنرمند و پرسابقه این صنعت انجام می شود.

بهشتی نژاد افزود: احیای ترمه بافی دستی با هدف حفظ، احیا و توسعه رشته‌های صنایع دستی منسوخ شده در استان یزد صورت گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: احیای این صنایع دستی ارزشمند با راه اندازی دستگاه ترمه بافی دستی در کارگاه بافنده قدیمی ترمه صورت گرفت.
 

بهشتی نژاد با اشاره به پیشینه هنر ترمه بافی در استان یزد بیان داشت: صنعت ترمه بافی قبل از ورود پارچه ها و منسوجات کارخانه های ماشینی غرب به ایران از رونق چشمگیری برخوردار بوده است اما با ورود پارچه های متنوع و الوان، این هنر صنعت به تدریج رونق خود را از دست داد.

ترمه تا چند سال پیش یکی از رشته های منسوخ شده به شمار می رفت

وی عنوان کرد: ظهور دستگاه های پارچه بافی، کارخانه های ماشینی و ارزانتر شدن قیمت پارچه ها از دیگر عوامل فراموشی ترمه شد به نحوی که تا چند سال گذشته یکی از رشته های کاملا منسوخ شده به شمار می رفت.

بهشتی نژاد اظهار امیدواری کرد: با برنامه ریزی های انجام شده در این زمینه به زودی شامل رونق دوباره ترمه بافی دستی در استان یزد باشیم.

---------------------

گزارش: نیره شفیعی پور

تارو پود زیلوهای موزه میبد در سایه بی توجهی مسوولان می‌پوسد/ تکمیلی + گزارش تصویری

به گزارش خبرنگار اجتماعی برنا، در حالی كه محل دفتر و سخنرانی رهبری فرزانه انقلاب از زیلو دستاورد هنر مردان و زنان ایرانی اهل میبد مفروش شده است زیلوهای موزه این شهر در سایه بی توجهی مسوولان اداره كل میراث فرهنگی – صنایع دستی و گردشگری یزد از بین می روند.

 

 

براساس این گزارش زیلوهای چند هزار ساله كه دستاوردهای ارزشمند و تاریخی مردان و زنان ایرانی است امروز بدون هیچ محفظه ای به امان خدا رها شده اند و در ایام شلوغ و نوروز در اوج بی تفاوتی مسوولان، كودكان روی زیلوها غلط می زنند و کار به جایی رسیده است که به گفته شاهدان عینی كهنه بچه هم  روی این زیلوها كه زمانی جایگاه پای عزاداران سیدالشهداء در مساجد و حسینیه ها در طول تاریخ بوده، عوض می شود.

 

گفتنی است؛ زیلو قدیمی ترین صنایع دستی میبد است كه تا چند سال صدها خانوار از محل آن امرار معاش می كردند. اگرچه بیشتر مردم فرقی بین گلیم و زیلو قائل نیستند، اما این دو دست بافته هم از نظر مواد خام مصرفی و هم از لحاظ نوع بافت با هم فرق دارند. زیلو با زندگی جامعه كشاورزی و روستایی سازگاری دارد، زیرا تار و پود آن از پنبه است و گلیم با معیشت دامداری و شیوه تولید عشایر متناسب است. مصالح گلیم بیشتر از پشم است و مناسب برای مناطق سردسیر و مصالح زیلو از نخ پنبه ای و مناسب برای مناطق گرمسیر است.

منبع خبر در خبرگزاری برنا: http://www.bornanews.com/Pages/News-42551.aspx

زيلوهاي 500 ساله، در موزه ميبد مي‌پوسند

با اينکه زيلو يکي از دستبافته‌هاي اصيل ميبد به شمار رفته و قدمت زيلوي مسجد جامع ميبد به سال 808 قمري باز مي‌گردد. اما موزه ميبد با برخورداري از زيلوهايي با قدمت بيش از 500 سال، از شرايط و امکانات مجهز براي حفظ زيلوها بي‌بهره است. به طوريکه هم اکنون اين زيلوها بدون محفظه رها شده‌اند. 

خبرگزاري ميراث فرهنگي ـ گروه صنايع دستي ـ با اينکه زيلو يکي از دستبافته هاي اصيل ميبد به شمار مي‌رود و قديمي‌ترين زيلوي ميبد در مسجد جامع به سال 808 برمي گردد اما موزه ميبد از شرايط و امکانات مجهز براي حفظ زيلوها بي‌بهره است. به طوري که زيلوهاي موزه ميبد بدون محفظه اي رها شده و در ايامي که تعداد بازديد کننده‌ها افزايش پيدا مي کند با بي توجهي هرچه تمامتر تبديل به زيراندازهاي مناسبي مي شود تا کودکان روي آن غلت بخورند.
 
به گزارش CHN؛ گرچه از سابقه زيلو بافي در ميبد مدرك مستندي موجود نيست، اما بقايايي از قديمي ترين زيلوي بافت ميبد در مسجد جامع اين شهر وجود دارد كه تاريخ 808 قمري را نشان مي دهد. همچنين زيلو قديمي ترين صنايع دستي ميبد محسوب مي شود كه تا چند سال پيش صدها خانوار از محل آن امرار معاش مي كردند. زيلو هرچند به ظاهر يك فرش نخي ساده است، اما بررسي فنون و تكنيك بافت آن نشان مي دهدكه غناي فرهنگي و فكر و انديشه باورشده اي در پس هر تار و پود آن نهفته است.
 
درحال حاضر نبود تجهيزات و حفاظت، زيلوهاي ميبد را تهديد مي‌کند. چنانکه در موزه ميبد برخي افراد بدليل نبود محفظه و بدون درنظرگرفتن ارزش و قدمت زيلوها فرزندانشان را رها کرده تا بر اين زيلوها غلت بزنند و بزرگسالان به جاي نشستن برصندلي روي زيلوها جا خوش کنند. امري که موزه ميبد را از موزه بودن خارج کرده و تنها کاربري انباري به آن بخشيده است. چرا که زيلوهايي که از قدمت بيشتري برخوردارند زير زيلوهاي جديد تر قرار گرفته و روز به روز پوسيده تر مي شوند.
 
علي شريف زاده صنعتگر اين رشته درخصوص آسيب هاي وارده توسط بازديدکنندگان به دليل نبود محفظه، به chn گفت: زيلوهايي که در موزه ميبد جاي گرفته است بسيار بزرگ و وسيع است و نمي توان داخل محفظه اي شيشه اي قرار داد اما با استفاده از نرده اي محافظ مي توان از آسيب هاي احتمالي جلوگيري کرد.
 
وي افزود: تعداد زيلوهاي 500 ساله که از مساجد مختلف جمع آوري شده بسيار فروان است به طوري که رسيدگي و حفاظت بيشتري را مي طلبد. درحال حاضر بسياري از پايه ها و کمدهاي تخته اي که 2 سال پيش تعبيه شده، موريانه خورده است که بايد هرچه سريعتر به حالت قبلي که فلزي بوده برگردد.
 
علي شريف زاده معتقد است تا زمانيکه قسمت زيرين زيلو نمناک نباشد و آب به آن نفوذ نکرده باشد براي زيلوها اتفاقي نمي افتد اما براي حفاظت اصولي نيازمند نصب حفاظ هاي شيشه اي است.
 
 صنعت زيلو از قديمترين محصولات دست بافته اي است كه همراه ديگر دستبافته هاي نخي مثل كرباس و پلاس در مسجد حضور داشته است. تشابه زيلو با شئونات مادي و معنوي زندگي مردم ميبد اعم از نوع مسكن، معيشت و اعتقادات و باورها، گوياي اين نكته است كه ميبدي ها در شيوه بافت آن دخل و تصرفاتي نموده اند و نقش هاي زيادي را برآن افزوده اند .
 
زيلو در نقش و بافت شباهت زيادي به حصير، اولين دستبافته بشر دارد و مثل حصير يكي از موارد استفاده آن در مساجد و اماكن متبركه است. بنابرين مي توان احتمال داد كه زيلو بافي با مرحله تكميل حصير بافي است و يا بافندگان از اين صنعت الهام گرفته اند.
 
اين درحالي است که اكثر مردم از تفاوت گليم و زيلو بي خبر هستند، درواقع اين دو دستبافته از نظر مواد خام مصرفي و از لحاظ نوع بافت با هم فرق دارند. زيلو با زندگي جامعه كشاورزي و روستايي سازگاري دارد، زيرا تار و پود آن از پنبه است و گليم با معيشت دامداري و شيوه توليد عشاير متناسب است. مصالح گليم بيشتر از پشم است و مناسب براي مناطق سردسير و مصالح زيلو از نخ پنبه اي و مناسب براي مناطق گرمسير است.

بشنو از سکه ها

به نقشۀ یزد نگاه می‌کنم و به دنبال جایی می‌گردم تا ساعتی  را سپری کنم. یک عصر بهاری کویر که از گرمای ظهرش خبری نیست. موزۀ سکۀ حیدرزاده؛ جایی درست در دل بافت قدیم یزد. کوچه‌های کاهگلی را یکی یکی رد می‌کنم. ظاهراً دوستان یزدی‌ام هیچ کدام نام این موزه را نشنیده‌اند و نمی‌شناسند.

حدسم درست است؛ موزه در یک خانۀ باسازی‌شدۀ قدیمی است؛ خانه‌ای به نام عرب زاده که از بناهای دورۀ قاجار است در محلۀ فهادان؛ جایی نزدیکی زندان اسکندر.

وارد خانه می‌شوم. از یک هشتی می‌گذرم و به یک حیاط می‌رسم با یک تالار گچ‌بری‌شده با اشعار مذهبی واقعۀ کربلا و حوضی که پر از آب است. چند سرباز که مسئولیت حفاظت از موزه را به عهده دارند، در محوطه قدم می‌زنند. از جزوۀ موزه می‌دانم شخصی به نام حسین حیدرزاده آن را بنیاد کرده و زیر نظر میراث فرهنگی اداره می‌شود. او از حدود دهۀ ۱۳۳۰ شروع به جمع‌آوری سکه‌ها کرده و بعد از تکمیل مجموعه آن را هفت سال پیش به موزه داده‌است.

سبک معماری همچون خانه‌های قدیمی است؛ ساختمان را دورتادور حیاط پنج‌دری و سه دری احاطه کرده‌است. حیدرزاده از راه می‌رسد، اما انگار قبل از من یک نفر منتظر او بوده. یک جهانگرد است که فارسی را تقریباً نمی‌داند، اما با زحمت به حیدرزاده می‌فهماند که دوستی که در مسکو موزه دارد، گفته‌است به ایران که رفتی نزد حیدرزاده برو و از زحماتش تشکر کن. چهرۀ حیدزاده دیدنی است، وقتی متوجه جریان می‌شود. انگار خستگی این همه سال برای چند دقیقه از چهره‌اش پاک می‌شود. جهانگرد خداحافظی می‌کند و می‌رود.

به همراه حیدرزاده وارد اولین سه‌دری می‌شوم. سکه‌ها به تفکیک هر دوره قاب گرفته شده؛ قاب‌هایی که شبیه طاقچه است. خود حیدرزاده ناراضی است که دوره‌ها نظم تاریخی ندارد. در هر قاب حدود ۶۰ تا ۷۰ سکه است و سکه‌های اضافی پراکنده روی کف طاقچه است.

اولین قاب مربوط به مظفرالدین‌شاه و محمدعلی‌شاه است؛ سکه‌های نقره‌ای پانصد، یک‌هزار و دوهزار دیناری؛ سکه‌هایی که همه ضرب ماشینی هستند. در پایین قاب سکه‌ای است که محمدعلی‌شاه به یادگار زمانی که مجلس را به توپ بسته بود، ضرب کرده‌است.

قاب بعدی مربوط به احمدشاه است. سکه‌های نقره‌ای که به قول حیدرزاده در اکثر دوره‌ها بیشتر از سایر سکه‌ها بوده‌اند. روی یکی از سکه‌ها "یا صاحب‌الزمان" حک شده‌است و چند سکۀ دیگر که مربوط به جلوس احمدشاه می‌شود. حیدرزاده می‌گوید مهم‌ترین سکۀ هر دوره سکۀ جلوس شاه است که معمولاً کم‌پیداتر و گران‌‌تر هم هست.

حیدرزاده به یکی از سکه‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: "این ۵۰ دیناری است که به آن یک شاهی می‌گفتند و آن یکی ۱۰۰ دیناری است که به آن دوشاهی می‌گفتند. آن یکی هم که چهار شاهی است که به عباسی یا چهارمثقالی معروف است".

سکه‌های اتاق اول تمام شده‌است. پیرمرد انگار که خسته است، روی صندلی کنار در می نشیند و به سکه‌ها نگاه می‌کند. با چنان ذوقی نگاه می‌کند که انگار بار اول است که آنهار را می‌بیند. بی‌مقدمه شروع به حرف زدن می‌کند: "شوهرعمه‌ام بنّا بود. یک روز توی یک خانۀ خرابه چندتا سکه پیدا کرد و داد به من. آن وقت ۱۸ سالم بود. همان روز ما را عاشق کرد. دیگر افتادیم توی این کار. وقتی هم دیدیم معلمی کفاف نمی‌دهد، با خواهرم طلاسازی زدیم. کار ساده‌ای نیست. وقتی واردش بشوی، مثلاً می‌فهمی فلان سکه کم داری. حالا ممکن است یک‌ماهه گیرت بیاید. ممکن است ۱۰ سال دنبالش باشی تا به آن برسی. ولی خب بعد از آن همه مدت لذت دارد. یادم می‌آید یک سکه بود، پنج سال دنبالش بودم تا بالاخره در تهران پیدایش کردم. می‌گفت ۱۰۰ تومن. اما وقتی دیدمش بیشتر ارزش داشت. حدود چهارهزارتومن که می‌شود بیست ملیون الآن. دیدم اگر بخواهم به فروشنده‌اش نگویم، کلاه‌برداری و حرام است. جریان را به او گفتم. او هم بال درآورد و من هم بعد از پنج سال به وصال رسیده بودم بالاخره. به هر ضرب و زوری بود، پولش را جور کردم. سکه را ازش خریدم."

دست‌های لرزانش را روی زانویش می‌گذارد و بلند می‌شود و به اتاق بعدی می‌رویم. دم در ورودی قابی پر از سکه‌های جمهوری اسلامی را می‌بینم. یکی دوتا از سکه‌ها آرم شیر و خورشید هم دارند و مربوط به یکی دو سال اول انقلاب است. قاب بعدی مربوط به محمدشاه، پدر ناصرالدین‌شاه و فتحعلی‌شاه است. سکه‌هایی که بیشتر آنها شیر و خورشید دارند و قدمت سکه‌های فتحعلی‌شاه به ۱۲۱۱ می‌رسد که بعضی از آنها با نام باباخان است. چند سکۀ مربعی هم در این این قاب وجود دارد که به قول حیدرزاده کم‌یاب است.

قاب بعدی مربوط به سکه‌های پهلوی اول و دوم است و بعد از آن سکه‌های کریم‌خان زند، جعفرخان و علی‌مراد است. روی یکی از سکه‌ها که سکۀ جلوس کریم‌خان زند است، نوشته شده: "سند آفتابُ ماهُ زرُ سیم در جهان / از سکۀ امام به حق صاحب‌الزمان".

از این قاب که بگذری، به قاب بعدی سکه های نادرشاه، عادل‌شاه و شاهرخ می‌رسی که برخی از سکه‌های نادرشاه ضرب هندوستان است و سکه‌های عادل‌شاه هم ضرب مشهد.

از اتاق بیرون می‌رویم و وارد پنج‌دری می‌شویم که از همه بزرگ‌تر است. کنار در ورودی سکه‌های شاه طهماسب ثانی، شاه سلیمان دوم، سلطان محمد، شاه اسماعیل اول، شاه عباس او است. یکی از سکه‌های متمایز این دوره سکه‌های مفتولی است؛ سکه‌های مستطیل با نوشته‌هایی به خط نسخ و ظاهری عربی.

طرف دیگر در ورودی سکه‌های احمدشاه صفوی،شاه طهماسب ثانی،سام ابن سلطان حسین، شاه عباس دوم، سلیمان دوم، شاه عباس دوم، سلیمان دوم، اشرف افغان و محمود افغان قرار دارد. سکه‌های این دوره همه به‌طور دستی ضرب شده‌اند. ضرب ماشینی در سالهای ۱۲۸۰ به ایران آمد و پس از مدتی متوقف شد. اما از ۱۲۹۴ ضرب ماشینی سکه‌ها ادامه داشته است.

قاب بعدی حاوی سکه‌های آق‌قویونلو،حسن‌بیک، خلیل سلطان، یعقوب، بایسنغر، جهان‌شاه و قراقوینلو است. طرح این سکه‌ها مغولی است و بر روی برخی از آنها عکس ماهی و خورشید است، چیزی شبیه شیر و خورشیدی که اولین بار از زمان فتحعلی‌شاه روی سکه آمده‌است.

سکه‌های بعدی، سکه‌های اموی و عبدالملک بن مروان است؛ سکه‌هایی ظریف و نازک که کاملاً شکل عربی دارند. قیمت تقریبی یکی از سکه‌ها را می‌پرسم. حیدرزاده می‌گوید: "قیمت را مشتری تعیین می‌کند، اما خب مثلاً شاید ده ملیون باشد، این یکی هم ۲۰۰ ملیون، بستگی به سکه دارد. سکه ای هست که به دلیل کم‌یاب بودنش قیمت دارد، وگرنه هیچ هنری رویش به کار نرفته‌است. اما یکی هم می‌بینی هم هنر دارد و هم قدمت".

با لحنی طنزآمیز از او می‌پرسم: "خب چرا یکی از سکه‌ها را نمی‌فروشید خرج موزه کنید؟ ویترین‌های شیک‌تر، نور بهتر". خنده‌اش می‌گیرد و می‌گوید: "قبل از انقلاب بود. رفتیم درِ دکان احمد عالم. خدا را شکر زنده است و شاهد حرف من. یک نفر از تهران آمده بود، گفت فلان سکه‌ات را می خواهم. به او نشان دادم، عاشقش شد، گفت: "بیا این ۷۰ هزار تومان را بگیر، برو یک ماشین بنز آخرین سیستم برای خودت بخر، بگذار زیر پات". نگاهش کردم، گفتم: "می‌دانی دلم چه می‌خواهد؟ دلم می‌خواهد یک ماشین بنز داشته باشم، بفروشمش، بروم یکی دیگر از همین سکه‌ها بخرم". نگاهی به سکه‌ها می‌اندازد و انگار گذشته‌اش جلو چشمش مثل فیلمی با دور تند می‌گذرد. همان طور خیر می‌گوید: "جوان، من برای خرید و فروش اینها را جمع نکرده‌ام که الآن بخواهم بفروشم‌شان. اینها حاصل یک عمر تلاشم است. حاصل یک عمر زحمت و خون دل خوردن".

سکه های بعدی سکه های سلجوقیان و سربداران است که اکثراً مسی هستند، بر خلاف سکه‌های دیگر که همه نقره‌ای‌اند. روی قاب بعدی نوشته شده: "سکه‌های اِرور" و در پرانتز "غلط". این قاب مربوط به سکه‌هایی است که در زمان ضرب ناقص مانده‌اند. یک طرف آنها صاف است یا مهر ضرب در گوشه خورده‌است یا ترک برداشته‌است. خلاصه ناسالم هستند که ارزش نداشته‌اند آن زمان وارد بازار بشوند.

با این همه سکه و نام پادشاه انگار وارد تونل زمان شده‌ام. سکه‌هایی که معلوم نیست چند دست چرخیده‌اند. سکه‌هایی که شاید کارگری برای به دست آوردنش زحمات زیادی کشیده‌است و شاید هم دست کودکی بوده که شاد و خندان در کوچه می‌دویده. اما هر چه هست، روزهایی زیادی پشت سر گذاشته‌اند.

قاب بعدی سکه‌های مربوط به سلاطین غزنوی، آل بویه، یعقوب لیث است. همین‌طور یکی یکی قاب‌ها را رد می‌کنم؛ سکه‌های عباسیان، سامانیان، گاوبارگان (دودمانی که در سدۀ هفتم میلادی در طبرستان سلطنت می‌کردند)، شاپور سوم ساسانی؛ بعد از این پادشاهان نوبت به سکه‌های نقره‌ای اسکندر، سلوکیان و پارس‌ها و پارتی‌ها می‌رسد. سکه‌های اسکندر زیبایی خاصی دارند. نقش‌های برجستۀ آنها از ظرافت خاصی برخوردار است. و طرح غالب سکه‌های ساسانی آتش است و آتشکده. در اتاق بعدی هم با شماری سکه‌های داریوش اول و خسرو پرویز روبرو می‌آیم. سکه‌ها ظرافت خاصی ندارند، اما یادگار روزهای خیلی دور و باشکوه این سرزمین هستند.

هوا تاریک شده‌است و انعکاس نور شیشه‌های رنگی در آب حوض جلوۀ خاصی به حیاط داده‌است. پیرمرد آرام پله‌ها را پایین می‌آید و روی لبۀ حوض می‌نشیند و می‌گوید: "من کارم را انجام دادم. دَینم را به کشور ادا کردم. حالا نوبت اینهاست که از سکه‌ها مواظبت کنند. تا چند سال پیش هم که در خانۀ خودم نگه‌شان می داشتم، هر شب را با هزار فکر به صبح می‌رساندم، تا اینکه دادم‌شان به موزه، مردم بیایند ببینند، استفاده کنند که نخواهم شبیه عالِم بی‌عمل بشوم".

جوابی ندارم در برابر حرفش و ترجیح می‌دهم در میان کوچه پس‌کوچه‌های کاهگلی یزد گم بشوم و به تاریخ فکر کنم؛ به سکه‌هایی که سندی بر روزهای پر فراز و نشیب است.

نبی بهرامی- خبر آنلاین

------------------------------------------------------------------

لازم به توضیح اینکه: در خصوص موزه سکه حیدرزاده اطلاعرسانی خوبی در استان شده است و مردم شهر یزد با این موزه آشنا می باشند و نگارنده به این نکته در متن خوب توجه نکرده است.